Ngân hàng tiên phong đi đầu trong thực thi ESG

Phát biểu khai mạc hội thảo “ESG trong ngành ngân hàng: Thực thi để dẫn đầu” do Báo Đầu tư tổ chức ngày 19/11 tại Hà Nội, Tổng Biên tập Báo Đầu tư Lê Trọng Minh khẳng định, tài chính xanh tại Việt Nam đang ngày càng trở nên quan trọng và ngành ngân hàng, với tư cách là nguồn cung cấp vốn chủ đạo của nền kinh tế, có thể đóng vai trò tiên phong trong việc thúc đẩy các nỗ lực toàn diện hướng tới sự phát triển bền vững.

“Bằng việc áp dụng các chính sách trong hoạt động cung cấp tín dụng, ngân hàng đóng vai trò mắt xích quan trọng trong thực thi ESG”, ông Lê Trọng Minh nhấn mạnh.

Đẩy mạnh tín dụng xanh

Theo Tổng Biên tập Báo Đầu tư Lê Trọng Minh, tại Hội nghị COP26 vào tháng 11/2021, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã tuyên bố Việt Nam cam kết đạt phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050. Đây là một thách thức rất lớn nhưng đồng thời cũng là cơ hội để Việt Nam thực hiện cải cách mạnh mẽ, tái cơ cấu nền kinh tế hướng tới tăng trưởng xanh và bền vững, bảo đảm thực hiện tiêu chuẩn ESG (môi trường-xã hội-quản trị).

Với ngành ngân hàng Việt Nam, lĩnh vực có vai trò huyết mạch của nền kinh tế, do vậy việc tiên phong trong thực thi ESG sẽ tạo ra sự thúc đẩy lớn đối với các doanh nghiệp là khách hàng của ngân hàng trong việc thiết lập những chuẩn mực mới về phát triển bền vững.

Tổng Biên tập Báo Đầu tư Lê Trọng Minh phát biểu khai mạc hội thảo.

Trên thực tế, việc thực thi ESG trong lĩnh vực ngân hàng gần đây có nhiều bước tiến đáng kể. Phát biểu tại hội thảo, Phó Thống đốc Thường trực Ngân hàng Nhà nước Đào Minh Tú nêu rõ, việc tăng cường áp dụng ESG đòi hỏi các tổ chức tín dụng phải thực thi, tuân thủ và cập nhật liên tục những thay đổi trong quy định và chính sách để thể hiện tốt trách nhiệm với môi trường và xã hội. Mặt khác, thực hành các tiêu chuẩn ESG sẽ giúp nâng cao uy tín, thương hiệu của tổ chức tín dụng thông qua việc công bố và minh bạch các vấn đề liên quan quản trị, môi trường và xã hội.

“Việc thực hành ESG sẽ giúp các tổ chức tín dụng cải thiện hiệu quả quản trị rủi ro, từ đó nâng cao chất lượng hoạt động và lợi nhuận. Đồng thời, khi áp dụng ESG, các tổ chức tín dụng có cơ hội mở rộng thị trường, tiếp nhận các dòng vốn đầu tư, hỗ trợ kỹ thuật từ các tổ chức tài chính quốc tế, phát triển các sản phẩm tín dụng”, Phó Thống đốc Đào Minh Tú nhấn mạnh.

Phó Thống đốc Thường trực Ngân hàng Nhà nước Đào Minh Tú.

Dẫn chứng số liệu tại Hội thảo, bà Hà Thu Giang – Vụ trưởng Vụ Tín dụng các ngành kinh tế (Ngân hàng Nhà nước) thông tin thêm: Đến 30/9/2024, đã có 50 tổ chức tín dụng phát sinh dư nợ tín dụng xanh với dư nợ đạt hơn 665.000 tỷ đồng, tăng 7,11% so cuối năm 2023, chiếm tỷ trọng hơn 4,5% tổng dư nợ toàn nền kinh tế, tập trung chủ yếu vào các ngành năng lượng tái tạo, năng lượng sạch (chiếm hơn 43%) và nông nghiệp xanh (trên 30%). Các tổ chức tín dụng đã tăng cường quản lý rủi ro về môi trường và xã hội trong hoạt động cấp tín dụng, dư nợ tín dụng được đánh giá rủi ro môi trường và xã hội đạt 3,28 triệu tỷ đồng, chiếm hơn 22,33%/tổng dư nợ cho vay của nền kinh tế, tăng 15,62% so cuối năm 2023.

“Những kết quả trên cho thấy các giải pháp triển khai của ngành ngân hàng thời gian qua đã góp phần thúc đẩy quá trình thực hành ESG, xanh hóa hoạt động ngân hàng, kịp thời đáp ứng nhu cầu về nguồn vốn để thực hiện các dự án xanh, bền vững, vì lợi ích cộng đồng; đồng thời, nâng cao nhận thức cũng như năng lực thực thi các quy định về bảo vệ môi trường và trách nhiệm xã hội của các doanh nghiệp đang sử dụng nguồn lực từ hệ thống ngân hàng, từ đó điều chỉnh hành vi tiến tới thực hành các tiêu chuẩn ESG, xanh hóa hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp, hướng tới các mục tiêu phát triển bền vững của nền kinh tế”, bà Hà Thu Giang khẳng định.

Tiên phong thực thi ESG

Phó Thống đốc Đào Minh Tú cũng cho biết, với sự định hướng, chỉ đạo của Ngân hàng Nhà nước, việc thực thi ESG đã có những chuyển biến rõ rệt từ nhận thức đến hành động. Các ngân hàng thương mại đã chủ động tích hợp yếu tố môi trường và xã hội trong chiến lược phát triển, mô hình hoạt động; hoàn thiện mô hình tổ chức; quản lý rủi ro môi trường và xã hội trong hoạt động cấp tín dụng; chuyển đổi số, nâng cao năng lực; chủ động hợp tác, tìm kiếm và tiếp nhận các hỗ trợ về nguồn lực và kỹ thuật của các tổ chức quốc tế…

Tiến sĩ Nguyễn Thị Thu Hà – Giám đốc Trường Đào tạo cán bộ Agribank, Phó Trưởng Ban Chỉ đạo ESG Agribank

Thực tế kinh nghiệm triển khai ESG tại Agribank cũng minh chứng cho điều trên. Chia sẻ tại Hội thảo, Tiến sĩ Nguyễn Thị Thu Hà, Giám đốc Trường Đào tạo cán bộ Agribank, Phó Trưởng Ban Chỉ đạo ESG Agribank (Ngân hàng Agribank) cho hay, với vai trò chủ lực cung ứng vốn và dịch vụ tài chính cho khu vực nông nghiệp, nông thôn, Agribank đã và đang tích cực thực hiện chủ trương, chính sách về thúc đẩy ngân hàng xanh, có nhiều sáng kiến, cam kết áp dụng tiêu chuẩn ESG và tích hợp vào chiến lược kinh doanh của Agribank, thực hiện quản lý rủi ro môi trường trong hoạt động cấp tín dụng, tổ chức nhiều hoạt động thiết thực góp phần xanh hóa hoạt động ngân hàng, bảo vệ môi trường, hỗ trợ cộng đồng.

“Tín dụng xanh được coi là giải pháp tài chính hiệu quả để giải quyết vấn đề môi trường và xã hội. Nhưng có thể khẳng định, ESG không chỉ là tín dụng dụng xanh, ngân hàng cần triển khai đồng bộ cả 3 trụ cột ESG để đạt được mục tiêu phát triển bền vững toàn diện”, bà Nguyễn Thị Thu Hà nêu rõ.

Bà Nguyễn Thị Tuyết Hạnh, Giám đốc Ban Quản lý Dự án Quốc tế (Ngân hàng SHB).

Cùng chung quan điểm, bà Nguyễn Thị Tuyết Hạnh, Giám đốc Ban Quản lý Dự án Quốc tế (Ngân hàng SHB) cũng cho biết, với vai trò là kênh dẫn vốn cho nền kinh tế, SHB luôn hướng nguồn vốn tín dụng tới các ngành nghề, các doanh nghiệp, các dự án phát triển kinh tế xanh, bảo vệ môi trường. Hiện nay, tỷ trọng dư nợ cấp tín dụng cho lĩnh vực xanh của SHB chiếm gần 10%/ tổng dư nợ.

Bên cạnh đó, SHB áp dụng các biện pháp quản trị doanh nghiệp minh bạch và có trách nhiệm theo các tiêu chuẩn, thông lệ tốt nhất, nhằm bảo đảm tính bền vững trong mọi hoạt động của ngân hàng.

Quá trình xanh hóa cũng được triển khai mạnh mẽ trong mọi hoạt động nội bộ của ngân hàng. Theo đó, SHB đã và đang triển khai các biện pháp giảm tiêu thụ năng lượng và tài nguyên tại các chi nhánh, văn phòng giao dịch như sử dụng năng lượng tái tạo, tiết kiệm điện, nước và giảm thiểu rác thải, số hóa các quy trình nội bộ để giảm phát thải carbon và tăng cường hiệu quả làm việc.

Đồng thời, SHB liên tục triển khai các chuỗi đào tạo, truyền thông nhằm nâng cao ý thức của cán bộ nhân viên về bảo vệ môi trường, áp dụng quy tắc 5S để duy trì môi trường làm việc văn minh, sạch sẽ, ưu tiên sử dụng các vật liệu tái chế, thân thiện với môi trường trong hoạt động kinh doanh hằng ngày…

Tại hội thảo, nhiều đại biểu cũng cho rằng, bên cạnh những nỗ lực của ngành ngân hàng trong việc thúc đẩy thực hành ESG, hướng dòng vốn tín dụng vào tài trợ các dự án thân thiện với môi trường, việc mở rộng và khơi thông nguồn vốn tín dụng cho các lĩnh vực xanh đòi hỏi sự phối, kết hợp từ nhiều bộ, ngành, các đơn vị liên quan. Cụ thể, cần xây dựng hệ thống cơ sở dữ liệu về môi trường, xã hội của các dự án đầu tư theo hướng cập nhật, dễ dàng tiếp cận, làm cơ sở cho các tổ chức tín dụng có thể tra cứu thông tin để đánh giá về môi trường, xã hội.

Vụ trưởng Vụ Tín dụng các ngành kinh tế (Ngân hàng Nhà nước) Hà Thu Giang trình bày tham luận tại hội thảo.

Đại diện cho Ngân hàng Nhà nước, bà Hà Thu Giang cũng kiến nghị phải hỗ trợ đào tạo, nâng cao năng lực cho các doanh nghiệp trong việc thực thi ESG, dần tiệm cận với các tiêu chuẩn quốc tế. Xây dựng lộ trình thực hiện các cơ chế chính sách hỗ trợ các ngành xanh (thuế, phí, vốn, kỹ thuật, thị trường, đến quy hoạch, chiến lược phát triển…) của từng ngành/lĩnh vực một cách đồng bộ, thúc đẩy thực hành ESG, đồng thời thu hút và phát huy hiệu quả của nguồn vốn tín dụng xanh.

Đồng thời, Bộ Tài nguyên và Môi trường sớm trình Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định về tiêu chí môi trường đối với dự án đầu tư được cấp tín dụng xanh, phát hành trái phiếu xanh làm cơ sở cho các tổ chức tín dụng căn cứ lựa chọn, thẩm định, đánh giá và giám sát khi thực hiện cấp tín dụng xanh.

Trên thực tế, quá trình triển khai ESG tại một số tổ chức tín dụng còn gặp nhiều khó khăn, thách thức, cần có giải pháp khả thi, bước đi phù hợp và đặc biệt sự quan tâm, hỗ trợ, của Chính phủ và các bộ, ngành nhằm triển khai ESG thành công…