Năm 2023 sắp đi qua với những kết quả kém tích cực của nền kinh tế toàn cầu. Trong bối cảnh đó, nhiều chuyên gia kinh tế đã đưa ra các nhận định về kinh tế thế giới trong năm 2024.
Cắt giảm lãi suất
Hãng thông tấn Anadolu (Thổ Nhĩ Kỳ) dẫn lời chuyên gia Ken Wattret, Phó Chủ tịch Kinh tế toàn cầu của Công ty S&P Global Market Intelligence (Mỹ), cho biết, các ngân hàng trung ương dự kiến bắt đầu cắt giảm lãi suất chính sách từ giữa năm 2024. Tuy nhiên, mức cắt giảm này khó có thể mạnh như những đợt tăng lãi suất được thực hiện trong những tháng gần đây.
Tuần trước, Cục Dự trữ liên bang Mỹ (FED) đã giữ nguyên lãi suất chính sách 5,25%-5,5%, mức cao nhất trong 22 năm qua. Ngân hàng trung ương Anh cũng giữ lãi suất ở mức 5,25%, trong khi Ngân hàng trung ương châu Âu duy trì các hoạt động tái cấp vốn chính, cơ sở cho vay cận biên và cơ sở tiền gửi lần lượt ở mức 4,5%, 4,75% và 4%. Thống kê gần đây cho thấy, xu hướng lạm phát giảm nhanh với khu vực đồng tiền chung châu Âu ở mức 2,4%, Mỹ là 3,1% và Anh là 4,6%. Các ngân hàng trung ương, chủ yếu ở các nền kinh tế lớn, cho biết lãi suất sẽ duy trì ở mức cao trong thời gian dài hơn để đưa lạm phát về mức mục tiêu 2%.
Theo Ahmet Ihsan Kaya, Nhà kinh tế trưởng tại Viện Nghiên cứu kinh tế và xã hội quốc gia Anh, quyết định của các ngân hàng trung ương về thời điểm và tốc độ cắt giảm lãi suất sẽ là một trong những động lực chính cho nền kinh tế thế giới trong năm tới. Ông Kaya nhận định, việc cắt giảm lãi suất chính sách sẽ diễn ra từ từ vì tỷ lệ lạm phát cơ bản vẫn quá cao so với mục tiêu đề ra. Tuy nhiên, giáo sư kinh tế Antonio Afonso của Trường Kinh tế và quản lý Lisbon (Bồ Đào Nha) hoài nghi về việc các ngân hàng trung ương giữ lãi suất cao trong thời gian dài, nhất là khi Mỹ sắp bầu cử tổng thống trong năm 2024.
Châu Á – Thái Bình Dương: Động lực tăng trưởng
“Sẽ là quá lạc quan khi kỳ vọng tốc độ tăng trưởng kinh tế thế giới tích cực trong năm 2024. Dù vậy, hy vọng một số trở ngại giảm dần và đến cuối năm 2024, triển vọng kinh tế sẽ được cải thiện”, ông Wattret cho hay. Theo dự báo của S&P Global Market Intelligence, tăng trưởng kinh tế toàn cầu năm 2024 ở mức 2,3%, thấp hơn mức ước tính 2,7% của năm 2023. Trong khi đó, con số được Công ty Fitch Ratings đưa ra chỉ là 2,1% trong năm 2024 so với mức dự báo đã được điều chỉnh 2,9% của năm 2023.
“Những tác động trễ của việc thắt chặt tiền tệ sẽ đè nặng lên tăng trưởng của Mỹ trong năm tới khi tín dụng chậm lại, đầu tư suy yếu và thu nhập hộ gia đình cũng như tăng trưởng lợi nhuận giảm. Lãi suất thực cũng sẽ tăng do FED chậm cắt giảm lãi suất trong khi lạm phát tăng trở lại”, Brian Coulton – Nhà kinh tế trưởng của Fitch Ratings – nói. Cũng theo ông Coulton, giai đoạn tới kinh tế Mỹ dự kiến sẽ chậm lại như những gì đã thấy ở nhiều khu vực khác, bao gồm cả châu Âu. Ông Coulton cho rằng, hầu hết các nước ở khu vực Tây Âu đã rơi vào suy thoái. Nhà kinh tế trưởng của Fitch Ratings kỳ vọng khu vực đồng tiền chung châu Âu sẽ “phục hồi nhẹ” trong năm 2024.
Theo các chuyên gia kinh tế, khu vực châu Á – Thái Bình Dương tiếp tục là động lực tăng trưởng chính cho toàn cầu trong năm 2024 và sẽ có những khác biệt quan trọng trong khu vực này, nhất là tốc độ tăng trưởng chậm của nền kinh tế Trung Quốc. Theo dự báo của Fitch Ratings, GDP Trung Quốc sẽ ở mức 4,5% trong năm 2024. “Tuy nhiên, với cuộc khủng hoảng bất động sản ở Trung Quốc hiện nay, sẽ có những rủi ro với tốc độ tăng trưởng kinh tế của nước này”, ông Coulton nhận định.
Trong khi đó, ông Kaya lưu ý các thị trường mới nổi đang hoạt động tốt hơn các nền kinh tế phát triển nhưng một số quốc gia đang chứng kiến tốc độ tăng trưởng chậm lại. Theo ông Kaya, rủi ro trung và dài hạn đối với các nước châu Á là sự suy thoái kinh tế ở Trung Quốc do có mối quan hệ thương mại chặt chẽ.
MINH CHÂU