Mỹ vừa bác bỏ tuyên bố của Tổng thống Venezuela Nicolas Maduro rằng Washington đang xây dựng các căn cứ quân sự bí mật ở Essequibo, khu vực giàu dầu mỏ đang xảy ra tranh chấp giữa Guyana mà Venezuela.
“Không có kế hoạch cho một căn cứ quân sự bí mật”, người phát ngôn Hội đồng An ninh Quốc gia Nhà Trắng John Kirby cho biết hôm 4/4. Vị quan chức Mỹ cũng kêu gọi cả 2 bên (Guyana mà Venezuela) tuân thủ phán quyết của tòa án năm 1899 về biên giới “và thực hiện điều đó một cách hòa bình”.
Trước đó, hôm 3/4, ông Maduro cáo buộc Mỹ xây dựng các căn cứ quân sự bí mật ở Essequibo “để chuẩn bị cho sự leo thang chống lại Venezuela”.
“Chúng tôi có thông tin chứng minh rằng trên lãnh thổ Guyana Essequibo, do Guyana tạm thời quản lý, các căn cứ quân sự bí mật của Bộ Tư lệnh Mỹ phụ trách khu vực châu Mỹ Latinh, đã được thành lập”, ông Maduro nói.
Bình luận của Tổng thống Maduro được đưa ra khi Quốc hội Venezuela tổ chức buổi lễ kỷ niệm một đạo luật gần đây nhằm bảo vệ khu vực Essequibo, 4 tháng sau cuộc trưng cầu dân ý gây tranh cãi, không ràng buộc với đa số chấp thuận việc thành lập một tỉnh của Venezuela trong khu vực tranh chấp, làm dấy lên lo ngại về một cuộc xung đột quân sự.
Venezuela và Guyana cam kết không sử dụng vũ lực để giải quyết tranh chấp đối với khu vực Essequibo. Đồ họa: TRT World
Guyana cáo buộc động thái của Venezuela đòi tuyên bố chủ quyền đối với Essequibo là “vi phạm nghiêm trọng các nguyên tắc cơ bản nhất của luật pháp quốc tế”.
Tranh chấp về Essequibo – chiếm khoảng 2/3 lãnh thổ Guyana và được Guyana quản lý trong hơn một thế kỷ – gia tăng vào năm 2015 sau khi công ty năng lượng khổng lồ ExxonMobil có trụ sở tại Mỹ phát hiện ra các mỏ dầu tại đây.
Căng thẳng tăng cao sau cuộc trưng cầu dân ý ở Venezuela hồi tháng 12 năm ngoái. Vài ngày sau cuộc trưng cầu dân ý này, các lực lượng Mỹ đã tổ chức cuộc tập trận chung Mỹ-Guyana.
Venezuela và Guyana năm ngoái đã cam kết không sử dụng vũ lực để giải quyết tranh chấp biên giới, hiện đang được đưa ra Tòa án Công lý Quốc tế ở The Hague (La Haye).
Guyana, cựu thuộc địa của Anh và Hà Lan, khẳng định biên giới Essequibo đã được một hội đồng trọng tài xác định vào năm 1899.
Tuy nhiên, Venezuela tuyên bố sông Essequibo ở phía Đông khu vực về mặt lịch sử đã hình thành nên biên giới tự nhiên được công nhận từ năm 1777.
Minh Đức (Theo TRT World, Jiji Press)
