Mối quan hệ trong “kỳ trăng mật”, Bắc Kinh ra cam kết lớn, LHQ mong “sửa chữa bất công”

Hội nghị thượng đỉnh Diễn đàn hợp tác Trung Quốc-châu Phi khai mạc tại Bắc Kinh ngày 5/9. (Nguồn: Văn phòng Tổng thống Benin)

Hãng thông tấn Tân Hoa xã đưa tin, trong bài phát biểu khai mạc, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đưa ra một số đề xuất để nâng cấp quan hệ song phương giữa nước này và các quốc gia châu Phi thiết lập quan hệ ngoại giao với Bắc Kinh lên mức quan hệ chiến lược.

Ông khẳng định sẵn sàng hỗ trợ châu Phi xây dựng “động cơ tăng trưởng xanh”, thu hẹp khoảng cách về khả năng tiếp cận năng lượng, tuân thủ nguyên tắc trách nhiệm chung nhưng khác biệt, cùng thúc đẩy chuyển đổi xanh và carbon thấp toàn cầu.

Trong 3 năm tới, Trung Quốc cam kết tài trợ 50 tỷ USD, tạo ra 1 triệu việc làm tại châu Phi và cùng lục địa này triển khai 10 hành động đối tác lớn thúc đẩy hiện đại hóa.

Theo nhà lãnh đạo, việc Trung Quốc và châu Phi cùng thúc đẩy hiện đại hóa sẽ khởi động làn sóng này ở Nam Bán cầu và mở ra chương mới cho việc xây dựng cộng đồng chia sẻ tương lai nhân loại.

Trong khi đó, hãng tin AFP dẫn phát biểu của ông Tập Cận Bình khẳng định, mối quan hệ của Trung Quốc với châu Phi đang ở “thời kỳ tốt nhất trong lịch sử”, đồng thời hy vọng sẽ làm sâu sắc thêm mối quan hệ giữa hai bên trong tương lai.

Theo Đài truyền hình nhà nước Trung Quốc (CCTV), Hội nghị thượng đỉnh FOCAC đã thông qua Tuyên bố Bắc Kinh nhằm xây dựng một “cộng đồng Trung Quốc-châu Phi trong mọi hoàn cảnh với tương lai chung trong kỷ nguyên mới”.

52 quốc gia châu Phi và Liên minh châu Phi đã ký Bản ghi nhớ với Trung Quốc về việc cùng xây dựng Sáng kiến Vành đai và Con đường (BRI).

Tại hội nghị thượng đỉnh này, Trung Quốc và châu Phi xác lập “định vị mới” trong quan hệ giữa hai bên và một loạt biện pháp quan trọng để cùng nhau thúc đẩy hiện đại hóa, đồng thời vạch ra một kế hoạch chi tiết mới cho việc phát triển quan hệ.

Diễn đàn này cũng sẽ thông qua Kế hoạch hành động Bắc Kinh cho giai đoạn 2025-2027.

Phát biểu tại Hội nghị thượng đỉnh FOCAC, Tổng thư ký Liên hợp quốc (LHQ) Antonio Guterres cho rằng, việc mở rộng quan hệ giữa Trung Quốc và châu Phi có thể “thúc đẩy cuộc cách mạng năng lượng tái tạo”.

Đánh giá việc các nước châu Phi không được tiếp cận đầy đủ các biện pháp xóa nợ, cùng với tình trạng khan hiếm nguồn tài nguyên, là nguyên nhân gây bất ổn xã hội ở lục địa này, theo ông Guterres, các sáng kiến của Trung Quốc hỗ trợ châu Phi có thể thúc đẩy một cuộc cách mạng năng lượng tái tạo.

Bên cạnh đó, thành tích phát triển đáng chú ý của Trung Quốc, trong đó có xóa đói giảm nghèo, sẽ mang lại nhiều kinh nghiệm và chuyên môn cho châu Phi.

Người đứng đầu LHQ cho rằng, đã đến lúc phải sửa chữa “những bất công lịch sử” đối với châu Phi và “thật vô lý… khi châu lục này không có ghế thường trực tại Hội đồng Bảo an LHQ”.

FOCAC 2024 diễn ra từ ngày 4-6/9 với sự tham dự của lãnh đạo Trung Quốc và hơn 50 nhà lãnh đạo các nước châu Phi cùng Tổng thư ký LHQ. Đây là sự kiện ngoại giao lớn nhất do Trung Quốc tổ chức trong nhiều năm.