Lễ hội Vía Bà Chúa Xứ núi Sam là Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại

Phó Thủ tướng Chính phủ Mai Văn Chính và các đồng chí lãnh đạo, nguyên lãnh đạo Đảng, Nhà nước; lãnh đạo các Bộ, ngành trung ương, địa phương và hàng nghìn người dân địa phương tham dự.

Phó Thủ tướng Chính phủ Mai Văn Chính và các đại biểu tham dự buổi lễ.

Ngày 4/12/2024, Hội nghị lần thứ 19 của Ủy ban Liên Chính phủ Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hoá của Liên Hợp quốc (UNESCO) về bảo vệ di sản văn hoá phi vật thể đã chính thức ra Nghị quyết ghi danh “Lễ hội Vía Bà Chúa Xứ núi Sam” vào Danh sách Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại.

Phó Thủ tướng Chính phủ Mai Văn Chính phát biểu chỉ đạo tại buổi lễ.

Việc tổ chức lễ đón bằng UNESCO ghi danh Lễ hội Vía Bà Chúa Xứ Núi Sam vào danh sách Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại và Khai hội Vía Bà Chúa Xứ núi Sam nhằm để tôn vinh, tuyên truyền, quảng bá sâu rộng những giá trị di sản của An Giang đến rộng rãi người dân, du khách. Tăng cường nhận thức của cộng đồng trong nước và quốc tế về giá trị văn hóa, lịch sử và ý nghĩa của Lễ hội Vía Bà Chúa Xứ núi Sam. Thông qua đó, nâng cao trách nhiệm của các cấp, các ngành, địa phương trong công tác bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại. Quảng bá giá trị lịch sử, văn hóa vùng đất, con người An Giang, khẳng định bản sắc văn hóa phong phú của cộng đồng các dân tộc Kinh, Hoa, Chăm, Khmer..., giới thiệu các sản phẩm đặc trưng của địa phương, thúc đẩy phát triển du lịch theo định hướng bền vững.

Đồng chí Lê Hồng Quang, Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy An Giang nhấn mạnh, sự kiện Lễ hội vía Bà Chúa Xứ núi Sam được UNESCO ghi danh là Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại chính là sự công nhận của cộng đồng quốc tế về những giá trị đặc sắc của Lễ hội cả về lịch sử, văn hóa, tâm linh. Đối với Đảng bộ, chính quyền và nhân dân, đây là phần thưởng vô giá, khẳng định tính toàn vẹn, tính xác thực và giá trị nổi bật toàn cầu của di sản. Giúp cho cộng đồng sở hữu di sản nhận thức đầy đủ hơn về giá trị của lễ hội trong kho tàng di sản văn hóa phi vật thể của dân tộc, qua đó nâng cao lòng tự hào, ý thức trách nhiệm, hướng đến những biện pháp thiết thực để bảo tồn, phát huy giá trị của di sản.

Bí thư Tỉnh ủy An Giang khẳng định, tỉnh An Giang sẽ tiếp tục thực hiện tốt các chính sách bảo vệ di sản theo đúng cam kết với UNESCO, đảm bảo tính nguyên bản của hệ thống các nghi lễ, hạn chế thương mại hóa, giữ gìn cảnh quan thiên nhiên khu vực núi Sam. Đồng thời, đẩy mạnh các hoạt động tuyên truyền, nâng cao nhận thức của toàn xã hội, đặc biệt là thế hệ trẻ đối với việc bảo vệ và phát huy giá trị di sản; khai thác tốt tiềm năng, giá trị di sản theo hướng bền vững, gắn liền với bảo vệ môi trường, giữ gìn không gian văn hóa gốc, để mỗi du khách khi đến với lễ hội không chỉ được trải nghiệm một không gian tâm linh đặc biệt mà còn cảm nhận được văn hóa Nam Bộ phong phú, đa dạng, giàu bản sắc.

Lãnh đạo tỉnh An Giang đón nhận bằng của UNESCO ghi danh Lễ hội Vía Bà Chúa Xứ núi Sam là Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại.

Phát biểu tại buổi lễ, Phó Thủ tướng Chính phủ Mai Văn Chính nhấn mạnh, lễ đón nhận bằng của UNESCO ghi danh Lễ hội Vía Bà Chúa Xứ núi Sam vào danh sách Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại là niềm vinh dự, tự hào không chỉ của Đảng bộ, chính quyền và nhân dân tỉnh An Giang mà còn của cả khu vực Nam Bộ và đất nước Việt Nam. Sự kiện là sự ghi nhận nỗ lực bền bỉ của các thế hệ trong việc bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa, tín ngưỡng của Lễ hội Vía Bà Chúa Xứ núi Sam. Qua hơn 200 năm, tín ngưỡng thờ Bà Chúa Xứ đã trở thành điểm tựa tinh thần quan trọng cho hàng triệu người dân, không chỉ ở Nam Bộ mà còn lan tỏa trên khắp cả nước. Lễ hội không chỉ thể hiện lòng thành kính đối với Bà Chúa Xứ - người được tôn vinh như Mẫu Nghi của vùng đất, mà còn là biểu tượng của tín ngưỡng thờ Mẫu Việt Nam, góp phần tạo nên bản sắc văn hóa dân tộc.

Nhân dịp này, Phó Thủ tướng Chính phủ bày tỏ mong muốn các tổ chức quốc tế, đặc biệt là UNESCO, tiếp tục đồng hành cùng Việt Nam trong công tác bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống, lan tỏa tinh hoa văn hóa dân tộc trong dòng chảy văn hóa nhân loại.

Theo Phó Thủ tướng Chính phủ, lễ hội Vía Bà Chúa Xứ núi Sam được UNESCO ghi danh vào thời điểm đặc biệt, ngay sau khi Quốc hội khóa XV thông qua Luật Di sản Văn hóa sửa đổi và chủ trương đầu tư Chương trình Mục tiêu Quốc gia phát triển văn hóa giai đoạn 2025 - 2035. Điều này thể hiện cam kết mạnh mẽ của Đảng và Nhà nước trong việc bảo vệ, phát huy di sản văn hóa, đưa văn hóa trở thành nguồn lực quan trọng trong sự phát triển bền vững của đất nước.

Đồng chí Lê Hồng Quang, Bí thư Tỉnh ủy An Giang điểm trống khai hội Vía Bà Chúa Xứ núi Sam năm 2025.

Để tiếp tục giữ gìn và phát huy giá trị của Lễ hội Vía Bà Chúa Xứ núi Sam, Phó Thủ tướng Chính phủ đề nghị Đảng bộ, chính quyền và nhân dân tỉnh An Giang cùng các bộ, ban, ngành, địa phương liên quan tập trung bảo vệ không gian văn hóa của di sản, đảm bảo sự hài hòa giữa bảo tồn và phát triển, giữ gìn cảnh quan linh thiêng của Núi Sam. Gìn giữ nghi lễ truyền thống, đảm bảo tính nguyên bản, trang nghiêm, để thế hệ sau tiếp nối và cảm nhận được giá trị linh thiêng của lễ hội. Nâng cao nhận thức cộng đồng về giá trị di sản thông qua giáo dục, tuyên truyền, để mỗi người dân và du khách tham gia lễ hội đều hiểu và trân trọng bản sắc văn hóa đặc sắc này. 

Phó Thủ tướng khẳng định, Lễ hội Vía Bà Chúa Xứ Núi Sam không chỉ làm phong phú thêm nền văn hóa đậm đà bản sắc dân tộc Việt Nam, mà còn góp phần nâng cao vị thế của Việt Nam trên bản đồ văn hóa thế giới. Đồng thời bày tỏ niềm tin rằng, với sự chung tay của chính quyền và nhân dân, di sản này sẽ tiếp tục phát triển mạnh mẽ, trở thành sức mạnh nội sinh quan trọng, góp phần vào sự thịnh vượng và văn minh của đất nước.

Đông đảo người dân tham dự buổi lễ.

Tại buổi lễ, đại diện Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch đã công bố Chương trình hành động quốc gia bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa phi vật thể Lễ hội Vía Bà Chúa Xứ núi Sam.