Lắng nghe để vá lại mình

Sự việc ồn ào quanh chuyện du khách khen chê di tích nhà công tử Bạc Liêu (tỉnh Bạc Liêu) vẫn chưa ngừng lại. Bởi việc đưa di sản văn hóa trở thành “thương hiệu” cho mỗi địa phương không phải là trào lưu hoài niệm, mà nó là xu hướng phát triển bền vững. Việc dùng văn hóa để mở đường cho các hoạt động kinh tế đang được nhiều quốc gia trên thế giới áp dụng.

Báo Sài Gòn Giải phóng•27/03/2025

Di sản văn hóa vật thể hay phi vật thể, đều được sinh ra từ cộng đồng, kết tinh các giá trị chân - thiện - mỹ tốt đẹp, vì thế di sản vận động và đồng hành cùng cộng đồng là chuyện hiển nhiên…

Trong dòng chảy đó, lắng nghe cộng đồng cũng là yếu tố quan trọng, để giá trị trăm năm hay ngàn năm “soi” lại chính mình, sau dặm dài lịch sử. Không ít di sản khởi nguồn chỉ đơn thuần là một tín ngưỡng văn hóa dân gian thuần túy, nhưng trong quá trình vận hành cùng cộng đồng, nó bắt đầu kết nối và có thêm những hoạt động ý nghĩa quanh tín ngưỡng ban đầu. Giá trị của di sản vì thế có thêm những phiên bản dày hơn “tấm áo” khởi nguồn, để phù hợp với cộng đồng theo từng thời điểm.

Tuy nhiên, cũng không ít điểm di tích, hoạt động di sản do thời gian quá lâu nên đã không đủ điều kiện gìn giữ, trở nên lạc nhịp trong đời sống hiện tại. Việc lắng nghe cộng đồng, để di sản điều chỉnh lại chính mình, là cách để khơi lên giá trị tốt đẹp khởi nguồn và tìm ra cách thức phát huy giá trị cho phù hợp với xu hướng, thị hiếu, nhu cầu của cộng đồng đương đại. Di sản luôn một vị trí xứng đáng trong bản sắc của dân tộc, tuy nhiên giá trị hình thành trăm năm hay ngàn năm không phải là cửa đóng then cài để nhuốm màu năm tháng, cánh cửa phải được mở để lắng nghe, vận động và chuyển mình phù hợp với từng thời điểm, bối cảnh của cộng đồng đang hiện hữu.

THIÊN THANH

Nguồn: https://www.sggp.org.vn/lang-nghe-de-va-lai-minh-post787845.html