Lãi suất chiết khấu được sử dụng để tính toán giá trị hiện tại của một khoản tiền trong tương lai.
Có thể tưởng tượng rằng khách hàng nhận được một khoản tiền trong tương lai, nhưng muốn biết giá trị của khoản tiền đó ở thời điểm hiện tại. Trong trường hợp này, lãi suất chiết khấu được sử dụng để tính toán giá trị hiện tại của khoản tiền đó.
Lãi suất chiết khấu được tính dựa trên mức độ rủi ro, thị trường và các yếu tố kinh tế khác. Lãi suất chiết khấu được sử dụng trong các lĩnh vực như định giá tài sản, quản lý rủi ro, đầu tư và kế hoạch tài chính.
Công thức tính lãi suất chiết khấu
Có 2 cách tính lãi suất chiết khấu là dựa trên chi phí huy động vốn và sử dụng trung bình trọng của chi phí vốn.
Chi phí huy động vốn
Để tính lãi suất chiết khấu theo phương pháp huy động vốn, có thể áp dụng công thức sau:
Lãi suất chiết khấu = Lợi nhuận thu được/Số tiền đã đầu tư để huy động vốn
Trong đó:
– Lợi nhuận thu được là tổng giá trị các dòng tiền thu được từ đầu tư, bao gồm cả doanh thu và lợi nhuận.
– Số tiền đã đầu tư để huy động vốn: là tổng số tiền đã chi tiêu để đầu tư.
Khi tính toán lãi suất chiết khấu cần chú ý đến đơn vị thời gian và điều chỉnh nó để phù hợp với đơn vị thời gian của dự án đầu tư như ngày, tháng, năm.
Trung bình trọng số chi phí vốn
Công thức tính lãi suất chiết khấu theo phương pháp trung bình trọng số chi phí vốn như sau:
Lãi suất chiết khấu = (CPCV1 x LSCV1 + CPCV2 x LSCV2 + … + CPCVn x LSCVn) / (LSCV1 + LSCV2 + … + LSCVn)
Trong đó:
CPCV: Chi phí huy động vốn của từng nguồn vốn (nghĩa là lãi suất hoặc mức phí được trả cho nguồn vốn đó)
LSCV: Lượng vốn được huy động từ từng nguồn vốn.
Công thức này tính trung bình trọng số của các chi phí huy động vốn tương ứng với từng nguồn vốn, nhằm đưa ra mức lãi suất chiết khấu tổng thể cho dự án đầu tư.
Tác động của lãi suất chiết khấu với ngân hàng
Với ngân hàng thương mại
Lãi suất chiết khấu là yếu tố quan trọng với hoạt động của ngân hàng thương mại. Bởi, lãi suất chiết khấu ảnh hưởng đến chi phí huy động vốn và tỷ lệ lợi nhuận của ngân hàng.
Nếu lãi suất chiết khấu tăng, chi phí huy động vốn sẽ tăng lên, ảnh hưởng đến lợi nhuận của ngân hàng.
Với ngân hàng nhà nước
Lãi suất chiết khấu là công cụ quan trọng trong chính sách tiền tệ của ngân hàng nhà nước. Ngân hàng nhà nước sử dụng lãi suất chiết khấu để kiểm soát lạm phát và ổn định giá cả.
Khi lãi suất chiết khấu tăng, chi phí huy động vốn của các tổ chức tín dụng tăng lên, dẫn đến giảm khả năng cho vay của các tổ chức tín dụng, ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh của ngân hàng. Ngân hàng nhà nước cũng sử dụng lãi suất chiết khấu để điều chỉnh tỷ lệ cắt giảm ngoại tệ đồng thời nâng cao giá trị đồng tiền trong nước.