Nhiều người dân đặt câu hỏi, việc “khoáng tặc” công khai lộng hành làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống, sinh kế của người dân, gây thất thoát tài nguyên khoáng sản như vậy thì trách nhiệm thuộc về ai ?
RẦM RỘ KHAI THÁC TRÁI PHÉP
Sáng 25.1, nhóm PV Báo Thanh Niên bám theo xe ben (BS 60R – 056.xx) hơn 1 km, xung quanh là cánh đồng, đến bãi khai thác cát cạnh hồ sông Dinh thì xe ben chạy vào bên trong. Khoảng 15 phút sau, xe ben này trở ra, trên thùng xe chở đầy cát còn ướt. Chiếc xe nặng nề lăn bánh trở ngược ra con đường đất ban đầu, hướng về QL1. Xe đi đến đâu, cát rơi vãi khắp mặt đường đến đó.
Khi xe ben ra gần đến QL1, do chở cát quá nhiều và liên tục để tràn ra ngoài nên nam tài xế dừng lại, trèo lên thùng xe lèn cát cho sát miệng thùng, sau đó dùng bạt phủ lại và chạy tiếp. Nối đuôi chiếc xe ben này là 2 xe ben khác, BS 86C – 180.xx và 60C – 690.xx.
Khoảng 9 giờ cùng ngày, 3 xe ben nói trên ra đến cổng trang trại N.A thì nép vào lề cho đoàn xe ben (mang BS 60H – 102.xx, 60H – 020.xx, 86C – 180.xx, 86C – 136.xx, 60H – 116.xx, 60R – 069.xx) chạy vào. Phía trước các đầu xe ben nói trên đều có in dòng chữ P.N.
Sau khi đoàn xe ben vận chuyển cát đi qua, cánh cổng trang trại nói trên được đóng lại, không cho bất kỳ phương tiện nào khác lưu thông qua. Cùng thời điểm này, một nhóm thanh niên đi xe máy phát hiện và áp sát, đe dọa nhóm PV Thanh Niên, yêu cầu rời khỏi khu vực ngay lập tức và cấm không được quay trở lại đây (?).
Quá trình thâm nhập điều tra, chúng tôi được người dân ngụ khu vực này cho hay con đường nói trên là do nhóm “khoáng tặc” tự mở, chỉ phục vụ cho nhóm này vận chuyển cát ra bên ngoài, người dân đi vào sẽ có người đe dọa đuổi đi.
Khi ra QL1, các xe ben mang biển số 60 thì rẽ trái hướng về Đồng Nai, số còn lại thì rẽ phải. Chúng tôi bám theo xe ben BS 86C – 180.xx chở đầy cát vừa từ đường đất trong khu khai thác ra QL1. Khi xe này đi tới ngã ba giao giữa QL1 và hẻm số 03 (đoạn dẫn vào cụm công nghiệp Nghĩa Hòa, TT.Tân Nghĩa, H.Hàm Tân, Bình Thuận) thì tài xế cho xe rẽ trái, chạy thêm khoảng 400 m là đến bãi vật liệu xây dựng P.N nằm trên khu đất khoảng 5.000 m². Lúc này, chúng tôi ghi nhận trong bãi có 3 xe ben lớn, BS 72C – 100.xx; 86C – 117.xx và 86C – 115.xx cùng 2 xe tải nhỏ và 2 máy múc liên tục hoạt động vận chuyển khoáng sản và vật liệu xây dựng.
NGƯỜI DÂN BỨC XÚC VÌ SINH KẾ BỊ ẢNH HƯỞNG
Trong các ngày 24 – 27.1, chúng tôi ghi nhận các đoàn xe ben, xe tải chở đất bồi nền từ mỏ cát đi tiêu thụ đã cày nát 2 con đường dân sinh khác. Việc xe ben chở cát rơi vãi xuống đường, bụi bay mù mịt ảnh hưởng đến hoa màu, cây trái của người dân địa phương khiến họ vô cùng bức xúc.
14 giờ ngày 25.1, chúng tôi phát hiện xe ben loại 6 m³ (BS 86C – 149.xx) di chuyển từ đường QL55 theo con đường dân sinh đi thẳng vào mỏ đất cạnh hồ sông Dinh. Khoảng 20 phút sau, chiếc xe này chở đầy đất từ trong mỏ đi ra, trên thùng xe không phủ bạt; mỗi lần đi qua ổ gà, bùn đất từ trên thùng xe rơi vãi xuống mặt đường khiến con đường mịt mù bụi.
Bám theo chiếc xe này hơn 5 km đến một bãi đất trống, tại đây nam tài xế đổ toàn bộ đất xuống rồi rời đi. Theo tìm hiểu của chúng tôi, khu vực này là vườn của một nhà dân đang có nhu cầu mua đất đổ để nâng nền. Khi PV đang ghi nhận hiện trường thì xuất hiện một người đàn ông lạ mặt ngoài 40 tuổi áp sát và đe nẹt: “Tụi mày vào đây làm gì, đi ra ngay”…
15 giờ cùng ngày, xe tải (BS 86C – 149.xx) mang dòng chữ “Vật liệu xây dựng T.Đ”, hai xe tải BS 86C – 118.xx và 86C – 139.xx thì ghi “Vật liệu xây dựng B.T” chở đất bồi nền cao hơn thành thùng xe khoảng 20 cm, từ mỏ chạy băng băng trên con đường dân sinh. Những xe này chạy đến đâu, cát bụi tung mù mịt đến đó. Tương tự, cùng thời điểm, tại các con đường dân sinh khác, các xe ben BS 86C – 116.xx và 86H-009.xx cũng vào mỏ lấy đất bồi nền, đến 16 giờ 10 thì trở ra mang đất đi tiêu thụ tại nhiều khu vực trên địa bàn TT.Tân Nghĩa.
Ông N.V.B (60 tuổi, ngụ TT.Tân Nghĩa) bức xúc cho biết gia đình ông sinh sống ở đây gần 30 năm. Mấy năm gần đây, tình trạng xe ben chở đất cát qua con đường dân sinh này diễn ra suốt ngày đêm. Đây là con đường dân sinh có mặt đường hẹp nhưng hằng ngày có hàng trăm lượt xe tải các loại ra vào, chủ yếu là xe ben chở đất, cát từ trong mỏ của Công ty P.N ra QL55. Xe đi tới đâu, khói bụi bay mù mịt tới đó. Không chỉ gây khốn khổ cho người đi đường, nhiều hộ dân sống ven đường suốt ngày phải đóng kín cửa để tránh ô nhiễm.
Ông B. cho biết thêm các đoàn xe vận chuyển đất, cát gây ảnh hưởng đến sức khỏe và sinh kế của người dân. Hoa màu của người dân dọc 2 bên đường ngày đêm bị bụi phủ kín đến nỗi không thể sinh trưởng được. “Nhà tôi có mấy sào đất trồng điều và thanh long nhưng không thể ra hoa, kết trái. Chúng tôi đã nhiều lần trình báo chính quyền địa phương nhưng tình hình chưa thay đổi được gì”, ông B. phàn nàn.
(còn tiếp)