Những ngày này, trên cánh đồng Mường Thanh – cánh đồng lớn nhất Tây Bắc, lúa đang chín vàng. Không khí tất bật, phấn khởi của người nông dân thu hoạch lúa bao trùm khắp cánh đồng. Những chiếc máy gặt đập liên hợp hoạt động hết công suất, nông dân đứng đầu bờ ruộng chờ thu lúa.
Tranh thủ thời tiết nắng ráo, gia đình bà Lò Thị Tính, xã Thanh Xương (huyện Điện Biên) đã thu hoạch xong vụ lúa đông xuân. Với diện tích gần 1ha, gia đình bà thu được hơn 6 tấn lúa; so với với vụ đông xuân năm trước năng suất cao hơn khoảng 300kg – 500kg/ha. Ðặc biệt, giá lúa tăng hơn nên vụ này gia đình bà Tính càng phấn khởi. Bà Tính chia sẻ: “Vụ đông xuân năm nay vừa được mùa, giá ổn định, thậm chí tăng cao hơn so với vụ trước nên ai cũng phấn khởi. Mặc dù chi phí phân bón, vật tư cao, nhưng đây vẫn là vụ lúa thắng lợi lớn của gia đình trong những năm qua”.
Niềm vui được mùa, được giá lúa đông xuân năm nay cũng đến với gia đình bà Nguyễn Thị Hạnh, xã Thanh Chăn (huyện Điện Biên). Theo bà Hạnh, vụ đông xuân năm trước (2021 – 2022) thời gian cao điểm thu hoạch lúa đúng vào những ngày mưa liên tục, khiến nhiều diện tích lúa chín già không kịp thu hoạch; một số diện tích đã thu hoạch nhưng không có nắng phơi thóc, gây thiệt hại cho gia đình bà và người dân. Vụ đông xuân năm nay vừa được mùa, được giá, thời tiết đang thuận lợi nên người dân rất vui mừng. “Gia đình tôi đã thu hoạch hơn 3.000m2, năng suất ước đạt khoảng 67 tạ/ha, tăng 3 tạ/ha so với vụ đông xuân năm trước. Hiện nay gia đình tôi đang tranh thủ thời tiết thuận lợi để thu hoạch nốt diện tích còn lại, khoảng một đến hai ngày nữa là kết thúc thu hoạch lúa”.
Không chỉ bà Tính, bà Hạnh mà nhiều nông dân trên địa bàn huyện Điện Biên cũng có niềm vui nhân đôi vì lúa được mùa, được giá. Đây là điều khác biệt so với nhiều vụ lúa, thường được mùa mất giá. Nhất là những năm gần đây, giá vật tư, phân bón tăng cao khiến nhiều vụ thua lỗ. Theo thống kê của Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Điện Biên, vụ đông xuân 2022 – 2023, toàn huyện gieo cấy hơn 4.200ha; trong đó, tập trung tại các xã vùng lòng chảo hơn 3.551ha và vùng ngoài gần 650ha. Cơ cấu giống chủ yếu là séng cù, vai gãy, hana, đài thơm, bắc thơm, nếp và một vài giống lúa thuần địa phương. Hiện nay, các xã vùng lòng chảo đang trong thời gian thu hoạch chính vụ. Tính đến ngày hôm nay (19/5), toàn huyện thu hoạch được khoảng 40% diện tích gieo cấy. Năng suất bình quân đạt 64 tạ/ha (tăng 1 tạ/ha so với vụ đông xuân 2021 – 2022 và kế hoạch vụ đông xuân năm nay đề ra), sản lượng ước đạt gần 27.000 tấn (vượt gần 600 tấn so với kế hoạch). Cá biệt, có những xã như: Thanh Xương, Thanh An, Thanh Yên, Noong Hẹt, Thanh Chăn, năng suất đạt gần 70 tạ/ha.
Theo ông Nguyễn Hồng Thắng, Phó Trưởng phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Điện Biên, điểm thuận lợi của vụ đông xuân năm nay là các xã đã chủ động xây dựng kế hoạch sản xuất ngay từ đầu năm nên công tác chỉ đạo sản xuất kịp thời, đúng tiến độ. Cùng với đó, người dân tuân thủ khung lịch thời vụ gieo cấy và cơ cấu giống phù hợp cho từng vùng sản xuất trên địa bàn. Ngoài ra, việc điều tra, dự tính, dự báo và phòng trừ sinh vật gây hại được cơ quan chức năng triển khai kịp thời nên hạn chế tối đa ảnh hưởng sâu bệnh. Do đó các đối tượng sâu bệnh được quản lý trong ngưỡng an toàn, nhất là bệnh đạo ôn cổ bông năm nay gần như không ảnh hưởng nhều.
Những năm gần đây, việc thường xuyên tiếp cận và ứng dụng các tiến bộ kỹ thuật vào sản xuất luôn được người nông dân trên địa bàn huyện, nhất là khu vực lòng chảo thực hiện. Vụ đông xuân năm nay, ngoài việc nhân rộng phương pháp cấy máy và các kỹ thuật canh tác khác thì việc chọn giống mới có giá trị cao cả về năng suất, sản lượng áp dụng rộng rãi, từ đó chất lượng và giá trị lúa hàng hoá tăng lên đáng kể. Do đó, dù chịu những ảnh hưởng nhất định bởi thời tiết, giá vật tư tăng cao, nhưng vụ đông xuân năm nay người dân vẫn được mùa, được giá so với những năm trước.
Huyện Điện Biên là vựa lúa lớn nhất của tỉnh. Đầu vụ đông xuân năm nay, người nông dân gặp khó khăn do thời tiết, sâu bệnh. Tuy nhiên, với sự chỉ đạo sát sao của chính quyền địa phương, cơ quan chuyên môn, sự nỗ lực của người nông dân nên đến thời điểm này có thể khẳng định đây là một vụ sản xuất thắng lợi, vừa được mùa, vừa được giá. Hiện tại, các xã trên địa bàn huyện Điện Biên tập trung máy móc, nhân lực thu hoạch lúa vụ đông xuân và khẩn trương làm đất theo phương châm thu hoạch đến đâu, làm đất, gieo cấy lúa hè thu đến đó, đảm bảo khung thời vụ. Thắng lợi vụ đông xuân 2022 – 2023, nông dân huyện Điện Biên có thêm động lực, chuẩn bị đất sản xuất vụ hè thu.