Họa sĩ gửi tranh ra nước ngoài để triển lãm, đại sứ tự ý lấy làm quà tặng?

họa sĩ - Ảnh 1. — Họa sĩ Trần Gia Tùng cho biết sẽ bảo vệ quyền lợi hợp pháp của mình - Ảnh: NVCC

Ngoài ba bức của Trần Gia Tùng bị “mất”, còn có ba bức của hai họa sĩ khác là Trần Trung Thành (một bức), Lê Minh (hai bức) cũng không được trả lại cho họa sĩ.

Sau nhiều tháng liên hệ mà không được giải quyết thỏa đáng, họa sĩ Trần Gia Tùng đã đưa vụ việc lên trang Facebook cá nhân của anh dưới hình thức bức thư ngỏ gửi ông Nguyễn Hoàng Long - nguyên đại sứ Việt Nam tại Vương quốc Anh, hiện là thứ trưởng Bộ Công Thương, là người trao đổi với nhóm họa sĩ và nhận tranh mang sang Anh triển lãm năm đó.

Lấy tranh của họa sĩ làm quà tặng?

Trao đổi với Tuổi Trẻ Online, ông Tùng cho biết cuối năm 2020, anh cùng ba họa sĩ Trần Trung Thành, Trần Mạnh Linh, Lê Minh được mời mang tranh sang Anh để bày triển lãm giới thiệu hội họa Việt Nam tới nước bạn, trong khuôn khổ Ngày văn hóa Việt Nam tại Anh.

Tranh được họa sĩ Trần Trung Thành gửi trực tiếp tới đại sứ Nguyễn Hoàng Long để mang sang Anh.

Các họa sĩ đã làm xong visa nhưng do dịch COVID-19 nên triển lãm không được tổ chức. Các bức tranh tiếp tục ở lại Đại sứ quán Việt Nam tại Anh.

Tháng 6-2024, được biết ông Long sắp hết nhiệm kỳ, sẽ về nước nhận nhiệm vụ mới, ông Tùng liên hệ để nhận lại tranh thì được ông Long cho biết “số tranh mang sang một phần treo ở sứ quán, một phần đã làm quà tặng lãnh đạo cấp cao của Vương quốc Anh”.

Ông Long nói việc này ông “đã trao đổi thống nhất” với họa sĩ Trần Trung Thành và Trần Mạnh Linh và mong ông Tùng “hỗ trợ sứ quán”.

Tuy nhiên, ông Tùng không chấp nhận việc tranh của ông gửi đi triển lãm nhưng đại sứ quán lại tự ý sử dụng mà các họa sĩ hoàn toàn không hay biết, không nhận được bất kỳ thông báo hay thỏa thuận nào liên quan.

Từ cuối năm 2024, ông Tùng tiếp tục liên hệ với ông Long để đòi giải quyết thỏa đáng vụ việc, trên tinh thần tôn trọng quyền sở hữu và quyền tác giả của ông nhưng không được giải quyết.

Cách đây hơn nửa tháng, ông Tùng mới nhận lại được duy nhất một bức tranh của mình trong số bốn bức ông đã gửi đi.

Ông Tùng cũng cho biết theo giá tranh của ông hiện nay thì ba bức tranh bị "mất" có giá 15.000 USD.

“Chúng tôi đề nghị ông Long có câu trả lời chính thức về sự việc này, đồng thời đưa ra hướng giải quyết thỏa đáng cho các họa sĩ liên quan”, ông Tùng nói.

Họa sĩ gửi tranh ra nước ngoài để triển lãm, đại sứ tự ý lấy làm quà tặng? - Ảnh 5. — Một tác phẩm của họa sĩ Trần Gia Tùng đang bị "mất"

Nhận tranh, trả tranh, đồng ý tặng tranh đều không có biên nhận

Trao đổi với Tuổi Trẻ Online, ông Nguyễn Hoàng Long - thứ trưởng Bộ Công Thương - xác nhận việc có nhận tranh của các họa sĩ để làm triển lãm và tặng một số tranh làm quà đối ngoại cấp cao. Số tranh còn lại đã được gửi lại cho họa sĩ trẻ Trần Trung Thành.

Theo ông Long, sứ quán không làm việc trực tiếp với các họa sĩ khác và chỉ làm việc với họa sĩ Trần Trung Thành, việc nhận tranh hay thỏa thuận tặng tranh chỉ làm việc với ông Thành.

Ông Long không biết mức giá của các bức tranh này. Đại sứ quán sử dụng các bức tranh với mục đích triển lãm, quảng bá nghệ thuật cho Việt Nam và tặng quà.

Ông Long cho biết việc vận chuyển tranh, lưu giữ và tổ chức triển lãm đều do cơ quan sứ quán Việt Nam tại Anh chịu trách nhiệm về chi phí.

Các hoạt động quảng bá này, theo ông Long, đã rất thành công và góp phần nâng cao hình ảnh đối ngoại của Việt Nam tại Anh.

Cũng theo ông Long, do có quan hệ hợp tác tốt với họa sĩ Trần Trung Thành, nên khi họa sĩ này gửi tranh cho sứ quán không có giấy biên nhận, không thông tin cụ thể tranh thuộc quyền sở hữu của ai.

Sau khi triển lãm, tặng đối ngoại cấp cao, cơ quan sứ quán cũng đã gửi những bức tranh còn lại cho họa sĩ Trần Trung Thành và không có giấy biên nhận do hai bên đã thống nhất.

Ông Long cho hay trong năm 2023, nhân kỷ niệm thiết lập quan hệ ngoại giao hai nước, nên cơ quan sứ quán đã có nhiều nỗ lực trong quảng bá văn hóa, nghệ thuật của Việt Nam tại Anh thông qua việc tổ chức nhiều triển lãm với nhiều nhóm họa sĩ.

Vì vậy, ông Long bày tỏ rất buồn khi những nỗ lực trong ngoại giao và thúc đẩy giao lưu văn hóa nghệ thuật song lại để xảy ra vụ việc trên.

Họa sĩ gửi tranh ra nước ngoài để triển lãm, đại sứ tự ý lấy làm quà tặng? - Ảnh 6. — Bức tranh bị "mất" của họa sĩ Trần Gia Tùng

Không có thỏa thuận tặng tranh?

Trước thông tin ông Long cho rằng việc sứ quán sử dụng tranh làm quà tặng là đã có trao đổi thống nhất với họa sĩ Trần Trung Thành, Tuổi Trẻ Online đã liên hệ với họa sĩ Trung Thành để xác nhận vụ việc.

Ông Thành nói không có thỏa thuận tặng tranh nào trước đây giữa các họa sĩ và đại sứ quán. Chỉ sau khi các họa sĩ hỏi tranh thì mới được ông Long báo là đã tặng một số tranh.

Khi biết “sự đã rồi”, ông Thành cùng hai họa sĩ Trần Mạnh Linh, Lê Minh có bàn bạc và đồng ý tặng sứ quán những bức mà sứ quán đã lỡ tặng dù chưa được sự đồng ý của các họa sĩ.

Nhưng riêng họa sĩ Trần Gia Tùng thì không đồng ý.

Họa sĩ gửi tranh ra nước ngoài để triển lãm, đại sứ tự ý lấy làm quà tặng? - Ảnh 7. — Bức tranh bị "mất" của họa sĩ Trần Gia Tùng

Ông Thành cũng cho biết trước khi gửi tranh tới đại sứ Nguyễn Hoàng Long để triển lãm, bốn họa sĩ đã có buổi gặp mặt trao đổi công việc với ông Long.

Ông Tùng xác nhận buổi gặp gỡ diễn ra ở một quán cà phê trên phố Lê Phụng Hiểu, Hà Nội trước khi dịch COVID-19 bùng phát, chứ không phải đại sứ quán không làm việc trực tiếp với các họa sĩ khác ngoài họa sĩ Trần Trung Thành như ông Long nói.

Ông Tùng nói trước đây đã từng mang tranh đến triển lãm tại Phần Lan và Ý theo lời mời của Bộ Ngoại giao nhưng chưa từng xảy ra chuyện mất tranh như lần này.

Ông sẽ kiên quyết bảo vệ quyền lợi của mình theo quy định của pháp luật, cũng là để các họa sĩ khác không còn phải gặp cảnh như mình.

Tuổi Trẻ Online sẽ tiếp tục thông tin về vụ việc này.