Hoa Kỳ vẫn là động lực chính cho tăng trưởng toàn cầu

Quỹ tiền tệ quốc tế IMF mới đây cho biết, nền kinh tế Hoa Kỳ sẽ tiếp tục là động lực chính cho tăng trưởng toàn cầu trong phần còn lại của năm nay và năm 2025, với chi tiêu tiêu dùng mạnh mẽ dù đã trải qua giai đoạn lạm phát cao và lãi suất tăng nhằm kiểm soát lạm phát.

Trong Báo cáo Triển vọng Kinh tế Thế giới mới nhất, IMF đã nâng dự báo tăng trưởng kinh tế năm 2024 và 2025 cho Hoa Kỳ – nền kinh tế phát triển duy nhất được điều chỉnh tăng triển vọng cho cả hai năm. Chuyên gia kinh tế trưởng của IMF cho biết, “hạ cánh mềm” mà Cục Dự trữ Liên bang (Fed) mong muốn, tức là giảm lạm phát mà không gây thiệt hại lớn cho thị trường lao động, về cơ bản đã được thực hiện.

Một người phụ nữ tận hưởng ngày mới tại công viên với đường chân trời của New York ở phía sau, tại Hoboken, New Jersey, Hoa Kỳ. Ảnh: Reuters

IMF cũng đưa ra dự báo tích cực về các nền kinh tế mới nổi mạnh mẽ như Ấn Độ và Brazil, đồng thời điều chỉnh giảm kỳ vọng tăng trưởng của Trung Quốc trong năm nay và giữ nguyên dự báo cho năm sau ở mức 4,5%, thấp hơn xu hướng tăng trưởng trung bình.

Tuy nhiên, IMF cảnh báo nhiều rủi ro tiềm ẩn từ các xung đột vũ trang, nguy cơ chiến tranh thương mại mới và hậu quả của chính sách tiền tệ thắt chặt mà Fed và các ngân hàng trung ương khác đã áp dụng để kiểm soát lạm phát.

Lael Brainard, Giám đốc Hội đồng Kinh tế Quốc gia của Nhà Trắng, cho biết trong một tuyên bố mới đây, rằng Hoa Kỳ đang dẫn đầu các nền kinh tế phát triển về tăng trưởng trong năm thứ hai liên tiếp, theo báo cáo của IMF.

Báo cáo Triển vọng Kinh tế Thế giới mới nhất của IMF cho biết, các thay đổi sẽ giữ mức tăng trưởng GDP toàn cầu năm 2024 ở mức 3,2% như dự báo vào tháng 7, tạo nên một triển vọng tăng trưởng ảm đạm khi các lãnh đạo tài chính thế giới gặp nhau tại Washington tuần này tại các cuộc họp thường niên của IMF và Ngân hàng Thế giới.

Tăng trưởng toàn cầu được dự báo sẽ đạt 3,2% vào năm 2025, giảm một phần mười điểm phần trăm so với dự báo hồi tháng 7, trong khi tăng trưởng trung hạn được kỳ vọng sẽ giảm xuống mức trung bình 3,1% trong vòng 5 năm tới, thấp hơn nhiều so với trước đại dịch, theo báo cáo.

Tuy nhiên, chuyên gia kinh tế trưởng của IMF, Pierre-Olivier Gourinchas, cho biết một số quốc gia, bao gồm cả Hoa Kỳ, đang cho thấy khả năng phục hồi nhanh chóng.

“Tin tức về Hoa Kỳ rất tích cực theo một nghĩa nào đó,” Gourinchas nói trong một cuộc họp báo tại Washington. “Bức tranh thị trường lao động vẫn khá vững chắc, mặc dù đã có phần hạ nhiệt”.

“Tôi nghĩ rằng, nguy cơ suy thoái ở Hoa Kỳ, nếu không có một cú sốc rất mạnh, sẽ giảm bớt phần nào” – ông nói.

Mặc dù Gourinchas cho biết có vẻ như cuộc chiến chống lạm phát toàn cầu đã thắng lợi phần lớn, ông nói với Reuters trong một cuộc phỏng vấn rằng, các chính sách tiền tệ có nguy cơ bị thắt chặt quá mức nếu không có sự cắt giảm lãi suất ở một số quốc gia khi lạm phát giảm, điều này có thể ảnh hưởng đến tăng trưởng và việc làm.

Sức mạnh của người tiêu dùng

IMF đã điều chỉnh dự báo tăng trưởng của Hoa Kỳ năm 2024 lên 2,8%, tăng hai phần mười điểm phần trăm, chủ yếu nhờ vào mức tiêu dùng mạnh hơn mong đợi, do tăng lương và giá tài sản. Tổ chức này cũng nâng dự báo tăng trưởng của Hoa Kỳ năm 2025 lên 2,2%, tăng ba phần mười điểm phần trăm.

Dự báo tăng trưởng cho Brazil đã được nâng lên mạnh mẽ ở mức chín phần mười điểm phần trăm, đưa tỷ lệ tăng trưởng dự kiến của năm nay lên 3,0%, cũng nhờ vào sự gia tăng tiêu dùng tư nhân và đầu tư mạnh mẽ. Trong khi đó, tăng trưởng của Mexico bị điều chỉnh giảm bảy phần mười điểm phần trăm xuống còn 1,5% do ảnh hưởng của chính sách tiền tệ thắt chặt.

IMF đã giảm dự báo tăng trưởng cho Trung Quốc năm 2024 xuống còn 4,8%, giảm hai phần mười điểm phần trăm, với sự hỗ trợ từ xuất khẩu ròng phần nào bù đắp cho sự yếu kém liên tục của ngành bất động sản và thiếu tin tưởng của người tiêu dùng. Dự báo tăng trưởng cho Trung Quốc năm 2025 được giữ nguyên, không bao gồm bất kỳ tác động nào từ các kế hoạch kích thích tài khóa mà Bắc Kinh mới công bố.

IMF dự đoán Đức sẽ không có tăng trưởng trong năm nay, giảm hai phần mười điểm phần trăm, do lĩnh vực sản xuất của nước này vẫn đang gặp khó khăn. Sự điều chỉnh này đã kéo giảm dự báo tăng trưởng chung của khu vực euro xuống còn 0,8% năm 2024 và 1,2% năm 2025, mặc dù đã được nâng thêm nửa điểm phần trăm, đưa dự báo tăng trưởng cho Tây Ban Nha lên 2,9%.

Triển vọng tăng trưởng của Vương quốc Anh đã được nâng lên bốn phần mười điểm phần trăm, đạt 1,1% năm 2024, nhờ lạm phát giảm và lãi suất thấp hơn được kỳ vọng sẽ kích thích nhu cầu tiêu dùng. Trong khi đó, dự báo tăng trưởng cho Nhật Bản đã bị hạ xuống bốn phần mười điểm phần trăm, còn 0,3%, do ảnh hưởng kéo dài của đứt gãy nguồn cung.

Ấn Độ tiếp tục là điểm sáng, với mức tăng trưởng dự kiến mạnh nhất trong số các nền kinh tế lớn, đạt 7,0% vào năm 2024 và 6,5% vào năm 2025, không thay đổi so với dự báo hồi tháng 7.

Rủi ro thương mại

Trong việc đánh giá các rủi ro, báo cáo của IMF đã chỉ ra khả năng lớn gia tăng thuế quan và các biện pháp trả đũa, nhưng không đề cập cụ thể đến lời hứa của ứng cử viên tổng thống Đảng Cộng hòa Mỹ, Donald Trump, về việc áp thuế 10% đối với hàng hóa nhập khẩu toàn cầu vào Hoa Kỳ và 60% đối với hàng hóa từ Trung Quốc.

Thay vào đó, báo cáo đã đưa ra một kịch bản bất lợi mang tính đại diện, bao gồm thuế quan hai chiều 10% giữa Hoa Kỳ, khu vực Euro và Trung Quốc, cộng với thuế 10% của Hoa Kỳ đối với phần còn lại của thế giới, sự giảm sút di cư vào Hoa Kỳ và châu Âu, cùng với sự hỗn loạn trên thị trường tài chính làm thắt chặt điều kiện tài chính. Nếu điều này xảy ra, IMF cho biết, sẽ làm giảm GDP toàn cầu xuống 0,8% vào năm 2025 và 1,3% vào năm 2026.

Các rủi ro khác được nêu trong báo cáo bao gồm khả năng gia tăng mạnh mẽ giá dầu và các hàng hóa khác nếu các cuộc xung đột ở Trung Đông và Ukraine mở rộng.

IMF cũng cảnh báo các quốc gia không nên theo đuổi các chính sách bảo vệ các ngành công nghiệp và người lao động trong nước, vì những chính sách này thường không giúp cải thiện mức sống một cách bền vững.