Hé lộ về 2 anh em đại gia họ Đỗ đứng sau Diana, DOJI, TPBank

Khởi nghiệp từ cơn sốt đá quý

Hai anh em Ông Đỗ Minh Phú (nhà sáng lập Tập đoàn DOJI) và Đỗ Anh Tú sinh ra trong một gia đình có truyền thống kinh doanh. Ông Phú vốn là sinh viên ngành vô tuyến điện tử ở Đại học Bách Khoa từ năm 1970 đến năm 1972. Sau năm 1976, ông giải ngũ và tiếp tục theo học Đại học Bách khoa Hà Nội.

Năm 1994, ông Phú thành lập công ty riêng với tên gọi Công ty TNHH Phát triển Công nghệ và Thương mại TTD (viết tắt của Technology and Trading Development) - tiền thân của Công ty cổ phần Tập đoàn DOJI (DOJI) sau này. Là đơn vị nắm giữ công nghệ xử lý đá quý của Việt Nam, có nhiều kinh nghiệm trong lĩnh vực khai thác cắt mài đá quý, công ty TTD phát triển nhanh chóng. 

Trong 2 năm 2007-2008, thời điểm diễn ra khủng hoảng kinh tế tại Việt Nam, hầu hết doanh nghiệp đều co cụm lại, ông Đỗ Minh Phú quyết định thâu tóm một số công ty trong ngành gồm SJC Hà Nội, SJC Đà Nẵng và Công ty cổ phần Đá quý và vàng Yên Bái. Công ty TTD được tái cấu trúc và trở thành Tập đoàn vàng bạc đá quý DOJI như ngày nay.

Ông Đỗ Minh Phú và ông Đỗ Anh Tú (Ảnh: DOJI).

Tên tuổi của ông Phú và ông Tú còn gắn liền với thương hiệu băng vệ sinh Diana. Câu chuyện sáng lập nên thương hiệu này bắt đầu từ việc du học và làm việc tại Tiệp Khắc của ông Đỗ Anh Tú. Ông Tú là cựu sinh viên trường đại học Ngoại ngữ Hà Nội.

Năm 1979, ông sang Tiệp Khắc du học về ngành máy năng lượng, Khoa Máy, Trường Đại học kỹ thuật Praha. Đến năm 1989, ông bảo vệ thành công luận án phó tiến sĩ tại Trường Đại học kỹ thuật Praha. Sau đó, ông làm việc tại Viện nghiên cứu máy lạnh, Praha 5 và Kỹ sư lập trình hệ thống tại Hãng hàng không Tiệp Khắc CSA.

Những năm 1990, với sự nhạy bén về kinh doanh, gia đình ông bắt đầu nhập thủy tinh Tiệp Khắc về Việt Nam bán. Mẹ ông đã gợi ý dùng băng vệ sinh để lót sản phẩm giúp giảm va đập, sau đó còn có thể sử dụng được. Lúc bấy giờ, băng vệ sinh vẫn còn chưa phổ biến tại Việt Nam.

Từ ý tưởng này, ông Tú lên kế hoạch nghiên cứu thị trường, tìm kiếm sản phẩm, thiết kế bao bì, xây dựng kế hoạch kinh doanh,... và trở về nước khởi nghiệp với sự hỗ trợ của ông Phú. Sản phẩm này nhanh chóng chiếm lĩnh thị trường nội địa.

Năm 2011, anh em ông Đỗ Minh Phú bán 95% cổ phần Diana cho Tập đoàn Unicharm (Nhật Bản) với giá trị giao dịch ước tính lên đến 184 triệu USD. Thương vụ này đánh dấu một trong những thương vụ M&A đáng chú ý nhất tại Việt Nam trong thời gian đó. 

Lấn sân vào lĩnh vực ngân hàng

Năm 2011, Ngân hàng Nhà nước công bố danh sách 9 ngân hàng yếu kém bắt buộc phải tái cấu trúc, trong đó có Ngân hàng Tiên Phong. Ngân hàng này được thành lập năm 2008 với cổ đông sáng lập là Tập đoàn FPT.

Năm 2012, Tập đoàn DOJI tham gia vào công cuộc tái cơ cấu Ngân hàng Tiên Phong khi rót vào 20% vốn cổ phần. Ông Đỗ Minh Phú trở thành Chủ tịch Hội đồng quản trị còn ông Đỗ Anh Tú là Phó chủ tịch Hội đồng quản trị. Năm 2024, TPBank đạt lợi nhuận trước thuế gần 7.600 tỷ đồng, tăng 36% so với năm trước và vượt kế hoạch đề ra. 

Ông Đỗ Minh Phú là Chủ tịch ngân hàng TPBank (Ảnh: TPB).

Theo cập nhật đến hết tháng 8/2024 về cổ đông sở hữu trên 1% vốn điều lệ trở lên theo quy định tại Luật Các tổ chức tín dụng, Tập đoàn DOJI nắm 5,93% vốn TPBank. Ông Đỗ Anh Tú nắm 3,71% vốn TPBank. Con trai và con gái của ông Tú lần lượt là ông Đỗ Minh Quân và bà Đỗ Quỳnh Anh nắm 3,34% và 3,07% vốn ngân hàng.

Ngoài ra, ông Tú còn là Phó chủ tịch HĐQT Công ty cổ phần Diana thuộc Tập đoàn Unicharm, Nhật Bản, Chủ tịch HĐQT Công ty cổ phần Chứng khoán Tiên Phong.

Ngày 18/3, ông Tú có đơn từ nhiệm Thành viên HĐQT tại TPBank. Ngân hàng này cũng vừa công bố thông tin chấp thuận đơn của ông Tú theo nguyện vọng cá nhân.

Sáng 21/3, Công ty cổ phần Chứng khoán Tiên Phong (TPS - mã chứng khoán: ORS) cũng công bố thông tin về việc đã nhận được đơn từ nhiệm thành viên HĐQT của ông Đỗ Anh Tú.

Mối liên hệ giữa TPBank và các doanh nghiệp liên quan đến DOJI

Báo cáo quản trị năm 2024 của TPBank cho thấy mối quan hệ giữa ngân hàng này với các doanh nghiệp trong hệ sinh thái thuộc Tập đoàn DOJI.

Tháng 3/2024, TPBank thông qua việc cấp món bảo lãnh bảo đảm thực hiện dự án đầu tư cho Công ty cổ phần Phát triển bất động sản Dragon. Trước đó, tháng 12/2023, ngân hàng cũng đã cấp tín dụng cho công ty theo Nghị quyết số 68/2023 của HĐQT.

Tháng 4/2024, HĐQT TPBank có nghị quyết thông qua việc tái cấp hạn mức tín dụng cho Công ty cổ phần Chứng khoán Tiên Phong (mã chứng khoán: ORS). Tháng 8/2024, đơn vị này thông qua việc tái cấp hạn mức tín dụng cho khách hàng là Công ty cổ phần Diana Unicharm. Tháng 9/2024, ngân hàng thông qua cấp hạn mức tín dụng cho Tập đoàn DOJI.

Thông tin từ Cổng thông tin quốc gia về đăng ký doanh nghiệp, Công ty cổ phần Phát triển bất động sản Dragon được thành lập vào ngày 25/11/2023, có trụ sở tại quận Ngô Quyền, TP Hải Phòng. Người đại diện pháp luật là Tổng giám đốc Đặng Thanh Huyền (sinh năm 1980) và Chủ tịch HĐQT bà Lê Thị Hiền (sinh năm 1979).

Vốn điều lệ doanh nghiệp tại thời điểm thành lập ở mức 1.650 tỷ đồng. Công ty có 3 cổ đông gồm Công ty TNHH Đầu tư Bất động sản DOJI LAND (nắm 66%) là thành viên thuộc Tập đoàn DOJI, Công ty TNHH Xây lắp và Kỹ thuật Phúc Thịnh (nắm 33,9%) và ông Dương Anh Tuấn (nắm 0,1%).

Ngày 6/12/2023, doanh nghiệp mới thành lập này công bố thông tin mua vào 27,6 triệu cổ phiếu TPB tương ứng với 1,25% vốn điều lệ. Đến ngày 9/12/2023, doanh nghiệp này tăng vốn điều lệ lên 2.260 tỷ đồng, cơ cấu cổ đông không được công bố.

Bên cạnh đó, DOJILand được Tập đoàn DOJI thành lập vào tháng 11/2014 để triển khai các dự án bất động sản như DOJI Tower, Golden Crown Hai Phong, Diamond Crown Hai Phong.

Còn Công ty TNHH Xây lắp và Kỹ thuật Phúc Thịnh được thành lập vào tháng 7/2016, có trụ sở tại Đống Đa, Hà Nội. Ngành nghề kinh doanh chính là bất động sản, xây dựng công trình kỹ thuật dân dụng.

Ngày 24/12/2024, Phúc Thịnh đã tiến hành tăng vốn lên 2.450 tỷ tỷ đồng. Trong đó, DOJI góp hơn 1.447 tỷ đồng (hơn 59% vốn điều lệ), DOJILand góp 1.000 tỷ đồng (hơn 40,8% vốn điều lệ) và bà Đỗ Vũ Phương Anh (con ông Đỗ Minh Phú) góp gần 2,4 tỷ đồng.

Cơ cấu cổ đông của Công ty TNHH Xây lắp và Kỹ thuật Phúc Thịnh (Ảnh: DKKD).

Ông Dương Anh Tuấn (sinh năm 1960) là Phó tổng giám đốc của Tập đoàn DOJI từ năm 2007. Ông vốn là cán bộ nghiên cứu Công nghệ Vật liệu và Ngọc học, Viện Vật lý, Viện Khoa học Việt Nam giai đoạn 1981-1990. Sau đó, ông làm trưởng phòng kỹ thuật đá quý Công ty liên doanh đá quý VIGEMTEC và trưởng phòng kỹ thuật đá quý tại Công ty TTD.

Ông Tuấn hiện cũng là Chủ tịch HĐQT, Tổng giám đốc kiêm người đại diện theo pháp luật của Công ty Cổ phần Hải Phòng Invest.

Báo cáo quản trị năm 2023 của TPBank cho thấy tháng 3/2023, ngân hàng này thông qua việc cấp khoản tín dụng trung dài hạn cho Công ty cổ phần Hải Phòng Invest. Tháng 4/2023, nghị quyết của HĐQT ngân hàng thông qua việc sửa đổi điều kiện tín dụng của khoản tín dụng trung dài hạn đã cấp đối với doanh nghiệp này.

Doanh nghiệp này là chủ đầu tư trực tiếp của dự án Khu phức hợp Vương miện Kim Cương Hải Phòng (Diamond Crown Hai Phong). Công ty này hiện có vốn điều lệ 1.520 tỷ đồng.