Trang chủNewsVăn hóa - Xã hộiGia Lai: Độc đáo lễ cúng giọt nước

Gia Lai: Độc đáo lễ cúng giọt nước


Giọt nước gắn kết cộng đồng người Jrai

Nghi lễ cúng giọt nước hay còn gọi là Soi Yang Ia là nét đẹp văn hóa truyền thống lâu đời của người Jrai tại Gia Lai. Cũng như các dân tộc khác ở Tây Nguyên, người Jrai trước khi chọn đất để lập làng, đầu tiên họ sẽ đi tìm khu vực có nguồn nước mạch chảy ra từ khe núi để làm giọt nước. Giọt nước không chỉ đảm bảo cuộc sống của dân làng mà còn là mạch nguồn của sự sống.

Sau khi làng được lập nên, người Jrai thường tổ chức nghi lễ cúng giọt nước (bến nước). Đây một nghi lễ quan trọng nhằm tạ ơn Thần nước đã mang những điều tốt đẹp đến dân làng. Đồng thời, thông qua nghi lễ này các già làng cũng cầu xin thần nước phù hộ cho dân làng mạnh khỏe, mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu, vạn vật trong buôn làng tươi tốt, cuộc sống ấm no, hạnh phúc…Nghi lễ này sẽ được tổ chức vào những năm tiếp theo, sau khi mùa màng đã thu hoạch.

gia lai doc dao le cung giot nuoc  net dep van hoa cua nguoi jrai hinh 1

Lễ cúng giọt nước, một trong những nghi lễ quan trọng của người Jrai ở Gia Lai

Tại làng Bông, xã Hà Bầu, huyện Đak Đoa (Gia Lai) cứ vào độ tháng 3-4 hàng năm, dân làng lại rộn ràng cùng góp công, góp của để tổ chức lễ cúng giọt nước.

Già làng Blơng chia sẻ: “Trước khi lễ cúng diễn ra, người làng ai nấy đều nhiệt tình tham gia. Thanh niên người thì dọn dẹp, phát quang đường làng ngõ xóm, người thì chặt tre, chẻ nứa, dựng cây nêu nơi bến nước. Còn các già làng thì chuẩn bị các bài cúng, phụ nữ trong làng còn ủ thêm nhiều ché rượu thơm để đãi khách. Đội cồng chiêng, xoang cũng tổ chức tập luyện cả ngày lẫn đêm để buổi lễ thêm trang trọng, ấn tượng”.

gia lai doc dao le cung giot nuoc  net dep van hoa cua nguoi jrai hinh 2

Cúng giọt nước – nghi lễ quan trọng nhằm tạ ơn Thần nước đã mang những điều tốt đẹp đến dân làng

Theo truyền thống của người Jrai, lễ cúng giọt nước cần 1 bộ chiêng, trống, 2 ống nứa, 10 ché rượu, 1 bầu nước, 1 con gà trống, 1 cây nêu, bó lá Ngăl có trái. Thời điểm làm lễ cúng giọt nước vào buổi sáng sớm. Cây nêu được thanh niên trong làng mang đến bến nước cắm sẵn. Lễ vật gồm một con gà nướng, gan gà sống, tiết gà sống, ghè rượu, lá chuối, bó lá Ngăl có trái.

gia lai doc dao le cung giot nuoc  net dep van hoa cua nguoi jrai hinh 3

Lễ vật cúng gồm một con gà nướng, gan gà sống, tiết gà sống, ghè rượu, lá chuối, bó lá Ngăl có trái

Khi lễ cúng giọt nước bắt đầu, già làng Blơng cùng 2 người già uy tín của làng trải lá chuối, bôi gan gà lên tai ghè rượu và lá cây Ngăl có trái. Cả 3 người đều đồng thanh đọc lời cúng mời Yang xuống phù hộ cho dân làng mạnh khỏe, mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu, vạn vật trong làng đều tươi tốt, không có bệnh dịch xảy ra. Nước chảy quanh năm, qua sông qua suối không chết trôi, chết đuối, đi đường không bị tai nạn, cầu mong khách thượng lộ bình an. Sau khi đã cúng xong ngoài bến nước, người làng bắt đầu rước nước về làng. Bên bếp lửa hồng mọi người nắm tay nhau cùng nhau giao lưu, ăn uống chúc nhau những điều tốt đẹp.

Người Jrai cho rằng các vị thần linh đều có tình cảm như con người, cũng vui buồn, giận hờn, biết ghét, biết yêu thương…Cúng thần nhiều lễ vật với tấm lòng thành thì sẽ nhận lại sự giúp đỡ, che chở, ủng hộ, bênh vực tương ứng của các vị thần.

Cúng giọt nước – nét đẹp văn hóa cần được giữ gìn và phát huy

Tương tự người Jrai ở các làng khác, cùng với việc giữ gìn những nghi lễ truyền thống đặc sắc như lễ cúng nhà rông, cúng mừng năm mới, lễ bỏ mả… người Jrai ở phố núi Pleiku cũng đặc biệt chú trọng đến Lễ cúng giọt nước. Bởi đối với họ giọt nước là biểu tượng văn hoá độc đáo gắn liền với đời sống văn hóa tinh thần, tâm linh mà bao đời nay dân làng cùng nhau lưu giữ.

gia lai doc dao le cung giot nuoc  net dep van hoa cua nguoi jrai hinh 4

Sau khi già làng thực hiện xong nghi thức cúng, những cô gái Jrai xuống giọt nước mát hứng dòng nước trong lành vào bầu và mang về

Mới đây, Đoàn nghệ nhân làng Choét 2, phường Thắng Lợi (TP Pleiku) đã tái hiện nghi lễ cúng giọt nước tại nhà rông làng Ốp, phường Hoa Lư trước sự chứng kiến của đông đảo du khách trong và ngoài tỉnh. Theo đó, dịp này già làng Ak là người được giao trọng trách thực hiện nghi thức cúng.

Sau khi đã chuẩn bị đầy đủ lễ vật cúng, già làng Ak chọc cần vào can rượu ghè, và bắt đầu đọc vang lời khấn: “Hỡi thần suối, hãy băng qua rừng, men theo bờ ruộng thần suối hãy đến với giọt nước Ia Nguin của chúng tôi. Hôm nay, chúng tôi làm lễ cúng dâng đến các vị thần gan gà, gan heo và rượu tưới lên bến nước để cầu Yang xuống phù hộ cho dân làng khoẻ mạnh, cuộc sống tốt, không đau ốm bệnh tật, mưa thuận gió hoà, mùa màng bội thu, vạn vật trong làng đều tươi tốt, không có bệnh dịch xảy ra. Thần hãy cho chúng tôi nguồn nước trong veo, tràn trề nước chảy quanh năm…”.

gia lai doc dao le cung giot nuoc  net dep van hoa cua nguoi jrai hinh 5

Cúng giọt nước – nét đẹp văn hóa cần được giữ gìn và phát huy

Khi đã đọc xong lời cúng, già Ak cúi xuống uống căn rượu đầu tiên rồi đến người cao tuổi và dân làng. Lúc này, những cô gái Jrai xuống giọt nước mát hứng dòng nước trong lành vào bầu và mang về. Bà con, đám trẻ trong làng hứng nước rửa mặt và cùng nhau tạt vào người với ý nghĩa để lấy may mắn của Yàng ban cho.

Nghi thức vừa hoàn thành cũng là lúc những tiếng cồng, tiếng chiêng bắt đầu nổi lên khuấy động bầu không khí yên ả trước đó. Du khách được buôn làng chào đón bằng những tiếng cồng, tiếng chiêng vang dội bê những điệu múa xoang mềm mại, uyển chuyển. Những gương mặt phấn khởi mừng giọt nước mát về làng, dân làng chúc nhau những điều tốt đẹp.

“Bây giờ cuộc sống của dân làng đã bớt khó khăn, vất vả hơn trước rất nhiều. Ngoài việc tập trung phát triển kinh tế, dân làng còn tập trung bảo tồn và phát huy văn hóa truyền thống. Vừa qua, được sự quan tâm của của các cấp, chính quyền, lễ cúng giọt nước của làng cũng được phục dựng quy mô hơn, đông đảo người dân và du khách tới tham quan, cả làng ai cũng vui”, già làng Ak phấn khởi nói.

gia lai doc dao le cung giot nuoc  net dep van hoa cua nguoi jrai hinh 6

Dưới mái nhà rông truyền thống theo tiếng chiêng ngân vang mọi người cùng tay nắm tay bên những điệu múa xoang đầy uyển chuyển

Lễ cúng giọt nước của người Jrai không những góp phần bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của dân tộc trên mảnh đất Tây Nguyên mà còn góp phần thắt chặt tình đoàn kết cộng đồng, chung tay xây dựng quê hương ngày càng giàu mạnh, văn minh.

Hàng năm, người Jrai ở các làng vẫn duy trì việc tổ chức lễ cúng giọt nước, cùng với sự quan tâm của các cấp, chính quyền đã giúp người dân phục dựng lễ cúng quy mô, hoành tráng hơn nhằm bảo tồn và phát huy giá trị bản sắc văn hóa của dân tộc.



Nguồn

Cùng chủ đề

Nổi bật

Mới nhất

Cùng tác giả

Nước Mỹ lo ngại về tình hình bất ổn bầu cử, siết chặt an ninh

(CLO) Những lo ngại về nguy cơ bạo lực chính trị trong và sau Ngày bầu cử 5/11 đã thúc đẩy các quan chức thực hiện nhiều biện pháp khác nhau để tăng cường an ninh. ...

Truyền cảm hứng cho sự đổi mới sáng tạo vượt qua các ranh giới

(CLO) “Trong bối cảnh tất yếu của chuyển đối số báo chí hiện nay, Chương trình hỗ trợ báo chí chất lượng cao ngày càng có ý nghĩa định hướng, nâng cao năng lực cho đội ngũ phóng viên, khuyến khích phóng viên trải nghiệm đa dạng các sản phẩm báo...

Không gian ngôi làng cổ kính nằm bên bờ sông Hồng

(CLO) Làng Đông Ngạc (hay làng Kẻ Vẽ) là ngôi làng cổ nằm bên bờ sông Hồng có niên đại vài trăm năm. Đây là một trong những ngôi làng hiếm hoi có hệ thống công trình văn hóa cộng đồng phong phú, gồm: đình, đền, chùa, miếu, văn chỉ... vẫn...

Trợ lý của ông Netanyahu bị bắt vì rò rỉ thông tin tình báo

(CLO) Cảnh sát Israel đã bắt giữ Eliezer Feldstein, trợ lý thân cận của Thủ tướng Benjamin Netanyahu, vì cáo buộc rò rỉ thông tin mật cho truyền thông nước ngoài. ...

Nhiều hoạt động văn hoá đặc sắc tại Festival hoa Đà Lạt năm 2024

(CLO) Sáng 5/11, Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch (VHTT&DL) phối hợp với UBND tỉnh Lâm Đồng tổ chức buổi gặp gỡ báo chí thông tin về chương trình Festival hoa Đà Lạt lần thứ X năm 2024 và quảng bá, thu hút đầu tư trên lĩnh vực du...

Bài đọc nhiều

Di của ‘Những đứa trẻ trong sương’ tự theo bạn trai hơn 7 tuổi về làm vợ

Nhờ chống lại tục 'bắt vợ', Má Thị Di người dân tộc Mông đã tìm được hạnh phúc bên chồng hơn 7 tuổi. Má Thị Di (thị xã Sa Pa, tỉnh Lào Cai) - nhân vật chính trong phim tài liệu Những đứa trẻ trong sương của đạo diễn Hà Lệ Diễm đã có những chia sẻ xúc động về cuộc sống của mình trong tọa đàm "Ra khỏi màn sương" do Bảo tàng Phụ nữ Việt Nam tổ chức. -...

Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng từ trần

Theo thông tin từ Ban Bảo vệ chăm sóc sức khỏe cán bộ Trung ương, đồng chí Nguyễn Phú Trọng, sinh năm 1944, Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam, sau thời gian lâm bệnh, mặc dù được Đảng, Nhà...

10 năm lan tỏa kỹ năng sơ cấp cứu, giúp hàng ngàn người bị nạn mỗi năm

Doanh nghiệp xã hội Kỹ năng sinh tồn SSVN (Survival Skills Vietnam) đã kỷ niệm 10 năm ra đời, bắt đầu hành trình lan tỏa sơ cấp cứu tại Việt Nam ngày 4-11. Người hùng sơ cứuLà một trong những học viên tiêu biểu...

Thực hư tin Lee Dong Wook kết hôn ở tuổi 42

Diễn viên Lee Dong Wook khá kín tiếng đời tư. Anh nhiều lần vướng tin đồn hẹn hò với các mỹ nhân showbiz như Yoo In Na, Jessica, Kim Hyun Joo, Kim Sun Ah, Eugene... nhưng không lên tiếng xác nhận.Mối tình đầu tiên và duy nhất mà Lee Dong Wook công khai cho đến hiện tại là Suzy.Lee Dong Wook từng là hình mẫu lý tưởng của Suzy. Năm 2012, người đẹp 9X thừa nhận ngưỡng mộ...

Bộ tứ ‘đại gia’ công nghệ Mỹ bỏ 200 tỷ USD chạy đua AI

Vì cuộc đua AI, năm 2024, chi phí vốn của 4 hãng Internet và phần mềm lớn nhất thế giới – Amazon, Microsoft, Meta và Alphabet – sẽ cao kỷ lục, hơn 200 tỷ USD. Trong báo cáo kết quả kinh doanh tuần trước, lãnh đạo của bốn hãng công nghệ hàng đầu thế giới đều cảnh báo nhà đầu tư về chi phí vốn tiếp tục tăng, thậm chí tăng mạnh. Từ khi ChatGPT xuất hiện cuối năm 2022, doanh...

Cùng chuyên mục

Mới nhất

Vinakit ra mắt tủ bếp Inox CNC 2025 đột phá căn bếp Việt

Được thành lập từ năm 2005, chuyên gia tủ bếp Vinakit không ngừng cải tiến và trở thành đơn vị hàng đầu trong sản xuất tủ bếp inox. Là đơn vị đầu tiên sở hữu nhà máy cơ khí sử dụng công nghệ hiện đại tại Việt Nam, ứng dụng công nghệ chấn gấp CNC liền tấm, tủ...

Chi tiết tuyến đường nghìn tỉ sắp được xây dựng ở Hà Nội

Dự án tuyến đường Tây Thăng Long dài 5,8km, vốn gần 1.300 tỉ đồng đang được huyện Đan Phượng (Hà Nội) hoàn thiện các thủ tục để chuẩn bị thi công xây dựng. Laodong.vn Nguồn: https://laodong.vn/infographic/chi-tiet-tuyen-duong-nghin-ti-sap-duoc-xay-dung-o-ha-noi-1416903.ldo

Thị trường chứng khoán trầm lắng, vì sao sếp ngân hàng vẫn đua nhau mua bán cổ phiếu?

(NLĐO) – Thị trường chứng khoán ngày 5-11 tiếp tục ảm đạm nhưng nhóm cổ phiếu ngân hàng có diễn biến tích...

Cuộc chiến ở Trung Đông: Mặt trận xung đột mới

Israel đang đối mặt với mối đe dọa về một cuộc chiến đa mặt trận, từ lực lượng Hezbollah tại Lebanon, lực lượng Hamas ở Gaza, Houthi ở Yemen và đặc biệt từ Iran. Điều này đang đặt toàn Trung Đông trên bờ vực của một cuộc xung đột vũ trang quy mô lớn, nguy cơ lôi kéo sự can...

Bài viết của Tổng Bí thư Tô Lâm: “Tinh – Gọn – Mạnh – Hiệu năng – Hiệu lực

Báo Thế giới và Việt Nam trân trọng giới thiệu bài viết của Tổng Bí thư Tô Lâm (ngày 5/11) về xây dựng hệ thống chính trị với tiêu đề: "Tinh - Gọn - Mạnh - Hiệu năng - Hiệu lực - Hiệu quả".

Mới nhất