Đến dự có Bí thư Tỉnh ủy Vĩnh Long Bùi Văn Nghiêm, Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Vĩnh Long Lữ Quang Ngời cùng lãnh đạo tỉnh Vĩnh Long qua các thời kỳ, chính quyền địa phương và người thân của Giáo sư, Viện sĩ Trần Đại Nghĩa.
Tại buổi lễ, các đại biểu đã thành kính dâng hoa, dâng hương và dành một phút mặc niệm tưởng nhớ về cuộc đời, sự nghiệp của Giáo sư, Viện sĩ Trần Đại Nghĩa đối với quê hương, đất nước.
Giáo sư, Viện sĩ Trần Đại Nghĩa tên thật là Phạm Quang Lễ. Ông sinh ngày 13/9/1913 trong một gia đình nông dân nghèo ở làng Chánh Hiệp, quận Tam Bình, tỉnh Vĩnh Long (nay là xã Hòa Hiệp, huyện Tam Bình, tỉnh Vĩnh Long).
Từ nhỏ, Phạm Quang Lễ đã rất hiếu học, tư chất thông minh, nghị lực, ham học hỏi. Cậu bé Lễ luôn đứng hạng ưu trong các kỳ thi của các trường, đứng đầu cả 2 kỳ thi tú tài bản xứ và tú tài Tây.
Năm 1935, Phạm Quang Lễ sang Pháp du học khi tròn 22 tuổi. Năm 1940, Phạm Quang Lễ nhận gần như cùng một lúc 3 bằng: Kỹ sư cầu đường, Kỹ sư điện và Cử nhân toán. Sau đó, ông học tiếp và nhận thêm 3 bằng kỹ sư khác bao gồm: Hàng không, Mỏ-Địa chất và Chế tạo máy.
 |
| Lãnh đạo tỉnh Vĩnh Long dâng hoa viếng Giáo sư, Viện sĩ Trần Đại Nghĩa. |
Cũng trong thời gian này, Phạm Quang Lễ đã tự tìm tòi nghiên cứu về ngành chế tạo vũ khí. Ông ở lại Pháp làm việc tại Viện nghiên cứu máy bay, rồi sang Đức làm việc trong xưởng chế tạo máy bay và Viện nghiên cứu vũ khí.
Tháng 9/1946, Chủ tịch Hồ Chí Minh qua Pháp thương thuyết. Phạm Quang Lễ đề đạt nguyện vọng về phục vụ đất nước.
Cuối năm 1946, ông được Chủ tịch Hồ Chí Minh giao giữ trọng trách Cục trưởng Cục Quân giới – Bộ Quốc phòng (nay là Tổng Cục Công nghiệp Quốc phòng Việt Nam) kiêm Giám đốc Nha nghiên cứu Quân giới – Bộ Tổng Tư lệnh Quân đội (nay là Viện Khoa học và Công nghệ Quân sự).
Năm 1947, dưới sự chỉ đạo kỹ thuật của Trần Đại Nghĩa, xưởng quân giới đóng ở Thái Nguyên đã chế tạo thành công súng Bazoka. Đây là một loại vũ khí chủ yếu dùng đánh xe tăng, tàu chiến.
 |
| Đại biểu dành một phút mặc niệm tưởng nhớ cuộc đời và sự nghiệp của Giáo sư, Viện sĩ Trần Đại Nghĩa. |
2 năm sau, ông cùng các cộng sự nghiên cứu và chế tạo thành công súng không giật SKZ. Đây là loại súng nhẹ, có thể vác trên vai nhưng sức công phá rất lớn dùng để bắn vào những pháo đài kiên cố, đầu đạn xuyên thủng bê-tông.
Năm 1948, Giáo sư Trần Đại Nghĩa có tên trong danh sách 11 người được phong hàm cấp tướng đầu tiên của Quân đội nhân dân Việt Nam. Ông cũng là Cục trưởng Quân giới đầu tiên – một trong những nhà khoa học đặt nền móng cho nền công nghiệp quốc phòng non trẻ Việt Nam.
Trong kháng chiến chống Mỹ, cứu nước Trần Đại Nghĩa đã góp phần không nhỏ trong việc tìm biện pháp chống nhiễu của máy bay B-52 và nâng cấp độ bay cao của tên lửa SAM-2 để tổ chức phòng không hiệu quả nhất.
Ngày 20/11/1948, ông được phong quân hàm Thiếu tướng khi mới 35 tuổi. Năm 1952, ông được phong danh hiệu Anh hùng Lao động đợt đầu tiên của Việt Nam. Sau đó, ông giữ cương vị Viện trưởng Viện Khoa học Việt Nam.
Từ những năm 1950 đến cuối đời (1997), Giáo sư Trần Đại Nghĩa được giao giữ trọng trách trong nhiều lĩnh vực khác nhau: Cục trưởng Cục Quân giới; Cục trưởng Cục Pháo binh; Phó Chủ nhiệm Tổng Cục Hậu cần; Phó Chủ nhiệm Tổng cục Kỹ thuật; Chủ nhiệm Ủy ban Kiến thiết Cơ bản Nhà nước; Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học và Kỹ thuật Nhà nước; Viện trưởng Viện Khoa học Việt Nam; Thứ trưởng Công thương; Thứ trưởng Công nghiệp; Thứ trưởng Công nghiệp nặng; Chủ tịch đầu tiên của Liên hiệp các hội khoa học và kỹ thuật Việt Nam và Hiệu trưởng đầu tiên của Trường đại học Bách khoa Hà Nội…
Comment (0)