Căn cứ quy định tại Luật Bảo hiểm xã hội 2014 và Nghị quyết 93/2015 của Quốc hội thì người tham gia bảo hiểm xã hội (BHXH) tự nguyện mà có yêu cầu thì được hưởng BHXH một lần nếu thuộc một trong các trường hợp sau đây:

Đủ tuổi hưởng lương hưu theo quy định mà chưa đủ 20 năm đóng BHXH hoặc chưa đủ 15 năm đóng BHXH và không tiếp tục tham gia BHXH tự nguyện;

Sau 1 năm nghỉ việc mà chưa đủ 20 năm đóng BHXH và không tiếp tục đóng BHXH;

Ra nước ngoài để định cư;

Người đang bị mắc một trong những bệnh nguy hiểm đến tính mạng như ung thư, bại liệt, xơ gan cổ trướng, phong, lao nặng, nhiễm HIV đã chuyển sang giai đoạn AIDS và những bệnh khác theo quy định của Bộ Y tế.

bao hiem xa hoi thach thao 6 1124.jpg
Người lao động tham gia BHXH tự nguyện không nên rút BHXH một lần để hướng tới có lương hưu khi về già. Ảnh minh họa: Thạch Thảo

Luật BHXH 2014 quy định về mức hưởng BHXH một lần được tính theo số năm đã đóng BHXH, cứ mỗi năm được tính như sau:

Bằng 1,5 tháng mức bình quân thu nhập tháng đóng BHXH cho những năm đóng trước năm 2014; bằng 2 tháng mức bình quân thu nhập tháng đóng BHXH cho những năm đóng từ năm 2014 trở đi;

Trường hợp thời gian đóng BHXH chưa đủ 1 năm thì mức hưởng BHXH bằng số tiền đã đóng, mức tối đa bằng 2 tháng mức bình quân thu nhập tháng đóng BHXH.

Mức hưởng BHXH một lần của đối tượng được Nhà nước hỗ trợ thực hiện theo quy định bao gồm số tiền Nhà nước hỗ trợ đóng BHXH tự nguyện.

Thời điểm tính hưởng BHXH một lần là thời điểm ghi trong quyết định của cơ quan BHXH.

Một chuyên gia lao động cho biết, người lao động khó khăn trong trường hợp bất khả kháng thường chọn phương án rút BHXH một lần. Với những người tham gia BHXH tự nguyện thường khó khăn hơn vì họ không có công việc ổn định, khi gặp khó khăn thì nghĩ ngay đến việc rút BHXH một lần.

Tuy nhiên, nếu Nhà nước có chính sách hỗ trợ tín dụng cho người lao động đóng BHXH tự nguyện thì sẽ hạn chế được tình trạng rút BHXH một cục.

“Theo Luật BHXH 2024, từ 1/7/20205 người đóng BHXH 15 năm đến tuổi hưu thì được hưởng lương hưu. Do vậy, lao động tự do khi tham gia đóng BHXH tự nguyện được 5-10 năm rút BHXH một lần sẽ thiệt đủ đường.

Nhà nước có thể tính toán chính sách tín dụng hỗ trợ để người đóng BHXH tự nguyện ở lại hệ thống, khi về già được hưởng lương hưu và được chăm sóc từ BHYT”, vị chuyên gia lao động cho biết.