Đến lúc cần có chỉ thị mới cho hoạt động xuất bản?

Ông Đinh Xuân Dũng, người từng tham gia xây dựng chỉ thị 42 năm 2004 của Ban Bí thư Trung ương Đảng về nâng cao chất lượng toàn diện của hoạt động xuất bản, cho rằng cần có một chỉ thị mới để dẫn dắt hoạt động xuất bản trong tình hình mới.

Ông Dũng nêu ý kiến tại hội thảo khoa học Nâng cao chất lượng xuất bản phẩm trong tình hình mới do Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương phối hợp với Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Hội Xuất bản Việt Nam tổ chức ngày 21-3 tại Hà Nội.

Hội thảo được tổ chức nhằm cung cấp cơ sở lý luận, thực tiễn phục vụ việc tổng kết 20 năm thực hiện chỉ thị 42 năm 2004 của Ban Bí thư Trung ương Đảng về nâng cao chất lượng toàn diện của hoạt động xuất bản.

Đến lúc cần có mô hình mới cho xuất bản?

Khẳng định chỉ thị 42 đã góp phần rất lớn vào thúc đẩy xuất bản phát triển trong 20 năm qua với những thành tựu nổi bật cả diện rộng lẫn chiều sâu, nhưng ông Dũng cho biết trong tình hình mới có nhiều đổi thay, ngành xuất bản cũng đang bộc lộ nhiều vấn đề.

Trong đó đáng chú ý nhất là tình trạng xuất bản phẩm tràn lan, tăng trưởng mạnh về số lượng nhưng chất lượng thì chưa tương xứng. Tình trạng tràn lan sách dở, ít sách chất lượng khiến bạn đọc và chính ông không khỏi nản lòng.

Đến lúc cần có chỉ thị mới cho hoạt động xuất bản? - Ảnh 2. — Phó trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương Phan Xuân Thủy và Chủ tịch Hội Xuất bản Việt Nam Phạm Minh Tuấn chủ trì hội thảo - Ảnh: T.ĐIỂU

Nhiều vấn đề còn bất cập, những điểm nghẽn đang cản trở việc nâng cao chất lượng hoạt động xuất bản cũng được một số đại biểu chỉ ra.

Phó trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương Phan Xuân Thủy trong phát biểu kết luận và chỉ đạo hội thảo cũng ghi nhận: Sau 20 năm triển khai thực hiện chỉ thị số 42, hoạt động xuất bản đã có bước phát triển nhanh, đáp ứng nhu cầu ngày càng cao và đa dạng của người đọc.

Nhưng vẫn tồn tại một số sách có nội dung sai phạm về chính trị, tư tưởng; những tác phẩm xa rời thực tiễn đời sống của đất nước, của nhân dân, chưa thực sự có những xuất bản phẩm tương xứng với sự nghiệp 40 năm đổi mới của đất nước.

Chưa có nhiều xuất bản phẩm tạo được sự thu hút, sự quan tâm rộng lớn của công chúng và có sức lan tỏa làm rung động lòng người…

Những tồn tại trong liên kết, khai thác bản quyền sách và khuynh hướng thương mại hóa, chạy theo lợi ích kinh tế thuần túy không bị đẩy lui mà tiếp tục có những biểu hiện mới, phức tạp hơn.

Ông Thủy khẳng định sau hơn 20 năm thực hiện chỉ thị 42, bối cảnh tình hình có nhiều thay đổi, đặt ra những yêu cầu mới đối với việc nâng cao chất lượng hoạt động xuất bản nói chung và đối với chất lượng nội dung xuất bản phẩm nói riêng.

Ông Đinh Xuân Dũng đề nghị các cơ quan hữu quan cần báo cáo với các cơ quan lãnh đạo ra một chỉ thị mới cho bước phát triển mới của xuất bản.

“Nên nghiên cứu xây dựng mô hình và cơ cấu mới của hệ thống xuất bản, in và phát hành theo tư tưởng hiện đại, gắn liền với sự phát triển của đất nước. Đồng thời nghiên cứu, khảo sát thực tế, trung thực về toàn bộ cơ chế chính sách về xuất bản, để tạo một thể chế mới cho hệ thống xuất bản, in và phát hành”, ông Dũng nói.

Đến lúc cần có chỉ thị mới cho hoạt động xuất bản? - Ảnh 3. — GS.TS Đinh Xuân Dũng kiến nghị cần có chỉ thị mới cho hoạt động xuất bản - Ảnh: T.ĐIỂU

Khẩn trương hoàn thiện thể chế, chính sách xuất bản

Ông Phan Xuân Thủy trong phát biểu chỉ đạo cũng nhấn mạnh cơ quan lãnh đạo, chỉ đạo, quản lý cần khẩn trương hoàn thiện thể chế, chính sách, nhất là sửa đổi, bổ sung hoặc ban hành mới các quy định của Đảng, cơ chế chính sách của Nhà nước nhằm tháo gỡ các điểm nghẽn, tạo động lực thúc đẩy hoạt động xuất bản.

Ông Thủy nói có thể xem xét đến một số chủ trương, chính sách lớn thúc đẩy sách có nội dung tốt, hay như hình thành quỹ hỗ trợ xuất bản, quỹ dịch thuật hay phong trào toàn dân đọc sách…

Ông cũng lưu ý việc thực hiện mô hình liên kết giữa nhà xuất bản và các công ty, nhà sách phải bằng cơ chế hợp tác minh bạch, rõ ràng, tạo động lực tăng trưởng ngành xuất bản.

Đặc biệt, cần phải tăng cường sự lãnh đạo của Đảng, phát huy vai trò, trách nhiệm của cấp ủy Đảng, sự quản lý của Nhà nước… nhằm giữ vững vai trò lãnh đạo, định hướng để xuất bản thực hiện tốt sứ mệnh của mình trong kỷ nguyên mới.