Để cư dân không phải “ở trọ” trong chính căn nhà của mình

Phần lớn số căn hộ trên thuộc hai dự án, gồm Sunrise Riverside tại Nhà Bè (3.117 căn) và The Sun Avenue ở TP. Thủ Đức (2.894 căn). Ngoài ra, danh sách còn bao gồm hơn 500 căn officetel thuộc Dự án Sunrise Riverside và Orchard Garden.

Đây chắc chắn là tin vui với những người mua nhà của Novaland, bởi sổ hồng vốn được xem như “chứng chỉ pháp lý” tài sản, nhưng cũng là nguồn cơn gây ra bao lo lắng cho người dân: từ niềm vui ban đầu khi nhận nhà, đến nỗi lo khi chủ dự án chưa thực hiện đúng cam kết. Sau đó là sự bất an khi biết dự án vướng pháp lý, khiến không biết lúc nào, sổ hồng mới đến tay.

Câu chuyện sổ hồng chung cư luôn mang tính thời sự ở cả TP.HCM cũng như Hà Nội, vì trong khi nhiều khó khăn chưa được giải quyết, thì lại phát sinh thêm những vấn đề mới.

Hàng loạt nguyên nhân được cơ quan chức năng chỉ ra và hàng trăm dự án đã phải phân nhóm để giải quyết. Nhìn vào đó mới thấy, “thế giới sổ hồng” phức tạp như thế nào.

Tháng 6/2023, Sở Tài nguyên và Môi trường TP.HCM cho biết, tính từ khi Luật Đất đai 2013 có hiệu lực, TP.HCM có 335 dự án triển khai, với hơn 191.000 căn hộ, nhưng có trên 81.000 căn chưa được cấp sổ. Nguyên nhân xuất phát từ các vướng mắc pháp lý liên quan đến nghĩa vụ tài chính, thủ tục định giá đất và nhiều vấn đề khác. Sau một năm rưỡi tháo gỡ, Sở đã hoàn tất việc tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho 43.121 căn, đạt tỷ lệ 53%. Dự kiến trong năm 2025, các sở, ban, ngành sẽ hoàn tất việc tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho số căn hộ còn lại.

Với nhóm các dự án đầu tư mới, đã hoàn thành xây dựng, đưa vào sử dụng, nhưng chưa hoàn tất việc cấp giấy chứng nhận, Thành phố cũng ban hành kế hoạch, lập tổ công tác với lộ trình rõ ràng qua 3 giai đoạn: từ rà soát, đến thực hiện và sơ kết. Việc phân nhóm vướng mắc và đưa ra giải pháp phù hợp với từng cấp thẩm quyền đã cho thấy hiệu quả rõ rệt. Tổ công tác đã tháo gỡ cho 40 dự án, với tổng số gần 27.000 căn hộ, căn nhà, thửa đất, officetel, cùng 655 chỗ đậu xe ô tô và 206 ô thương mại dịch vụ.

Cần phải nhấn mạnh thêm, sống trong những chung cư không có sổ hồng, cư dân như ở trọ trong chính căn hộ mà mình chắt chiu từng đồng để mua, bởi ngoài việc để ở, họ không thể thực hiện được các quyền về giao dịch dân sự do tài sản chưa được Nhà nước công nhận.

Có thể thấy, một trong những vướng mắc lớn là nghĩa vụ tài chính khi làm sổ hồng. Trước đây, cũng bởi đơn vị thẩm định không “mặn mà” với việc tham gia thầu thẩm định các khu đất, dự án do Sở Tài nguyên và Môi trường Thành phố mời gọi, nên hàng loạt dự án lâm vào thế khó vì phải chờ rất lâu để hoàn tất nghĩa vụ tài chính. Hiện tại, căn cứ vào nghị định hướng dẫn mới về giá đất, Sở Tài nguyên và Môi trường Thành phố đã xử lý theo hướng thành lập tổ công tác liên ngành hoặc đơn vị sự nghiệp có chức năng tư vấn trong xác định giá đất. Đơn vị này sẽ kiến nghị bổ sung chức năng tư vấn định giá đất cho các đơn vị thuộc Sở, từ đó giảm thiểu tình trạng phải chờ đợi khi hoàn tất nghĩa vụ tài chính. Tất nhiên, bên cạnh vướng mắc về nghĩa vụ tài chính, vẫn còn nhiều vướng mắc khác như dự án đang bị thanh tra, kiểm tra, điều tra; vướng mắc bởi đó là loại hình bất động sản mới…

Giải quyết triệt để việc cấp sổ hồng, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất với những thửa đất do lịch sử để lại, nhưng hội đủ điều kiện theo quy định trong Luật Đất đai 2024 không chỉ đáp ứng đòi hỏi cấp thiết của người dân, mà còn giúp tăng nguồn thu cho ngân sách. Với riêng TP.HCM, tính đến ngày 18/12/2024, Thành phố đã thu hơn 25.300 tỷ đồng từ đất đai, tăng 8.000 tỷ đồng so với năm 2023.

Kỳ vọng của người dân trên cả nước trong việc cấp sổ hồng tại nhiều dự án chung cư, cấp sổ đỏ với những thửa đất có đủ điều kiện cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất ở theo Luật Đất đai 2024 là vô cùng lớn, nhất là khi hàng chục ngàn người mua nhà tại nhiều thành phố lớn đang có cùng một giấc mơ sở hữu tài sản được pháp luật bảo vệ. Đây là điều mà các cơ quan hữu trách cần quan tâm, đừng để giấc mơ đó trở nên quá xa vời với nhiều người dân đang phải “ở trọ” trong chính ngôi nhà của mình.