Theo Đại tá Trần Viết Năng, Trưởng ban Thanh niên Quân đội, Phó chủ tịch Hội đồng Giải thưởng, năm 2022, Bộ Quốc phòng trao giải cho 354 công trình (đề tài, sáng kiến) trong số 686 công trình tham gia Giải thưởng Tuổi trẻ sáng tạo trong Quân đội lần thứ 22. Qua báo cáo của các đơn vị, kiểm tra thực tế của Ban Thanh niên Quân đội và Cục Khoa học quân sự (Bộ Quốc phòng) trong tháng 4-2023, có hơn 95% công trình được trao giải đã triển khai ứng dụng vào thực tiễn, nhiều đơn vị 100% công trình ứng dụng đạt hiệu quả cao, nhất là những công trình thuộc các đơn vị làm nhiệm vụ huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu, nghiên cứu, giảng dạy, khám, chữa bệnh, sản xuất, kinh doanh…
Cùng đoàn công tác của Ban Thanh niên Quân đội và Cục Khoa học quân sự đi khảo sát thực tế tại Tập đoàn Công nghiệp – Viễn thông Quân đội, chúng tôi được biết, 100% công trình đoạt Giải thưởng Tuổi trẻ sáng tạo trong Quân đội lần thứ 22 được ứng dụng hiệu quả vào thực tiễn. Tiêu biểu như sáng kiến “Giải pháp điện toán đám mây Vcloud cho hạ tầng và dịch vụ công nghệ thông tin”, được đưa vào triển khai thực tiễn từ năm 2021 và được mở rộng phát triển thành hệ thống nền tảng đám mây Vcloud, do người Việt Nam xây dựng, làm chủ, đáp ứng yêu cầu nghiêm ngặt về an toàn thông tin mạng của quốc gia. Đề tài “Phát triển và ứng dụng giải pháp OCS vào hệ thống tài chính số”, được triển khai thực tế vào sản phẩm Viettel Money với số lượng dùng hiện tại đạt 2,2 triệu người, đem lại giá trị làm lợi khoảng 300 tỷ đồng/năm. Đề tài “Nghiên cứu, xây dựng thiết bị trạm đầu cuối hỗ trợ tác chiến phòng không”, được triển khai tại 138 đơn vị thuộc Quân chủng Phòng không – Không quân, Quân chủng Hải quân, đem lại doanh thu hơn 300 tỷ đồng.
Năm 2022, Học viện Hậu cần được Bộ trưởng Bộ Quốc phòng tặng bằng khen vì có thành tích xuất sắc trong tổ chức, tham gia Giải thưởng Tuổi trẻ sáng tạo trong Quân đội lần thứ 22. Thượng tá Đỗ Đức Tùng, Phó chủ nhiệm Chính trị Học viện cho biết, nhiều công trình tham gia giải thưởng bám sát thực tiễn nhiệm vụ giáo dục, đào tạo của Học viện cũng như sự phát triển của lý luận khoa học hậu cần quân sự, thực tiễn yêu cầu bảo đảm hậu cần ở các đơn vị trong toàn quân và được áp dụng vào thực tiễn.
Sau khi được trao giải nhì, sáng kiến “Ứng dụng công nghệ thông tin thiết kế trực quan tuyến đường ống dã chiến nhiên liệu” được ứng dụng trong huấn luyện tại Học viện Hậu cần, giúp giảng viên đánh giá chất lượng thực hành của học viên thông qua kiểm tra bằng các bước thực hiện bài tập; thiết kế nhiều dạng bài tập khác nhau, ở các địa hình với những thông số khác nhau. Qua đó tiết kiệm thời gian xử lý kết quả, nâng cao hiệu quả giảng dạy, giúp học viên nắm bắt đầy đủ nội dung, phương pháp tính toán thiết kế tuyến đường ống dã chiến xăng dầu, lựa chọn phương án tối ưu. Sáng kiến có thể vận dụng để tính toán thiết kế tuyến đường ống trong diễn tập, các phương án xây dựng tuyến đường ống dẫn nhiên liệu thời bình tại các kho xăng dầu cấp chiến lược trong toàn quân.
Năm 2022, Cục Tiêu chuẩn Đo lường – Chất lượng (Bộ Tổng Tham mưu) được trao 2 giải nhì, 1 giải ba Giải thưởng Tuổi trẻ sáng tạo trong Quân đội lần thứ 22. Các công trình đoạt giải đều được ứng dụng hiệu quả vào thực tiễn, khắc phục những khó khăn trong thực hiện công tác kiểm định, sữa chữa phương tiện đo, thử nghiệm chất lượng tại Cục và các đơn vị trong toàn quân. Cụ thể, sáng kiến “Ứng dụng giải pháp điều chế độ rộng xung theo quy luật sin (SPWM) trong sản xuất nguồn chuyên dụng ba pha 400Hz có công suất đến 2.000W”, đã được ứng dụng cho nhiệm vụ sản xuất thử nghiệm 5 bộ nguồn chuyên dụng, được thử nghiệm và đang được sử dụng ổn định tại các đơn vị trong Cục cùng một số đơn vị trong toàn quân. Hiện đã đủ điều kiện sản xuất loạt và chuyển giao công nghệ cho các đơn vị khác trong Quân đội.
Sáng kiến “Thiết kế chế tạo chuẩn mẫu kiểm định đồng hồ bấm giây cơ khí dùng trong thiết bị kiểm tra khí tài lặn” được dùng làm chuẩn mẫu thực hiện kiểm định, hiệu chuẩn đồng hồ bấm giây cơ khí dùng trong thiết bị kiểm tra khí tài lặn cho các đơn vị thực hiện nhiệm vụ huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu. Bên cạnh đó, thiết bị còn được áp dụng làm nguồn phát tín hiệu để kiểm định, hiệu chuẩn các phương tiện đo khoảng thời gian có độ chính xác cao. Trong cùng một lúc có thể thực hiện kiểm định, hiệu chuẩn được 3 đồng hồ nên đã giảm được thời gian thực hiện.
Tham gia Giải thưởng Tuổi trẻ sáng tạo trong Quân đội lần thứ 22, Quân chủng Phòng không-Không quân có 25 công trình đoạt giải, chiếm 55,5% tổng số công trình tham dự. Nhiều công trình được các cơ quan, đơn vị, nhà máy, xí nghiệp triển khai áp dụng vào thực tiễn mang lại hiệu quả, giá trị kinh tế cao. Có nhiều công trình nằm trong các dự án nâng cấp, sữa chữa lớn ở các nhà máy sửa chữa máy bay, ra đa, tên lửa, pháo phòng không, góp phần đẩy nhanh tiến độ, chất lượng sản phẩm, giảm công lao động, tiết kiệm và làm lợi cho đơn vị hàng triệu USD, như các công trình: Nghiên cứu cải tiến, nâng cấp máy súc rửa và đánh tuần hoàn thủy lực dùng trong máy bay Su27SK/UBK, Su 30MK2; nghiên cứu giải mã công nghệ, chế tạo mới module cho đài ra đa Kolchuga, đoạt giải nhì…
Bên cạnh đó, có những công trình của tuổi trẻ Quân chủng Phòng không-Không quân trong lĩnh vực huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu góp phần quan trọng vào việc nâng cao chất lượng quản lý vùng trời, tiết kiệm công sức của bộ đội, giảm thiểu tối đa việc mất an toàn khi khai thác và sử dụng vũ khí, khí tài hiện đại, như các công trình: Thiết kế thiết bị ghi, phân tích sai số bám sát trắc thủ PC của tổ hợp tên lửa phòng không C-125, đoạt giải nhất; mô hình huấn luyện tham tác triển khai – thu hồi, kiểm tra chức năng chiến đấu độc lập bằng topile trên xe chiến đấu tầm trung MFU-MR của tổ hợp tên lửa PK Spyder, đoạt giải nhì…
Đại tá Mai Xuân Anh, Trưởng phòng Công tác quần chúng, Cục Chính trị Quân chủng Phòng không-Không quân, phấn khởi: “Cho đến nay, các sản phẩm đề tài, sáng kiến đoạt giải đã và đang phát huy hiệu quả ứng dụng ở các cơ quan, đơn vị và có hướng phát triển, nhân rộng trong toàn Quân chủng”.
Kết quả kiểm tra, khảo sát của cơ quan chức năng cho thấy, hiệu quả ứng dụng của các công trình đoạt Giải thưởng Tuổi trẻ sáng tạo trong Quân đội lần thứ 22, góp phần nâng cao chất lượng huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu, bảo đảm bí mật quân sự; cung cấp vũ khí, trang bị, khí tài máy móc, giải pháp tăng độ chính xác, ổn định, kéo dài tuổi thọ, độ bền của vũ khí trang bị kỹ thuật; tiết kiệm thời gian, công sức của bộ đội. Các công trình còn đề xuất giải pháp về giáo dục lý tưởng cách mạng, rèn luyện đạo đức, lối sống, khơi dậy khát vọng cống hiến xây dựng đất nước phồn vinh của thanh niên Quân đội.
Nhiều công trình của tuổi trẻ phát huy hiệu quả trong bảo đảm an toàn, nâng cao chất lượng khám, chữa bệnh, chăm sóc sức khỏe cho bộ đội và nhân dân; giảm chi phí, tăng năng suất lao động, nâng cao hiệu quả sản xuất, kinh doanh; nâng cao tay nghề, làm chủ khoa học công nghệ cho cán bộ, đoàn viên, thanh niên; làm lợi cho đơn vị và Quân đội hàng trăm tỷ đồng.
Bài và ảnh: HỒNG THẠNH