Chuyến thăm của Tổng thống Mỹ Joe Biden và sự kiện nâng cấp quan hệ Việt Nam – Mỹ lên mức Đối tác chiến lược toàn diện đang mở ra cơ hội hợp tác, đầu tư cho doanh nghiệp (DN) hai nước.
Nhiều doanh nghiệp lớn của Mỹ có mặt tại Việt Nam
Theo Cục Đầu tư nước ngoài – Bộ Kế hoạch và Đầu tư (KH-ĐT), tính đến hết năm 2022, DN Mỹ đã đầu tư 1.216 dự án ở Việt Nam, với tổng vốn đầu tư là 11,4 tỉ USD. Mỹ đứng thứ 11 trong số các quốc gia và vùng lãnh thổ đầu tư vào Việt Nam. Xét theo lĩnh vực kinh tế, các nhà đầu tư Mỹ đầu tư vào hơn 20 lĩnh vực ở Việt Nam.
Hầu hết các tập đoàn lớn nhất của Mỹ đều đã có mặt tại Việt Nam như: Exxon Mobil, Murphy Oil, Chevron, Boeing, Ford, Intel, Wal-Mart, Nike, Amazon… Thống kê của Bộ KH-ĐT cũng cho thấy dòng vốn FDI từ Mỹ tập trung chủ yếu vào các ngành dịch vụ lưu trú, ăn uống; công nghiệp chế biến, chế tạo; cấp nước và xử lý chất thải. Các địa bàn nhận vốn đầu tư của Mỹ nhiều có thể kể đến TP HCM, Bà Rịa – Vũng Tàu, Bình Dương… Nhiều DN lớn của Mỹ đã đầu tư và đang có dự định mở rộng đầu tư tại Việt Nam. Việt Nam đã trở thành điểm đến hấp dẫn của các “ông lớn” công nghệ của Mỹ như Apple, Dell, Intel. Trong đó, Tập đoàn Intel được biết đến với hàng tỉ USD đã “rót” vào Việt Nam. Tháng 7-2007, Công ty TNHH Intel Products Việt Nam (IPV) được khởi công xây dựng với vốn đầu tư đăng ký 1,04 tỉ USD tại TP HCM, đánh dấu sự bắt đầu cho ngành công nghệ bán dẫn tại Việt Nam. Năm 2010, nhà máy này chính thức đi vào sản xuất. Trong những năm gần đây, Tập đoàn Intel liên tiếp bổ sung vốn đầu tư vào Việt Nam, lần gần nhất với số vốn bổ sung khoảng 475 triệu USD. Hồi tháng 3, hơn 50 DN từ Mỹ đã đến Việt Nam theo chương trình của Hội đồng Kinh doanh Mỹ – ASEAN (USABC) để thảo luận về các cơ hội đầu tư và hợp tác kinh doanh. Đây là số lượng DN Mỹ đến Việt Nam nhiều nhất từ trước đến nay. Cùng với những công ty đã có thời gian kinh doanh tại Việt Nam như Coca-Cola, PepsiCo, Apple; còn có Boeing, SpaceX, Netflix, Pfizer, nhà sản xuất thiết bị y tế Abbott, công ty tài chính Visa và Citibank, các công ty internet và điện toán đám mây Meta, Amazon.
Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên cho biết Việt Nam và Mỹ đã và đang triển khai nhiều hợp tác trong lĩnh vực năng lượng, từ thăm dò, khai thác dầu khí, dịch vụ dầu khí, xây dựng và cung cấp các thiết bị nhà máy nhiệt điện đến phát triển điện gió, hợp tác kỹ thuật trong các lĩnh vực chuyên sâu. Hai bên cũng đã thiết lập cơ chế Đối thoại an ninh năng lượng Việt Nam – Mỹ. Theo Bộ trưởng Bộ KH-ĐT Nguyễn Chí Dũng, định hướng của Việt Nam trong giai đoạn tới là thu hút đầu tư có chọn lọc hướng đến phát triển kinh tế số, kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, kinh tế tri thức.
Thủ tướng Phạm Minh Chính và Tổng thống Joe Biden dự Hội nghị Đầu tư và Đổi mới sáng tạoẢnh: HOÀNG TRIỀU
Doanh nghiệp Việt tiếp cận thị trường vốn của Mỹ
Trong khuôn khổ chuyến thăm của Tổng thống Mỹ tới Việt Nam, Hãng Hàng không quốc gia Vietnam Airlines và Tập đoàn sản xuất máy bay Boeing đã ký kết Bản ghi nhớ về việc chào bán 50 máy bay thân hẹp Boeing 737 MAX với giá trị 10 tỉ USD. Hai bên sẽ phối hợp để nghiên cứu, đánh giá, sớm báo cáo các cấp có thẩm quyền xem xét, làm cơ sở thúc đẩy quá trình đàm phán, hoàn thiện các thủ tục đầu tư của Vietnam Airlines.
Ông Đặng Ngọc Hòa, Chủ tịch HĐQT Vietnam Airlines, cho biết Vietnam Airlines đang triển khai xây dựng kế hoạch phát triển đội máy bay giai đoạn 2025 – 2030, tầm nhìn đến năm 2035, trong đó đầu tư máy bay là dự án trọng điểm để hãng hàng không quốc gia bảo đảm đạt được mục tiêu, tầm nhìn chiến lược đã đặt ra trong giai đoạn phục hồi và phát triển bền vững. Dự án đầu tư đội máy bay thân hẹp nhằm phục vụ cho kế hoạch phát triển, nâng cao chất lượng dịch vụ của Vietnam Airlines trên các đường bay nội địa và khu vực châu Á, đồng thời giúp hoàn thiện đội máy bay hiện đại, tiện nghi và tiết kiệm nhiên liệu. Ông Brad McMullen, Phó Chủ tịch cấp cao phụ trách Mảng máy bay thương mại của Tập đoàn Boeing, cho biết dòng máy bay 737 MAX là lựa chọn phù hợp để Vietnam Airlines đáp ứng nhu cầu của khu vực Đông Nam Á.
Dịch vụ tài chính và thị trường vốn cũng được thúc đẩy khi mới đây, VNG đã nộp hồ sơ xin chào bán cổ phiếu lần đầu ra công chúng (IPO) trên sàn Nasdaq, trở thành công ty công nghệ Việt Nam đầu tiên niêm yết tại Mỹ. Cùng với VNG, một vài DN Việt Nam khác cũng đang tiếp cận thị trường vốn của Mỹ để phục vụ nhu cầu sáng tạo và tăng trưởng của mình. Tại Hội nghị cấp cao Việt Nam – Mỹ về Đầu tư và Đổi mới sáng tạo, ông Lê Hồng Minh, Giám đốc điều hành của VNG, cho hay DN này đang tìm kiếm quan hệ đối tác với các công ty Mỹ trong lĩnh vực công nghệ, điện toán đám mây và đặc biệt là trí tuệ nhân tạo (AI). VNG đang có kế hoạch đầu tư vào đám mây AI để phục vụ các DN trong nước và khu vực, đồng thời mong muốn tìm kiếm quan hệ đối tác với các công ty Mỹ vì họ đang dẫn đầu trong lĩnh vực này.
Phó Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng Giám đốc MoMo Nguyễn Mạnh Tường cho biết MoMo đã ra đời thông qua sự hợp tác chặt chẽ giữa Việt Nam và Mỹ trên nhiều lĩnh vực. Hầu hết lãnh đạo MoMo đều tốt nghiệp các trường đại học nổi tiếng của Mỹ như Harvard, Columbia, Yale và Chicago. Các cổ đông lớn của MoMo cũng là các quỹ đầu tư tài chính lớn đến từ Mỹ, trong đó có Warburg Pincus, Goodwater… “Với nhân tài và nguồn vốn đến từ Mỹ, kết hợp cùng hàng loạt quy định ưu đãi của Chính phủ Việt Nam trong việc thúc đẩy chuyển đổi số và phát triển tài chính toàn diện đã tạo điều kiện cho MoMo xây dựng được một nền tảng công nghệ sáng tạo và độc đáo, phù hợp với nhu cầu liên quan đến dịch vụ tài chính của người dân Việt Nam” – ông Tường nói.
FPT kỳ vọng doanh thu 1 tỉ USD từ thị trường Mỹ
Không chỉ nhận dòng vốn từ Mỹ, các DN Việt Nam cũng tăng đầu tư sang thị trường này. Chủ tịch Tập đoàn FPT Trương Gia Bình ngày 11-9 cho biết kế hoạch đầu tư 100 triệu USD và gần 1.000 nhân lực tại Mỹ vào cuối năm nay. Ông Bình cũng đề xuất Chính phủ Mỹ nuôi dưỡng hệ sinh thái bán dẫn tại Việt Nam. FPT kỳ vọng tạo ra hơn 3.000 việc làm năm 2028 và đạt doanh thu 1 tỉ USD từ thị trường Mỹ vào năm 2030. Tập đoàn FPT cũng công bố hợp tác chiến lược toàn diện với LandingAI – công ty trong lĩnh vực thị giác máy và AI tại Silicon Valley (Mỹ) nhằm đẩy nhanh quá trình đưa AI vào đào tạo tại hệ thống giáo dục FPT Education.
