Chiều 15-3, tại TPHCM, trong khuôn khổ Hội Báo toàn quốc năm 2024, Hội Nhà báo Việt Nam chủ trì, phối hợp UBND TPHCM cùng sự phối hợp chỉ đạo của Bộ TT-TT, Bộ VHTT-DL đã khai mạc Diễn đàn báo chí toàn quốc.
Đến dự có các đồng chí: Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương Nguyễn Trọng Nghĩa; Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Lưu Quang; Bộ Trưởng Bộ TT-TT Nguyễn Mạnh Hùng; Tổng Biên tập Báo Nhân dân, Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam Lê Quốc Minh; Chủ tịch UBND TPHCM Phan Văn Mãi…
Báo chí là lực lượng quan trọng trong xây dựng và phát triển TPHCM
Phát biểu chào mừng diễn đàn, Chủ tịch UBND TPHCM Phan Văn Mãi cảm ơn Hội Nhà báo Việt Nam đã chọn TPHCM tổ chức sự kiện trên. Đây là sự kiện có ý nghĩa đối với báo giới và kinh tế TPHCM. Người đứng đầu chính quyền TPHCM cũng gửi lời cảm ơn đến các cơ quan báo chí, đội ngũ phóng viên đã dành tình cảm, sự quan tâm và ủng hộ TPHCM.
Chủ tịch UBND TPHCM khẳng định, thành phố luôn nhận được sự quan tâm, đồng hành, góp ý của các cơ quan báo chí. TPHCM cũng xem lực lượng phóng viên, nhà báo là lực lượng quan trọng trong xây dựng và phát triển thành phố.
Chia sẻ thêm với diễn đàn về tình hình kinh – xã hội TPHCM, đồng chí thông tin, TPHCM đã chọn 3 đột phá chiến lược để phát triển. Đó là về thể chế, hạ tầng và nguồn nhân lực, song đây cũng là điểm nghẽn mà TPHCM phải tập trung tháo gỡ. Ngoài ra, những hạn chế nội tại của TPHCM như kết cấu đô thị, sự phát triển cơ học về dân số và sự phân bổ dân cư… cũng đang cản trở sự phát triển TPHCM.
Do đó, đồng chí mong muốn các cơ quan Trung ương và các cơ quan báo chí tiếp tục quan tâm, hỗ trợ thành phố nhìn rõ hơn về chiến lược cũng như định hướng và các biện pháp, giải pháp sắp tới.
Theo đồng chí, TPHCM đã được Bộ Chính trị định hướng phát triển thông qua Nghị quyết 31; Quốc hội cũng có Nghị quyết 98 mở ra các cơ chế cho TPHCM và TPHCM đang tiếp tục nghiên cứu, đề xuất nhiều cơ chế, chính sách khác. Mặt khác, TPHCM đang tập trung đầu tư phát triển hệ thống hạ tầng giao thông, các đường vành đai, cao tốc kết nối, các tuyến đường sắt đô thị, tập trung nhiều cho hạ tầng đô thị, hạ tầng xã hội để cải thiện tình trạng giao thông, phân bổ dân cư, giải quyết ngập nước, kẹt xe và đầu tư hạ tầng số để thúc đẩy kinh tế số, chính quyền số, xã hội số.
TPHCM cũng đang hoàn thiện và đưa vào vận hành đề án nền công vụ TPHCM hiệu lực, hiệu quả để xây dựng chất lượng nguồn nhân lực trong hệ thống chính trị, trong doanh nghiệp và trong người dân, góp phần nâng cao năng suất của thành phố.
“Dưới góc nhìn của báo chí chắc chắn sẽ có những phân tích, gợi ý, khuyến nghị cho chính quyền thành phố trong hoạch định các chiến lược phát triển cũng như giải bài toán phát triển trong hành trình đi lên”, Chủ tịch UBND TPHCM Phan Văn Mãi gửi gắm.
Thông tin thêm, đồng chí Phan Văn Mãi cho biết, thời gian qua, TPHCM được biết đến là địa phương luôn tìm tòi cách làm mới. Đó là sự năng động, đổi mới sáng tạo. “Tuy nhiên, năng động thế nào, đổi mới như thế nào trong bối cảnh hiện nay?”, đồng chí đặt câu hỏi và mong muốn báo chí có thể gợi ý hiến kế để TPHCM khơi cho được những động lực bên trong để sự năng động, sáng tạo bứt phá, đóng góp cho sự phát triển của thành phố và đất nước nhưng vẫn đảm bảo tuân thủ đúng quy định của pháp luật.
Năm 2025 là kỷ niệm 50 năm Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước, TPHCM đã có nhiều kế hoạch để triển khai các hoạt động chào mừng. Chủ tịch UBND TPHCM mong muốn báo chí sẽ tham gia cùng thành phố, không chỉ dừng lại ở tuyên truyền mà tham gia nhiều nội dung, hoạt động khác.
Báo chí muốn đi xa thì phải về gần
Theo Bộ trưởng Bộ TT-TT Nguyễn Mạnh Hùng, công nghệ số ảnh hưởng đầu tiên và mạnh mẽ nhất đối với lĩnh vực báo chí, truyền thông và tạo ra sự thay đổi căn bản của lĩnh vực này.
Theo Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng, không gian mạng bây giờ là trận địa chính, là trận chiến chính của báo chí. Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư, công nghệ số, chuyển đổi số cũng đã diễn ra hơn chục năm, bây giờ không chỉ là lên không gian mạng mà còn là giành lại không gian mạng, tạo ra dòng chủ lưu trên không gian mạng. Ngoài ra, nguồn thu chính của báo chí cũng sẽ đến từ không gian mạng. Do đó, nếu thay đổi thành công thì tương lai của báo chí, truyền thông sẽ nằm phía trên của đường kéo dài, nếu không thì sẽ nằm phía dưới của đường kéo dài này.
Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng cho rằng, công nghệ số lấy đi một số việc cũ nhưng cũng tạo ra những việc mới. “Vậy là báo chí phải làm những việc mới. Đổi mới báo chí nằm ở chỗ báo chí phải làm hơn những gì đang làm. Báo chí cần một không gian rộng hơn là “Ai, cái gì, khi nào và ở đâu”, đồng chí Nguyễn Mạnh Hùng phân tích. Bởi hiện nay, độc giả mong muốn biết những gì ở sau những tin tức kia. Đó có thể là một sự diễn giải, phân tích hoặc bình luận tin tức. Đó cũng có thể là một cái nhìn đa chiều, một sự thấu hiểu sâu sắc và trí tuệ, một sự diễn giải thú vị, đầy tính gợi mở, hoặc một giải pháp cho những vấn đề của đất nước.
“Đổi mới không phải là một việc quá khó. Đổi mới là đi tìm một cách làm dễ hơn cho một việc khó hơn. Cách làm mới đó thường xuất hiện từ một góc nhìn khác, một cách tiếp cận khác. Ở thời đầu của một cuộc cách mạng công nghiệp mới thì cách làm mới thường là làm ngược lại. Hãy sử dụng công nghệ số để làm ngược lại. Thay vì viết thì hãy làm nền tảng để mọi người viết. Thay vì để mọi người đọc trên trang web của mình thì hãy để họ đọc trên các nền tảng khác nhau. Thay vì cung cấp thông tin thì hãy cung cấp tri thức. Thay vì tự làm thì hãy hợp tác. Thay vì để phóng viên phải xử lý rất nhiều thông tin thì hãy để họ xử lý những thứ mà rất ít thông tin và để cho AI xử lý rất nhiều thông tin. Thay vì tránh tai nạn thì hãy kiểm soát tai nạn”, Bộ trưởng Bộ TT-TT Nguyễn Mạnh Hùng khơi gợi.
Đồng chí Nguyễn Mạnh Hùng bày tỏ, báo chí muốn phát triển thì cần không gian mới, cần lực lượng sản xuất mới, cần nguồn lực sản xuất mới, cần yếu tố sản xuất mới và cần động lực mới. Không gian mới là không gian số. Lực lượng sản xuất mới là công nghệ số. Nguồn lực sản xuất mới là nhân lực số. Yếu tố sản xuất mới là dữ liệu số. Động lực mới là đổi mới sáng tạo số. Bởi vậy, đầu tư vào công nghệ số, nhân lực số, dữ liệu số và đổi mới sáng tạo số sẽ là đầu tư vì tương lai của báo chí.
“Những khó khăn và những vấn đề của báo chí gần đây không làm giảm đi vai trò của báo chí, như một số người nghĩ như vậy, mà chỉ nói lên một điều là báo chí cần phải đổi mới”, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng khẳng định. Theo đó, không thay đổi thì sẽ bị thay thế. Công nghệ số, Internet và truyền thông xã hội là những cú huých mạnh mẽ để đổi mới báo chí. Muốn đi xa thì phải về gần. Báo chí muốn đổi mới thì phải tìm về và giữ vững những giá trị cốt lõi và sứ mệnh ban đầu của báo chí cách mạng.
THU HƯỜNG – THÁI PHƯƠNG