Bánh Pía là đặc sản nổi tiếng nhất tại Sóc Trăng và được người tiêu dùng trong cả nước yêu thích, với hương vị mang đặc trưng của sầu riêng Nam Bộ, kết hợp cùng trứng muối và đậu xanh, bánh Pía hẳn đã làm say lòng biết bao người khi đã một lần thưởng thức nó.
Theo lời kể của nhiều nghệ nhân lâu đời ở làng nghề bánh Pía Vũng Thơm (huyện Mỹ Tú, tỉnh Sóc Trăng), thì món ăn này đã xuất hiện từ thế kỷ XVII, khi đó nó còn là lương thực bí mật giúp người dân thoát khỏi những ngày đói. Sau này khi cuộc sống đã ổn định hơn thì món bánh đã được chế biến lại theo công thức riêng cho phù hợp với khẩu vị của người Việt.
Để sản xuất một chiếc bánh Pía phải trải qua nhiều giai đoạn đòi hỏi kỹ thuật và sự tỉ mỉ của người thợ. Da bánh có rất nhiều lớp xếp chồng lên nhau tạo nên sự khác biệt và cũng là sự hấp dẫn riêng của bánh Pía. Nhân bánh là đậu xanh (khoai môn) xay nhuyễn có pha cùng cơm sầu riêng. Chính giữa bánh là lòng đỏ trứng muối.
Trong thời kỳ máy móc sản xuất thực phẩm của Việt Nam còn sơ khai, chỉ có thể đáp ứng hoàn thiện phần da bánh, sau đó người thợ phải phân da và cán da, nhân bánh sau khi được trộn bằng máy, người thợ phải nhét lòng đỏ trứng muối vào giữa, rồi lấy phần da bánh đã cán bọc lấy phần nhân lại.
Hiện tại, sau rất nhiều nỗ lực học hỏi, nghiên cứu công nghệ từ nước ngoài và không quản ngại gian khó của nhiều chủ cơ sở sản xuất, bánh Pía đã được các thương hiệu sản xuất trên dây truyền tân tiến, hiện đại hơn khi từ phần trộn bộn, cán da, trộn nhân, rồi đến việc cho nhân vào da để tạo thành một chiếc bánh hoàn chỉnh đều có thể thực hiện bằng máy móc. Nhiều cơ sở với máy móc hiện đại, dây chuyền sản xuất chuyên nghiệp từ đó góp phần năng cao năng suất hàng chục tấn bánh trong một ngày.
Tuy vậy, công nghệ càng tân tiến và cao cấp cũng sẽ đòi hỏi làm sao để giữ được hương vị bánh truyền thống, khiến cho bất cứ ai thưởng thức đều cảm nhận hương vị đặc trưng của Sóc Trăng. Điều đó phụ thuộc vào từng công đoạn phải được thực hiện một cách kỹ lưỡng, không thể chỉ vì năng suất lớn mà quên đi chất lượng.
Giả dụ với công đoạn làm vỏ, vỏ bánh Pía được làm từ bột mì đa dụng, nước, dầu ăn và đường. Cho tất cả các nguyên liệu này vào máy, trộn thật đều, nếu bột khô thì cho thêm dầu ăn và tiếp tục trộn đến khi bột quánh dẻo lại. Lấy bột ra khay sau đó phủ lên một lớp vải mỏng, cho bột nghỉ khoảng 30 phút trước khi tới công đoạn làm nhân.
Hay công đoạn nướng bánh, sau khi đã được tạo hình, bánh sẽ được đưa đến lò nướng để nướng chín ở mức nhiệt khoảng 200 độ C trong khoảng 15 phút. Sau đó lấy các mẻ bánh ra rồi quết lên mặt bánh một lớp lòng đỏ trứng gà rồi tiếp tục nướng thêm khoảng 5 – 7 phút nữa ở mức nhiệt từ 170 – 180 độ C.
Bên cạnh vị truyền thồng, trên thị trường có rất nhiều loại bánh mùi vị hấp dẫn như bí đỏ, mè đen, lá dứa, hay nhân thịt lạp sườn để có thể tiếp cận nhiều tệp khách hàng hơn, nhất là những ai ít khi thưởng thức đặc sản của Nam Bộ.
Bộ Ảnh: Đinh Công Tâm (SÓC TRĂNG)
Tác phẩm triển lãm LHANT KV Đồng bằng Sông Cửu Long 2023
Bài: Đào Anh
Thiết kế: Khánh Linh
