Châu chấu tre gây hại tại nhiều tỉnh, không loại trừ ảnh hưởng đến Hà Nội

Sức phá hại lớn, khó kiểm soát

Theo Bộ NN&PTNT, châu chấu tre lưng vàng và một vài loài châu chấu hại tre khác (gọi chung là châu chấu tre) thuộc nhóm châu chấu đàn. Khi trưởng thành, loài này thường tập hợp thành đàn với số lượng lớn và di cư đi tìm nguồn thức ăn và nơi đẻ trứng. 

Châu chấu tre lưng vàng đã được ghi nhận gây hại ở nước ta từ năm 2008. Chúng phát sinh, gây hại cục bộ tại các huyện miền núi thuộc các tỉnh: Quảng Ngãi, Nghệ An, Thanh Hóa, Sơn La, Điện Biên, Phú Thọ, Bắc Kạn và Cao Bằng. Đối tượng bị gây hại chủ yếu lầ cây lâm nghiệp như tre, trúc, luồng, vầu…

Trong những năm gần đây, châu chấu tre lưng vàng đã phát sinh và gây hại khá nghiêm trọng cho cả cây trồng nông, lâm nghiệp ở Trung Quốc, Lào và Việt Nam. Đây là loài sinh vật gây hại có khả năng di chuyển nhanh, sức phá hại lớn, khó kiểm soát. 

Từ năm 2016 – 2018, châu chấu tre đã bùng phát gây hại trên diện tích gần 4.000ha mỗi năm trên cây trồng lâm nghiệp và một số cây nông nghiệp (lúa nương, ngô, thuốc lá, chuối, dong riềng…). Từ năm 2019 – 2023, châu chấu tre phát sinh trên quy mô nhỏ hơn các năm trước.

Chủ động dự báo, phòng trừ

Theo Bộ NN&PTNT, hiện nay châu chấu tre đã phát sinh và gây hại tại 11/16 tỉnh ở phía Bắc gồm: Cao Bằng, Bắc Kạn, Điện Biên, Lạng Sơn, Sơn La, Tuyên Quang, Hòa Bình, Phú họ, Thanh Hóa, Nghệ An, Quảng Ninh. Diện tích nhiễm hiện khoảng 1.031ha. So với thời điểm cuối tháng 5/2024, dịch châu chấu tre đã xuất hiện thêm ở 7 tỉnh và diện tích bị nhiễm tăng khoảng 400ha.

Hiện nay, đa số châu chấu non chưa có cánh, nên việc phòng trừ sẽ thuận lợi và hiệu quả. Tuy nhiên, theo Bộ NN&PTNT, nếu không phát hiện sớm và được kiểm soát kịp thời, trong 10 – 20 ngày tới, châu chấu non hóa trưởng thành có cánh sẽ bay thành đàn, di chuyển nhanh, rất khó phòng trừ và có nguy cơ gây hại nghiêm trọng trên nhiều loại cây trồng. 

Để chủ động phòng chống, hạn chế thấp nhất thiệt hại do châu chấu tre gây ra, ngày 14/6, Bộ NN&PTNT đã có văn bản đề nghị 11 tỉnh nói trên giao cho các đơn vị chuyên môn, các địa phương điều tra phát hiện sớm các ổ châu chấu trên địa bàn và tổ chức phun trừ ngay khi châu chấu còn non. 

Theo dõi chặt chẽ thời gian phát sinh châu chấu tre, phạm vi gây hại, hướng di chuyển, các điểm châu chấu co cụm; đồng thời, chủ động xây dựng phương án, kế hoạch, dự trù nguồn ngân sách, chuẩn bị đầy đủ các điều kiện về vật tư, nhân lực, sẵn sàng cho công tác phòng trừ châu chấu tre, không để bùng phát trên diện rộng.

Trao đổi với Kinh tế và Đô thị chiều 14/6, Chi cục trưởng Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật Hà Nội Lưu Thị Hằng cho biết, hiện nay trên địa bàn TP chưa ghi nhận châu cấu tre gây hại trên cây lâm nghiệp và cây trồng nói chung. Trong văn bản của Bộ NN&PTNT cũng chưa đề cập đến Hà Nội như một trọng điểm có nguy cơ ảnh hưởng của loài sinh vật này.

Mặc dù vậy, trên tinh thần chủ động cao nhất, Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật Hà Nội đang giao cán bộ kỹ thuật rà soát để đưa ra dự tính, dự báo. Đồng thời, tiếp tục chỉ đạo đơn vị chuyên môn theo dõi sát diễn biến gây hại của châu chấu tre tại các tỉnh phía Bắc để tham mưu Sở NN&PTNT có chỉ đạo phòng, chống kịp thời.