Câu chuyện bản quyền truyền hình Olympic 2024 tại Đông Nam Á

Những quốc gia Đông Nam Á sở hữu bản quyền phát sóng Olympic 2024

9 quốc gia sở hữu bản quyền phát sóng Olympic Paris 2024 tại Đông Nam Á, gồm Brunei, Campuchia, Indonesia, Malaysia, Myanmar, Philippines, Singapore, Thái Lan và Timor Leste.

Chỉ có 2 quốc gia thuộc khu vực này không sở hữu quyền phát sóng Thế vận hội mùa Hè năm nay, đó là Việt Nam và Lào.

Cách thức các quốc gia Đông Nam Á sở hữu bản quyền phát sóng Olympic không giống nhau. Có nước chỉ có một đài mua trọn gói bản quyền, nhưng có nước khác sẽ có nhiều nhà đài chia sẻ bản quyền phát sóng trên lãnh thổ quốc gia họ.

Đài phát thanh và truyền hình Brunei (Radio Television Brunei) mua toàn bộ quyền phát sóng Olympic ở nước này. Tương tự như thế là trường hợp ở Campuchia, bản quyền phát sóng thuộc về CNT (Cambodian Television Network).

Olympic Paris được phát sóng ở 9 quốc gia Đông Nam Á (Ảnh: Reuters).

Cách thức mua bản quyền phát sóng Olympic ở các quốc gia ở Đông Nam Á cũng không giống nhau. Hầu hết các nơi mua trực tiếp từ nhà phân phối bản quyền phát sóng Olympic Paris 2024, riêng đài CNT của Campuchia mua gói chuyển tiếp từ CBS.

Với Timor Leste, họ sử dụng gói đơn giản nhất, chỉ xem truyền hình trên trang Olympics.com.

Trong khi đó, tại Malaysia, Thái Lan và Philippines, nhiều nhà đài khác nhau cùng chia sẻ bản quyền phát sóng Olympic Paris 2024 (đồng nghĩa với việc chia sẻ tiền mua bản quyền).

Có nước mua trực tiếp bản quyền từ đơn vị phân phối được Olympic Paris ủy nhiệm, có nước mua lại từ nhà đài khác, nắm trong tay quyền phân phối (Ảnh: Reuters).

Tại Malaysia, 3 đài truyền hình riêng lẻ gồm Astro, Unifi TV và RTM chung tay mua bản quyền phát sóng Olympic được tổ chức trên đất Pháp. Thời lượng phát sóng, cách thức khai thác các chương trình đồng hành và việc quảng cáo cho các thương hiệu từ phía những nhà đài này, được phân chia theo đóng góp của họ vào gói bản quyền nói trên.

Tương tự là trường hợp của Philippines, cũng có 3 nhà đài chung tay mua bản quyền phát sóng, gồm Cignal TV, PLDT và Smart. Họ cũng sẽ có thỏa thuận phân chia quyền phát sóng, phạm vi phát sóng trên các nền tảng khác nhau (TV, thiết bị di động…) tùy theo mức độ đóng góp và tùy theo sở trường của từng nhà đài.

Nhà nước và tư nhân kết hợp

Riêng ở Thái Lan, đất nước có lĩnh vực truyền hình trả tiền rất phát triển, có đến 6 nhà đài khác nhau (AIS, TrueVision,T Sport 7, MCOT, 7HD và PPTV) cùng sở hữu bản quyền phát sóng Olympic Paris 2024, có sự hỗ trợ tài chính từ phía Tổng cục Thể thao Thái Lan (SAT).

Hầu hết người dân Đông Nam Á đều được thưởng thức những màn so tài kịch tính tại Olympic, trừ người dân Việt Nam và Lào (Ảnh: Reuters).

Những nhà đài này thuộc Hiệp hội truyền hình trả tiền tại xứ sở Chùa Vàng. Trước Olympic, họ đã có nhiều buổi thảo luận với nhau, trước khi đạt được thỏa thuận chung tay mua bản quyền.

Còn tại Myanmar và Singapore, dù chỉ có một đơn vị đứng ra mua bản quyền phát sóng ở từng quốc gia. Các tập đoàn lớn của từng quốc gia nói trên đứng ra mua, sau đó họ chuyển nhượng lại cho các đơn vị nhà nước, theo nhu cầu.

Tại Myanmar, tập đoàn kinh tế tư nhân Forever Group đứng ra mua bản quyền phát sóng Olympic Paris 2024, sau đó họ chia sẻ lại với đài quốc gia và các đài địa phương có nhu cầu (dĩ nhiên, sau khi các nhà đài này đạt được thỏa thuận với Forever Group).

Việc phân chia bản quyền phát sóng phụ thuộc vào thỏa thuận giữa các bên (Ảnh: Reuters).

Còn ở Singapore, tập đoàn truyền thông khổng lồ Mediacorp mua lại bản quyền này. Khác với Forever Group ở Myanmar, Mediacorp là tập đoàn truyền thông thuộc chính phủ Singapore, nên việc chia sẻ quyền phát sóng trên toàn lãnh thổ của đảo quốc sư tử sẽ đơn giản hơn.

Giá bản quyền phát sóng Olympic thấp hơn nhiều so với World Cup

Hiện tại, có rất ít thông tin về giá mua bản quyền phát sóng Olympic từ các quốc gia Đông Nam Á. Tuy nhiên, có thể giá này không quá cao, vì toàn bộ mức giá bán bản quyền phát sóng Olympic Paris 2024 chỉ là 750 triệu euro (khoảng 20.500 tỷ đồng), cho khoảng 200 quốc gia và vùng lãnh thổ trên toàn thế giới.

Con số này thấp hơn nhiều so với con số hàng tỷ euro của bản quyền phát sóng các kỳ vòng chung kết World Cup hay Euro. Giá bán thấp hơn, nên giá mua khả năng rất cao cũng sẽ thấp hơn.

Bản quyền phát sóng Olympic 2024 rẻ hơn so với bản quyền phát sóng World Cup 2022 (Ảnh: Reuters).

Dĩ nhiên, cũng không loại trừ khả năng các quốc gia đông dân, có tiềm năng kinh tế lớn ở Đông Nam Á, như Indonesia, Philippines, Thái Lan, sẽ phải mua bản quyền phát sóng Olympic Paris 2024 cao hơn các quốc gia ít dân, tiềm lực kinh tế không mạnh như Brunei, Timor Leste hay Campuchia (cách phân chia này cũng giống hình thức phân chia bản quyền truyền hình tại World Cup và Euro).

Một trong số ít các quốc gia đã công bố số tiền mua bản quyền phát sóng Olympic Paris 2024 tại Đông Nam Á là Thái Lan.

Ở Thái Lan, giá bản quyền phát sóng Olympic được mua với giá 400 triệu baht (khoảng 284 tỷ đồng, hoặc hơn 11,2 triệu USD). Mức giá này thấp hơn nhiều so với con số từng lên tới gần 1.000 tỷ đồng mà Thái Lan từng bỏ ra để sở hữu quyền phát sóng World Cup 2022, từng gây xôn xao cả Đông Nam Á.

Như đã phân tích, thị trường ở Thái Lan rất lớn, giàu tiềm năng với gần 70 triệu dân đang giàu lên khá nhanh. Thị trường này tiềm năng không chỉ vì số lượng người xem truyền hình đông, mà còn dễ bán quảng cáo, dễ thu hút các nhãn hàng chèn quảng cáo giữa những khung giờ phát sóng chương trình thi đấu tại Olympic.

Olympic không chỉ có bóng đá, mà còn có nhiều môn thể thao khác rất hấp dẫn (Ảnh: Reuters).

Indonesia lần này chưa công bố số tiền mua bản quyền phát sóng Thế vận hội năm nay, nhưng chắc chắn con số cũng sẽ thấp hơn rất nhiều so với số tiền hơn 1.100 tỷ đồng mà họ từng bỏ ra để mua bản quyền phát sóng World Cup 2022 (Indonesia có đến 280 triệu dân, là nền kinh tế có GDP trong top 20 thế giới).

Ở Việt Nam, từng có thông tin cho biết đối tác chào giá bán bản quyền phát sóng Olympic cho công ty chuyên về bản quyền thể thao trong nước với giá hàng chục triệu USD (khoảng 250 tỷ đồng), nhưng công ty trong nước đánh giá rằng mức phí này đắt, nên không mua.

Ngoài ra, khác với bóng đá ở các kỳ World Cup hoặc Euro, một số nhà đài ở Việt Nam còn lo ngại sức hút của hầu hết môn thi đấu tại Olympic không cao với khán giả Việt Nam.