Cần biết gì về xơ tự nhiên để cả nhà có bữa ăn khỏe mạnh, cân bằng?

Mẹ thông thái không thể không biết về chất xơ tự nhiên

Ngày nay công nghệ thực phẩm phát triển mạnh, nhiều loại thức ăn nhanh và đồ uống ra đời giúp việc ăn uống ngày càng tiện lợi. Ngoài việc tăng cường các vi chất dinh dưỡng, nên sử dụng chất xơ tự nhiên có sẵn trong các thực phẩm có nguồn gốc thực vật hơn chất xơ chế biến/tổng hợp.

Chất xơ tự nhiên là một nhóm dinh dưỡng quen thuộc mà nhiều người thường nghĩ rằng chỉ có trong rau, củ, quả. Tuy nhiên, xơ tự nhiên thậm chí còn có thể dồi dào hơn trong nhiều loại thực vật khác như đậu, hạt, ngũ cốc, giữ vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ hệ tiêu hóa và cải thiện sức khỏe, với hai loại là chất xơ hòa tan và chất xơ không hòa tan.

Xơ không hòa tan là chất không hòa tan với chất lỏng khi vào đường ruột, thường có trong vỏ các loại thực phẩm như lúa mì, gạo lứt, lúa mạch nguyên vỏ, một số loại rau… Ngược lại, xơ hòa tan có thể hòa tan trong chất lỏng khi vào đường ruột dưới dạng gel. Nhóm này thường có trong các loại rau lá, trái cây có độ nhớt cao (rau đay, mồng tơi…) và một số loại đậu: đậu Hà Lan, đậu lăng, yến mạch, các loại hạt, táo, lê, dâu tây và việt quất…

Đặc biệt, nói đến nguồn cung cấp xơ hòa tan tuyệt vời không thể không nhắc đến đậu nành, loạt hạt chứa đến 9,3g xơ tự nhiên (chiếm 39% lượng khuyến cáo sử dụng mỗi ngày) trong mỗi 100 gram đậu nành già trước khi nấu. Do đó, cần hiểu rõ về xơ tự nhiên để giữ được trọn vẹn lượng chất xơ trong thực đơn mỗi ngày, góp phần xây dựng một chế độ ăn uống cân bằng, lành mạnh.

Trăm phần lợi ích từ xơ tự nhiên cho cả gia đình

Là “trợ thủ đắc lực” của cơ thể với nhiều lợi ích toàn diện, chất xơ còn nổi bật với khả năng hỗ trợ tiêu hóa khỏe. Khi đi vào đường ruột, chất xơ sẽ hút nước, kích thích trực tràng hoạt động, từ đó giúp chống táo bón và điều hòa hệ khuẩn đường ruột. Còn đối với nhóm người có nguy cơ mắc các bệnh tim mạch, mỡ máu, cao huyết áp… thì việc bổ sung chất xơ kịp thời vào khẩu phần ăn hàng ngày sẽ giúp giảm lượng cholesterol trong máu, góp phần cải thiện đường huyết.

Bên cạnh đó, nếu bạn muốn giảm cân thì một chế độ ăn uống lành mạnh, dinh dưỡng với đa dạng thực phẩm giàu chất xơ sẽ là lựa chọn lý tưởng. Thực phẩm giàu chất xơ ngoài chứa rất ít chất béo, còn buộc bạn phải nhai nhiều hơn, dễ thấy no lâu hơn và giảm cảm giác thèm ăn, giúp ngăn ngừa thừa cân, béo phì.

Đặc biệt, với tác dụng ngăn ngừa sự phát triển của tế bào ung thư (ung thư trực tràng, ung thư vú…), các chuyên gia dinh dưỡng khuyến khích mọi người tăng ăn rau, giảm ăn thịt để phòng tránh nguy cơ mắc bệnh, bảo vệ sức khỏe tối ưu. Với nhiều lợi ích thiết thực như thế, Viện Dinh Dưỡng khuyến nghị lượng xơ tối thiểu mà người Việt Nam cần là 20 – 22g/người/ngày.

Những điều cần nhớ để bảo toàn trọn vẹn chất xơ tự nhiên trong bữa ăn hàng ngày

Theo tổ chức IOM-FNB (Mỹ) và FAO (Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp Liên Hợp Quốc), con người cần 14g chất xơ cho mỗi 1000Kcal của khẩu phần ăn. Vì thế, chú trọng chế độ dinh dưỡng thực vật với lượng xơ dồi dào là lựa chọn thông minh của người tiêu dùng hiện đại. Song song đó, nên uống đủ nước để giúp đẩy chất xơ qua ruột dễ dàng, vận động thể chất nhẹ nhàng để hỗ trợ quá trình hấp thụ chất xơ cũng như tiêu hóa thực phẩm.

Tuy nhiên, không phải cứ nạp càng nhiều xơ càng tốt! Bạn hãy cân nhắc chia lượng thực phẩm giàu chất xơ sao cho thật hợp lý trong các bữa ăn, bổ sung từ từ để bộ máy tiêu hóa có thời gian thích nghi. Các chuyên gia dinh dưỡng khuyên rằng bạn nên ăn rau xanh trong các bữa trưa và tối, ăn trái cây trong bữa sáng, thêm các loại đậu, hạt để đạt hiệu quả hấp thu chất tốt nhất.

Lưu ý, khi chất xơ nấu quá chín thì sẽ chuyển thành dạng tinh bột, bạn nên canh nhiệt vừa đủ để lượng xơ được bảo toàn. Đồng thời cũng nên hạn chế gọt vỏ khi ăn trái cây để bảo toàn lượng xơ có trong vỏ. Một số loại đậu như đậu nành có nguồn xơ tự nhiên dồi dào trong cả hạt lẫn vỏ nên người dùng được khuyến khích sử dụng những sản phẩm có công nghệ nghiền nguyên hạt để có thể giữ trọn vẹn dinh dưỡng của chất xơ tự nhiên.

PV