Quốc hội thông qua nghị quyết về lấy phiếu, bỏ phiếu tín nhiệm, trong đó không quy định miễn lấy phiếu với cán bộ mắc bệnh hiểm nghèo, nghỉ công tác từ 6 tháng.
Nghị quyết về việc lấy phiếu tín nhiệm, bỏ phiếu tín nhiệm đối với người giữ chức vụ do Quốc hội, HĐND bầu hoặc phê chuẩn được Quốc hội thông qua chiều 23/6 quy định ba trường hợp không lấy phiếu tín nhiệm. Đó là cán bộ đã có thông báo nghỉ công tác, chờ nghỉ hưu hoặc được bổ nhiệm, bầu cử trong năm lấy phiếu tín nhiệm.
Báo cáo tiếp thu, giải trình, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng cho biết một số đại biểu đề nghị phải bám sát Quy định số 96 của Trung ương. Ủy ban Thường vụ Quốc hội thấy rằng lấy phiếu tín nhiệm là một kênh giám sát quan trọng của Quốc hội và HĐND, kết quả lấy phiếu tín nhiệm được sử dụng để đánh giá cán bộ, làm cơ sở cho công tác quy hoạch, điều động, bổ nhiệm, giới thiệu cán bộ ứng cử, miễn nhiệm và thực hiện chế độ, chính sách đối với cán bộ.
Quy định số 96 đã xác định cụ thể các trường hợp không thực hiện lấy phiếu tín nhiệm. Vì vậy, tiếp thu ý kiến đại biểu, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã chỉnh lý quy định tại khoản 5 Điều 2 của Nghị quyết như trên.
Một số ý kiến đề nghị bổ sung đầy đủ chức vụ do Quốc hội, HĐND bầu hoặc phê chuẩn vào diện được lấy phiếu tín nhiệm như thành viên Hội đồng Quốc phòng và An ninh, Thẩm phán TAND Tối cao, Phó trưởng Ban của HĐND, Hội thẩm TAND cấp tỉnh, cấp huyện.
Tuy nhiên, theo Ủy ban Thường vụ Quốc hội, tổng số những người giữ chức vụ, chức danh do Quốc hội, HĐND bầu hoặc phê chuẩn khá lớn. Để bảo đảm hiệu quả thiết thực, Nghị quyết chỉ quy định lấy phiếu tín nhiệm người giữ chức vụ có tầm ảnh hưởng quan trọng đến việc ban hành và thực thi chính sách hoặc người giữ chức vụ tại cơ quan có vai trò lãnh đạo, chỉ đạo hoạt động thường xuyên.
Việc lấy, bỏ phiếu tín nhiệm sẽ không áp dụng đồng loạt đối với tất cả chức vụ, chức danh do Quốc hội, HĐND bầu, phê chuẩn như Thẩm phán, Hội thẩm nhân dân hay cấp phó tại Ban của HĐND.
Theo Nghị quyết, Quốc hội lấy phiếu tín nhiệm đối với Chủ tịch nước, Phó chủ tịch nước; Chủ tịch Quốc hội, Phó chủ tịch Quốc hội, Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chủ tịch Hội đồng dân tộc, Chủ nhiệm Ủy ban của Quốc hội, Tổng thư ký Quốc hội; Thủ tướng, Phó thủ tướng, Bộ trưởng, thành viên khác của Chính phủ; Chánh án TAND tối cao, Viện trưởng VKSND tối cao và Tổng Kiểm toán Nhà nước.
HĐND lấy phiếu tín nhiệm đối với Chủ tịch và Phó chủ tịch HĐND, Trưởng ban của HĐND; Chủ tịch, Phó chủ tịch UBND và Ủy viên UBND. Trường hợp một người đồng thời giữ nhiều chức vụ trong diện phải lấy phiếu tín nhiệm thì việc lấy phiếu tín nhiệm được thực hiện một lần đối với tất cả chức vụ.
Lấy phiếu tín nhiệm thực hiện bằng hình thức bỏ phiếu kín. Trên phiếu ghi rõ họ tên, chức vụ của những người được lấy phiếu tín nhiệm với các mức độ “tín nhiệm cao”, “tín nhiệm”, “tín nhiệm thấp”. Cán bộ có quá nửa đến dưới 2/3 tổng số đại biểu đánh giá “tín nhiệm thấp” phải xin từ chức trong không quá 10 ngày kể từ ngày công bố kết quả lấy phiếu tín nhiệm.
Dự kiến, Quốc hội khóa 15 sẽ lấy phiếu tín nhiệm đối với người giữ chức vụ do Quốc hội bầu hoặc phê chuẩn vào kỳ họp thứ sáu, khai mạc tháng 10/2023.