Bắt tay tạo nên trái cây 4.0

Giám đốc Nông trại Thiên Nông Bình Phước Đặng Dương Minh Hoàng (bên phải) mô tả về việc số hóa cây bơ. Ảnh: NVCC

TỪ năm 2022, Hợp tác xã dịch vụ nông nghiệp số Bình Phước (tỉnh Bình Phước) đã tiên phong xây dựng mã vùng trồng cho các loại cây ăn quả, "số hóa" từng cây-mỗi cây có một nhật ký điện tử, làm mô hình xuất khẩu chính ngạch vào thị trường các nước, xây dựng các sản phẩm OCOP.

Anh Đặng Dương Minh Hoàng, Giám đốc Nông trại Thiên Nông Bình Phước, Giám đốc Hợp tác xã dịch vụ nông nghiệp số Bình Phước, là người sở hữu thương hiệu Bơ Ông Hoàng. Anh đang giúp người dân trong tỉnh làm thương hiệu cho nông sản địa phương. Hợp tác xã của anh đã và đang cải tiến quy trình sản xuất, áp dụng nhật ký số trong sản xuất cho bà con nông dân, tối ưu hóa các nguồn lực, cam kết sản phẩm sạch và xanh, bảo vệ người tiêu dùng. "Nếu chưa hoặc không làm nông nghiệp số thì nông sản hữu cơ của chúng ta sẽ mất nhiều cơ hội kết nối với người tiêu dùng cũng như tạo niềm tin cho sản phẩm, xây dựng thương hiệu"- anh Hoàng nhấn mạnh.

Ăn sạch, đặc biệt với nông sản hữu cơ, là một xu hướng tiêu dùng hiện nay. Với cách làm của Hợp tác xã dịch vụ nông nghiệp số Bình Phước, người tiêu dùng khi mua sản phẩm, thông qua mã QR, sẽ biết được ngày nào tưới nước, bón phân, thu hoạch thế nào và quá trình vận chuyển ra sao… Từ đó, khách hàng có thông tin minh bạch, truy xuất nguồn gốc đến từng trái, quả. Hợp tác xã còn áp dụng internet vạn vật (IoT) để tưới tiêu tự động, dựa trên những cảm biến đo độ ẩm, nhiệt độ, độ pH, ánh sáng... nhằm cung cấp lượng nước và phân bón phù hợp đến từng gốc cây.

"Số hóa trong nông nghiệp, sản xuất xanh sẽ mang lại giá trị kinh tế cao cho người nông dân. Tuy nhiên, chi phí để mỗi lần làm chứng nhận các tiêu chuẩn, như VietGAP, Global GAP và phần mềm quản lý cũng rất tốn kém. Để hài hòa được lợi ích trong chuỗi sản xuất, các hộ liên kết, Hợp tác xã sẽ ký kết với các hội viên về việc đầu tư-sản xuất-thu mua một cách khép kín. Chi phí đầu tư sẽ được tính ở một mức nhất định trên mỗi một sản phẩm, thí dụ như thu 1.000 đồng/kg sản phẩm với bơ, sầu riêng, cà-phê… Với cách làm này, các nhà cùng bắt tay dắt nhau đi xa hơn", anh Hoàng chia sẻ.

Cùng với nỗ lực chuyển đổi số của các hợp tác xã, nhà nông, phía Bộ Công thương mới đây ra mắt Hệ thống truy xuất nguồn gốc xúc tiến thương mại áp dụng công nghệ chuỗi khối iTrace247. Hệ thống này nhằm cung cấp bộ giải pháp truy xuất nguồn gốc trực tuyến, giúp các doanh nghiệp, hợp tác xã và hộ nông dân cập nhật thông tin về nguồn gốc sản phẩm (thông tin chung, nhật ký điện tử trong quá trình canh tác, sản xuất chế biến, vận chuyển, phân phối...). Tem truy xuất nguồn gốc iTrace247 của Cục Xúc tiến thương mại được đưa vào thí điểm cho thị trường nội địa từ tháng 3/2021 cho các sản phẩm rau, củ, quả và trái cây từ các tỉnh Hải Dương, Sơn La và Bắc Giang. Để đáp ứng nhu cầu xuất khẩu, tem truy xuất có thể hiển thị được các ngôn ngữ theo yêu cầu của khách hàng, đáp ứng yêu cầu về minh bạch thông tin sản phẩm của thị trường nhập khẩu. Trước đó, sản phẩm vải thiều Thanh Hà của Hải Dương có gắn tem truy xuất iTrace247 với thông tin được hiển thị bằng tiếng Anh và tiếng Nhật, đã được xuất khẩu sang Singapore và Nhật Bản.

Theo đại diện Cục Xuất khẩu (Bộ Công thương), truy xuất nguồn gốc chính là con đường ngắn nhất giúp bảo vệ uy tín doanh nghiệp một cách hiệu quả. Đồng thời, truyền tải mọi thông điệp của nhà sản xuất đến tay người tiêu dùng. Truy xuất nguồn gốc đã trở thành tiêu chí bắt buộc trong xuất khẩu do nhu cầu của người tiêu dùng về minh bạch nguồn gốc, chất lượng sản phẩm hàng hóa ngày càng cao hơn. Đối với xuất khẩu, việc rõ ràng nguồn gốc xuất xứ, ngoài cung cấp thông tin cho người tiêu dùng, còn bảo đảm tính cam kết về sự minh bạch cũng như chịu trách nhiệm về thông tin nhà sản xuất công bố trên nội dung mã truy xuất nguồn gốc. Thông tin về truy xuất hàng hóa sẽ giúp người tiêu dùng trong nước và quốc tế nhận biết về sản phẩm Việt Nam. Do vậy, các chuyên gia khuyến cáo, doanh nghiệp cần tăng cường áp dụng công nghệ truy xuất nguồn gốc và nâng cao chất lượng để cạnh tranh trong chính thị trường nội địa và thúc đẩy xuất khẩu ra thị trường thế giới.

NHỮNG năm gần đây, chuyển đổi số không còn quá xa lạ với nông dân. Một chủ hợp tác xã nông nghiệp chuyên trồng bưởi Diễn, bưởi đỏ, bưởi da xanh theo tiêu chuẩn của VietGAP và đạt bốn sao sản phẩm OCOP cho biết, việc truy xuất nguồn gốc sản phẩm của Hợp tác xã đã được thực hiện từ nhiều năm nay. Riêng về nhật ký ghi chép quy trình sản xuất, hiện Hợp tác xã vẫn thực hiện thủ công (ghi sổ) và đang học hỏi kinh nghiệm để làm nhật ký điện tử cho cây. Quả bưởi, sau khi thu hoạch để bán ra thị trường, đều được dán tem của từng hộ. Nói như ông chủ Nông trại Thiên Nông Bình Phước: "Chuyển đổi số giúp nông dân nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm cũng như tối ưu hóa sản xuất, tối đa hóa về mặt lợi nhuận. Thông qua đó, kết nối cung-cầu và minh bạch hóa thông tin về sản phẩm của mình cũng được đẩy mạnh".

Nhờ áp dụng công nghệ 4.0, chúng ta có thế hệ nông dân làm chủ kỹ thuật canh tác tiến bộ, từ đó góp phần nâng cao chất lượng nông sản của Việt Nam trên bản đồ thế giới.

Nguồn: https://nhandan.vn/bat-tay-tao-nen-trai-cay-40-post749057.html