Trạm Tấu tưng bừng Lễ hội Gầu Tào

>> Lễ công bố Quyết định và trao chứng nhận Di sản Văn hóa phi vật thể cấp Quốc gia Lễ hội “Gầu Tào” của người Mông huyện Trạm Tấu, huyện Văn Chấn, huyện Mù Cang Chải, tỉnh Yên Bái

Ngay từ sáng sớm đã rất đông người tập trung tại Sân vận động trung tâm huyện nơi tổ chức Lễ hội Gầu Tào huyện Trạm Tấu năm nay. Ai ai cũng rất tưng bừng phấn khởi bởi đây là lễ hội lớn nhất trong năm của địa phương. Không chỉ người dân các xã trong huyện về với ngày Hội mà còn rất nhiều du khách trong và ngoài tỉnh đến với lễ hội với một không khí rộn rã, một cảm nhận mới mẻ, đáng nhớ.

Lễ hội Gầu Tào là một trong những nét đẹp tiêu biểu, thể hiện tâm linh và tín ngưỡng độc đáo của đồng bào Mông; đây là một trong những lễ hội tiêu biểu thể hiện truyền thống văn hóa của dân tộc có từ rất lâu đời, được đồng bào dân tộc Mông duy trì và gìn giữ. Lễ hội thường được diễn ra vào dịp hết năm cũ, sang đầu năm mới với quan niệm của sự sinh sôi, nảy nở.

Mở đầu Lễ hội là lễ cúng được thực hiện theo phong tục dân tộc Mông do Nghệ nhân Giàng A Su thực hiện, với nội dung: “Tạ ơn thần núi, thần đất, thần trời, thần suối đã cho đồng bào các dân tộc huyện Trạm Tấu một năm có nhiều điều tốt lành, mùa màng bội thu và cầu xin thần linh tiếp tục phù hộ độ trì cho đồng bào các dân tộc huyện Trạm Tấu một năm mới nhiều may mắn…”.

Theo người Mông quan niệm số bốn thể hiện cho 4 vị thần là thần trời, thần đất, thần sông và thần  núi. “Gầu Tào” với mục đích là cúng tạ trời đất, thần linh phù hộ đã ban cho gia đình, dòng họ, bản làng, người người sự khỏe mạnh, thịnh vượng, không ốm đau, bệnh tật, yên ấm, hạnh phúc. Cầu cho dân làng no ấm, ăn nên làm ra, thóc lúa đầy đồng, mùa màng bội thu, gia súc, gia cầm đầy chuồng… Đây cũng là dịp để bà con trong bản tụ họp, vui chơi chuẩn bị bước vào một năm mới, một mùa canh tác mới.

Chuẩn bị cho Lễ  hội Gầu Tào năm nay, huyện Trạm Tấu giao cho xã Bản Mù chủ trì chuẩn bị lễ vật cúng và cây Nêu, đội múa khèn… biểu diễn tại Lễ hội. Điểm nhấn trong Lễ hội chính là nghi thức dựng cây Nêu. Năm  nay cây được chọn làm cây Nêu là cây Tô hạp, thẳng tắp có chiều dài trên 20m. Cây Nêu tượng trưng cho trời đất, thân cây được trang chí 3 màu xanh đỏ: tượng trưng cho sự tươi đẹp của  đất trời, thiên nhiên, hoa trái…

Sau khi phần lễ được thực hiện trang trọng theo phong tục dân tộc Mông, phần hội với các tiết mục văn nghệ đặc sắc và các môn thể thao truyền thống như: Kéo co, đẩy gậy, đánh quay, ném pao, thi giã bánh dày… thu hút đông đảo bà con nhân dân ở 10 xã vùng cao trên địa bàn huyện tham gia. Được hòa mình vào các trò chơi truyền thống, mỗi người dân có mặt trong ngày Hội như được đắm mình trong không gian bản sắc vùng miền để rồi dặn lòng phải bảo tồn và phát huy bản sắc đó cho muôn đời sau.

Lễ hội Gầu Tào của người Mông các huyện: Trạm Tấu, Mù Cang Chải, Văn Chấn, tỉnh Yên Bái đã được Bộ Văn hoá – Thể thao và Du lịch công nhận là Di sản Văn hoá phi vật thể quốc gia. Đây là sự kiện có ý nghĩa quan trọng, là niềm tự hào to lớn không chỉ của đồng bào Mông huyện Trạm Tấu, huyện Mù Cang Chải, huyện Văn Chấn mà còn của toàn thể nhân dân các dân tộc tỉnh Yên Bái. Thông qua việc tổ Lễ hội Gầu Tào nhằm bảo tồn và phục dựng các giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc. Qua đó quảng bá, giới thiệu sâu rộng về nội dung, giá trị văn hóa của Lễ hội và tăng cường tinh thần đoàn kết các dân tộc, tạo mối liên kết phát triển văn hóa – du lịch bền vững giữa các địa phương trong tỉnh và khu vực Tây Bắc.