Toàn văn phát biểu của Bí thư Tỉnh uỷ, Chủ tịch UBND tỉnh Trần Huy Tuấn tại Đại hội đại biểu các dân tộc thiểu số tỉnh Yên Bái lần thứ IV

>> Phát huy vai trò của đồng bào dân tộc thiểu số, chung sức, đồng lòng xây dựng tỉnh Yên Bái phát triển nhanh, bền vững theo hướng “Xanh, hài hòa, bản sắc và hạnh phúc”

Hôm nay, tỉnh Yên Bái long trọng tổ chức Đại hội đại biểu các dân tộc thiểu số (DTTS) lần thứ IV. Đây là sự kiện chính trị, xã hội quan trọng, ngày hội lớn của nhân dân các dân tộc tỉnh Yên Bái. Thay mặt Tỉnh ủy, HĐND, UBND, UBMTTQ Việt Nam tỉnh, tôi nhiệt liệt chào mừng và trân trọng gửi những lời chúc mừng tốt đẹp nhất tới đồng chí Hầu A Lềnh – Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc; các đồng chí lãnh đạo, nguyên lãnh đạo tỉnh, các vị đại biểu, khách quý; đặc biệt là 220 đại biểu ưu tú, đại diện cho hơn 30 dân tộc anh em của quê hương Yên Bái đã về dự Đại hội. Kính chúc Đại hội của chúng ta thành công tốt đẹp!

Qua xem xét văn kiện và các tài liệu trình Đại hội, các ý kiến tham luận của đại biểu, đặc biệt là ý kiến phát biểu chỉ đạo toàn diện, sâu sắc của đồng chí Hầu A Lềnh – Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc, có thể khẳng định: Trong nhiệm kỳ 2019 – 2024 vừa qua, dù phải đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức nhất là đại dịch Covid -19 và cơn bão số 3, song Đảng bộ, chính quyền, lực lượng vũ trang và nhân dân các dân tộc trong tỉnh đã phát huy mạnh mẽ truyền thống đoàn kết, nỗ lực vượt qua khó khăn, đạt được nhiều kết quả quan trọng trong phát triển kinh tế – xã hội, đặc biệt đã hoàn thành và hoàn thành vượt mức 12/12 chỉ tiêu, nhiệm vụ Quyết tâm thư Đại hội đại biểu các DTTS lần thứ III, giai đoạn 2019 – 2024 đã đề ra, với những thành tựu hết sức quan trọng, có ý nghĩa to lớn, thể hiện trách nhiệm, tình cảm, khát vọng của cấp ủy, chính quyền và nhân dân các dân tộc trong tỉnh đối với công tác dân tộc và phát triển vùng đồng bào DTTS.

Thay mặt Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh, tôi xin nhấn mạnh thêm một số kết quả nổi bật, đó là:

Một là,  tỉnh  Yên Bái đã nghiêm túc, kịp thời quán triệt, cụ thể hóa các chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về công tác dân tộc đảm bảo phù hợp tình hình thực tiễn địa phương. Tập trung hoàn thiện thể chế, chính sách và ban hành các văn bản chỉ đạo, điều hành của cấp ủy, chính quyền các cấp về công tác dân tộc, chính sách dân tộc.

Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh đã ban hành đồng bộ, toàn diện hơn 200 nghị quyết, chỉ thị, quy định, đề án bao trùm trên tất cả các lĩnh vực, xác định đầy đủ quan điểm, định hướng phát triển, các mục tiêu, chỉ tiêu chủ yếu, nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm và nguồn lực thực hiện; trong đó có nhiều đề án, chính sách, nhiệm vụ, giải pháp liên quan đến phát triển vùng đồng bào DTTS.

Trong kế hoạch phát triển kinh tế – xã hội hằng năm, tỉnh đặc biệt quan tâm đến các nội dung, chỉ tiêu phát triển vùng đồng bào DTTS. Tuy là tỉnh nghèo, song cùng với các chính sách của Trung ương, Yên Bái đã ban hành các chính sách đặc thù phù hợp với thực tiễn địa phương nhằm phát triển kinh tế – xã hội; chăm lo đời sống vật chất, tinh thần cho đồng bào DTTS, qua đó đã tăng cường nguồn lực, khơi dậy mạnh mẽ tinh thần đoàn kết, ý chí vươn lên của đồng bào.

Hai là, đồng bào DTTS tỉnh Yên Bái đã phát huy mạnh mẽ truyền thống đoàn kết, ý chí tự lực, tự cường, không ngừng nỗ lực, chung sức đồng lòng cùng cả hệ thống chính trị và các tầng lớp nhân dân vượt qua mọi khó khăn, thách thức, có nhiều đóng góp quan trọng vào những thành tựu phát triển kinh tế – xã hội. Kinh tế duy trì đà tăng trưởng. Tốc độ tăng tổng sản phẩm trên địa bàn đạt khá; bình quân 3 năm 2021-2023 đạt 7,24%, xếp thứ 5/14 tỉnh trong vùng. Cơ cấu kinh tế tiếp tục chuyển dịch tích cực. Kết cấu hạ tầng kinh tế – xã hội vùng đồng bào DTTS được quan tâm đầu tư khá đồng bộ, đã hỗ trợ tích cực, hiệu quả cho phát triển sản xuất nông, lâm nghiệp và phục vụ đời sống nhân dân. Công tác giảm nghèo bền vững, xây dựng nông thôn mới đạt nhiều kết quả quan trọng, tiếp tục là điểm sáng trong các tỉnh miền núi phía Bắc.  

Văn hóa, xã hội có nhiều tiến bộ, đời sống vật chất, tinh thần và chỉ số hạnh phúc của đồng bào DTTS ngày càng được nâng lên; không còn tư tưởng trông chờ, ỷ lại mà chỉ có quyết tâm, khát vọng bứt phá vươn lên. Nhiều tập thể, cá nhân, điển hình tiên tiến, người có uy tín trong đồng bào DTTS có đóng góp rất tích cực trên tất cả các lĩnh vực đời sống xã hội, đã thực sự lan tỏa, tạo bước đổi thay to lớn trong tư tưởng và hành động của đồng bào các DTTS về một tương lai tốt đẹp, cuộc sống ấm no, hạnh phúc.

Ba là, đã chú trọng đổi mới nội dung tuyên truyền, phương thức vận động, tập hợp đồng bào các dân tộc trong tỉnh thực hiện tốt chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước, nghị quyết đại hội Đảng và Quyết tâm thư Đại hội đại biểu các DTTS lần thứ III cũng như các nhiệm vụ chính trị của địa phương, nhất là trong công tác phòng, chống đại dịch Covid-19; ứng phó, khắc phục hậu quả thiên tai, mưa lũ đặc biệt là cơn bão số 3. Qua những thời điểm đầy gian nan, thử thách, càng sáng lên tình dân tộc, nghĩa đồng bào, nhường cơm sẻ áo, “lá lành đùm lá rách”, “lá rách ít đùm lá rách nhiều”, những tình cảm, nghĩa cử cao đẹp của đồng bào DTTS trong tỉnh.

Quốc phòng, an ninh được giữ vững, trật tự an toàn xã hội được đảm bảo. Hệ thống chính trị cơ sở vùng DTTS được tăng cường. Công tác xây dựng Đảng, nhất là công tác cán bộ trong đồng bào DTTS được đặc biệt chăm lo, có nhiều tiến bộ, thực hiện tốt Đề án 11 “Xây dựng và tạo nguồn đội ngũ cán bộ trẻ, cán bộ nữ, cán bộ người DTTS thuộc diện Ban Thường vụ Tỉnh ủy quản lý đến năm 2030, định hướng đến năm 2035”. Nhiều đồng chí cán bộ chủ chốt của tỉnh, cán bộ giữ chức danh lãnh đạo từ tỉnh đến cơ sở là người DTTS thực sự là những hạt nhân chính trị vô cùng quan trọng trong tuyên truyền, vận động, củng cố khối đại đoàn kết toàn dân tộc và triển khai hiệu quả nhiệm vụ chính trị ở địa phương. 

Nhiều thế hệ lãnh đạo, cán bộ, đảng viên người DTTS của tỉnh được Đảng, Nhà nước tôn vinh, phong tặng danh hiệu cao quý Anh hùng Lực lượng vũ trang, Anh hùng Lao động thời kỳ đổi mới, Nhà giáo Ưu tú, Thầy thuốc Ưu tú, Thầy thuốc Nhân dân, Nghệ nhân dân gian Ưu tú. Nhiều già làng, trưởng bản, người có uy tín tiêu biểu, mẫu mực trong cộng đồng thực sự là những tấm gương điển hình tiêu biểu cho ý chí, bản lĩnh, trí tuệ, tâm huyết, trách nhiệm và sức mạnh to lớn của đồng bào DTTS trong sự nghiệp xây dựng và phát triển quê hương.

Thay mặt Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh, tôi trân trọng ghi nhận, nhiệt liệt biểu dương và chúc mừng những thành tích xuất sắc mà đồng bào các DTTS tỉnh nhà đã đạt được trong chặng đường vừa qua.

Bên cạnh những kết quả đạt được là cơ bản, do đặc thù là một tỉnh miền núi còn nhiều khó khăn, thường xuyên bị ảnh hưởng bởi thiên tai và biến đổi khí hậu nên đời sống của một bộ phận đồng bào DTTS vẫn còn khó khăn; tỷ lệ hộ nghèo vùng đồng bào DTTS còn cao so với mặt bằng chung của tỉnh. Chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông nghiệp theo hướng sản xuất hàng hóa chưa đáp ứng được yêu cầu thị trường. Việc triển khai một số chương trình, chính sách, phát triển kinh tế – xã hội vùng đồng bào DTTS có nơi còn chậm; chất lượng nguồn nhân lực vùng DTTS còn chưa đồng đều. Những tồn tại, hạn chế này có nguyên nhân khách quan, song nguyên nhân chủ quan vẫn là cơ bản, đòi hỏi chúng ta phải có các giải pháp khả thi để khắc phục triệt để với lộ trình cụ thể, không để những hạn chế này trở thành “điểm nghẽn” cản trở sự phát triển.

Trong không khí trang trọng của Đại hội hôm nay, chúng ta càng khắc ghi những lời căn dặn của Bác Hồ kính yêu khi Người về thăm Yên Bái cách đây 66 năm: “Phải đoàn kết chặt chẽ các dân tộc… nhờ đoàn kết mà tạo ra sức mạnh trong chiến đấu cũng như sản xuất”, “Phải quyết tâm từ bỏ những hủ tục, lạc hậu để cùng nhau xây dựng đời sống văn hóa mới thì cuộc sống mới khá hơn, tiến bộ hơn”. Với mục tiêu bao trùm, xuyên suốt là xây dựng tỉnh Yên Bái phát triển nhanh, bền vững theo hướng “Xanh, hài hòa, bản sắc và hạnh phúc”, phấn đấu trở thành tỉnh khá và nằm trong nhóm các tỉnh phát triển hàng đầu của vùng Trung du và miền núi phía Bắc, tôi cơ bản thống nhất với phương hướng, mục tiêu, chỉ tiêu, nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu của nhiệm kỳ 2024 – 2029 như đã nêu trong Báo cáo chính trị trình Đại hội. Đặc biệt, tôi trân trọng cảm ơn và đề nghị Đại hội tiếp thu nghiêm túc, đầy đủ ý kiến phát biểu chỉ đạo của đồng chí Hầu A Lềnh – Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc. Đồng thời, tôi xin nêu bổ sung thêm một số vấn đề cụ thể như sau:

Một là, phải xác định công tác dân tộc là vấn đề chiến lược cơ bản, lâu dài, cấp bách; là nhiệm vụ của cả hệ thống chính trị và các tầng lớp nhân dân. Phát huy vai trò của đồng bào các DTTS là nhiệm vụ quan trọng, thường xuyên, liên tục, có ý nghĩa to lớn, không chỉ là trách nhiệm mà còn là tình cảm, khát vọng của cấp ủy, chính quyền, các tầng lớp nhân dân trong tỉnh. 

Tiếp tục quán triệt, triển khai thực hiện có hiệu quả các chủ trương, đường lối, nghị quyết của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về công tác dân tộc; trên cơ sở đó, cụ thể hóa, lồng ghép vào chương trình, kế hoạch hành động của các cấp, các ngành, các địa phương nhằm nâng cao nhận thức, trách nhiệm về công tác dân tộc, nhất là ở vùng đồng bào DTTS trong tình hình mới.

Hai là, tiếp tục đổi mới mạnh mẽ nội dung, phương thức tuyên truyền, vận động nhân dân, nhất là đối với các địa bàn đặc biệt khó khăn, vùng đồng bào DTTS nhằm phát huy mạnh mẽ truyền thống lịch sử anh hùng cách mạng, bản sắc văn hóa các dân tộc, khơi dậy tinh thần yêu nước, ý chí tự lực, tự cường và khát vọng vươn lên xây dựng, phát triển quê hương, đất nước.

Ba là, tăng cường chỉ đạo tổ chức thực hiện có hiệu quả các chính sách dân tộc và phát triển vùng đồng bào DTTS. Huy động mọi nguồn lực, nhất là nguồn xã hội hóa và nguồn nhân lực, vật lực to lớn trong nhân dân; tiếp tục lồng ghép, triển khai có hiệu quả 3 chương trình mục tiêu quốc gia. Tập trung phát triển kết cấu hạ tầng; giải quyết tình trạng thiếu đất ở, nhà ở, đất sản xuất, nước sinh hoạt; bố trí ổn định dân cư; nâng cao kiến thức, kỹ năng phát triển sản xuất, phát triển nông lâm nghiệp theo hướng bền vững, thân thiện môi trường gắn với bảo vệ rừng và nâng cao thu nhập cho đồng bào. Nâng cao chất lượng các lĩnh vực văn hóa – xã hội, chăm lo an sinh, phúc lợi xã hội. 

Chú trọng đầu tư nâng cấp cơ sở vật chất, bảo đảm điều kiện học tập tốt nhất cho học sinh vùng đồng bào DTTS; quan tâm đào tạo nghề, giải quyết việc làm; công tác y tế, chăm sóc sức khỏe nhân dân; bảo tồn, gìn giữ, phát huy các giá trị văn hóa truyền thống, thực hiện phương châm “biến di sản thành tài sản” phục vụ phát triển kinh tế – xã hội và nhất là phát triển du lịch trên địa bàn. 

Thực hiện quyết liệt công tác giảm nghèo, xây dựng nông thôn mới đảm bảo hiệu quả, thực chất và bền vững. Phấn đấu nâng cao mức thu nhập bình quân của người DTTS; đến năm 2030, thu nhập bình quân của người DTTS bằng 1/2 bình quân chung của cả nước; giảm tỷ lệ hộ nghèo bình quân từ 2-2,5%/năm (riêng 2 huyện Trạm Tấu và Mù Cang Chải giảm 5%/năm). Cơ bản không còn các xã đặc biệt khó khăn, toàn tỉnh có 89% số xã đạt chuẩn nông thôn mới, trong đó có tối thiểu 85% số xã vùng đồng bào DTTS và miền núi đạt chuẩn nông thôn mới.

Bốn là, triển khai sâu rộng, hiệu quả các phong trào thi đua, cuộc vận động gắn với nhiệm vụ chính trị của mỗi địa phương, trước hết là đợt thi đua đặc biệt chào mừng đại hội đảng bộ các cấp, tiến tới Đại hội XIV của Đảng. 

Năm là, không ngừng đổi mới phương thức lãnh đạo, nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của tổ chức đảng, chính quyền, đoàn thể và đội ngũ cán bộ người DTTS. Chú trọng công tác phát triển đảng viên; đào tạo, bồi dưỡng, bố trí, sắp xếp, luân chuyển cán bộ người DTTS theo Đề án 11 của Tỉnh ủy. Đẩy mạnh kiểm tra, giám sát việc lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức triển khai thực hiện các chính sách dân tộc. Bảo đảm quốc phòng, an ninh, đề cao cảnh giác và ngăn chặn, xử lý, giải quyết kịp thời những âm mưu, thủ đoạn của các thế lực phản động lợi dụng vấn đề dân tộc, tôn giáo để lôi kéo, kích động đồng bào, chia rẽ khối đại đoàn kết các dân tộc.

Nhìn lại nhiệm kỳ vừa qua, với bao khó khăn, thách thức chưa từng có trong lịch sử và tiền lệ, nhất là sự xuất hiện của đại dịch Covid-19 năm đầu nhiệm kỳ và sự tàn phá của thiên tai, mưa lũ, đặc biệt là bão số 3 (Yagi) hồi tháng 9 vừa qua. Nhân dịp này, tôi kêu gọi đồng bào các DTTS của tỉnh tiếp tục phát huy tinh thần đoàn kết, ý chí tự lực, tự cường, không ngừng vươn lên. Tích cực tham gia, lan tỏa mạnh mẽ các phong trào thi đua yêu nước, các cuộc vận động với những việc làm cụ thể, thiết thực; giúp đỡ nhau trong lao động sản xuất, kinh doanh, giảm nghèo bền vững và làm giàu trên chính mảnh đất quê hương mình, góp phần cùng cấp ủy, chính quyền vực dậy, tái thiết và phục hồi phát triển kinh tế – xã hội, ổn định đời sống nhân dân. Mọi thành quả của sự phát triển có được đều ở nơi dân và thuộc về Nhân dân. Mọi sự phấn đấu đều vì mục tiêu: Tỉnh phát triển đi lên, Dân ấm no hạnh phúc.

Đảng bộ, chính quyền và nhân dân các dân tộc tỉnh Yên Bái trân trọng cảm ơn sự quan tâm của Đảng, Chính phủ, Quốc hội, các bộ, ban, ngành Trung ương đã ưu tiên nguồn lực, hướng dẫn, giúp đỡ, sẻ chia, luôn dành tình cảm và sự ủng hộ quý báu cho sự nghiệp phát triển kinh tế xã hội của tỉnh nói chung, vùng đồng bào DTTS nói riêng. Đây là nền tảng quan trọng, tạo động lực tinh thần mạnh mẽ để Yên Bái phát huy những thành tựu đạt được, tiếp tục vững niềm tin trên hành trình hiện thực hóa khát vọng xây dựng đất nước phồn vinh, hạnh phúc theo tinh thần Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng. 

Một lần nữa xin kính chúc đồng Hầu A Lềnh – Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc các vị đại biểu, khách quý và toàn thể Đại hội sức khỏe, hạnh phúc, thành công.

Nhân dịp này, Tỉnh ủy, HĐND, UBND, UBMTTQVN tỉnh Yên Bái tặng Đại hội bức cờ thêu mang dòng chữ: “Các dân tộc tỉnh Yên Bái đoàn kết, đổi mới, sáng tạo, đồng lòng xây dựng tỉnh Yên Bái phát triển nhanh, bền vững theo hướng xanh, hài hòa, bản sắc và hạnh phúc”.