ANTD.VN – Trong các tháng đầu năm, hầu hết các mặt hàng xuất khẩu chủ lực của Việt Nam như: điện tử và linh kiện, dệt may, thủy sản… đều sụt giảm mạnh. So với cùng kỳ năm trước, xuất khẩu 3 tháng đầu năm nay đã giảm tới gần 12%.
 |
|
Nhiều mặt hàng xuất khẩu chủ lực giảm mạnh |
Ngày 25-4, Bộ Công Thương tổ chức hội nghị “Tháo gỡ khó khăn trong sản xuất kinh doanh và đẩy mạnh xuất khẩu”.
Là một trong những ngành hàng xuất khẩu chủ lực nhưng dệt may lại giảm mạnh kim ngạch trong những tháng qua. Nguyên nhân đến từ sự suy giảm nhu cầu của thị trường, nhất là ở các thị trường chủ lực như Mỹ, EU.
Để giải quyết khó khăn trên, ông Trần Như Tùng – Phó Chủ tịch Hiệp hội Dệt May Việt Nam (VITAS)- kiến nghị: Trong ngắn hạn, cần tăng cường xúc tiến thương mại, chương trình làm việc giữa Việt Nam và các quốc gia để mở rộng thị trường xuất khẩu thông qua Tham tán thương mại; trong đó tập trung vào các quốc gia trong khối CPTPP và EU – những nơi mà Việt Nam đã ký những Hiệp định thương mại song phương. Đồng thời, ngân hàng cần có gói vay ưu lãi suất ưu đãi 0% để trả lương cho người lao động…
Ông Nguyễn Hoài Nam – Phó Tổng Thư ký Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP) cũng cho biết, khẩu thủy sản đã giảm 27,5% trong quý I năm nay, tương đương mức giảm trong giai đoạn dịch Covid-19 bùng phát nặng nhất. Đáng lo ngại hơn là dự báo xuất khẩu thủy sản tiếp tục đối mặt nhiều khó khăn trong năm nay.
Theo ông Nguyễn Hoài Nam, nhu cầu tiêu dùng tại nhiều thị trường suy giảm bởi lạm phát, dẫn đến nhiều doanh nghiệp dù đã ký hợp đồng nhưng khách hàng lại dời lại, khiến lượng hàng tồn kho nhiều. Việc xuất khẩu giảm khiến dòng tiền chậm về, doanh nghiệp chế biến, xuất khẩu không có nguồn vốn để mua nguyên liệu, không mua nguyên liệu đúng giá cho nông, ngư dân.
Đặc biệt, theo ông Nguyễn Hoài Nam, các ngành xuất khẩu chủ yếu vay USD, trước đây, lãi suất vay USD khoảng 2,1-2,3% thì giờ đã lên đến trên 4%. Do đó, đại diện VASEP kiến nghị cần giảm lãi suất vay USD để dòng tiền không bị nghẽn.
“Bên cạnh đó, Chính phủ cần có gói tín dụng khoảng 10.000 tỷ đồng lãi suất thấp để phục vụ thu mua nguyên liệu, kích thích tâm lý, để nông ngư dân duy trì việc sản xuất. Đây chỉ là giải pháp mang tính giai đoạn nhưng rất cần thiết trong giai đoạn hiện nay”- ông Nguyễn Hoài Nam nêu ý kiến.
Theo Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương), kết quả xuất nhập khẩu 3 tháng đầu năm 2023 đều ghi nhận mức giảm so với cùng kỳ. Kim ngạch xuất khẩu đạt 79,3 tỷ USD, giảm 11,8%; kim ngạch nhập khẩu đạt 74,5 tỷ USD, giảm 15,4%. Xuất khẩu, nhập khẩu giảm ở cả khu vực doanh nghiệp trong nước và khu vực doanh nghiệp FDI.
Xuất khẩu sụt giảm ở hầu hết các thị trường và nhóm hàng. Ngay cả một số ngành hàng chủ lực có kim ngạch xuất khẩu giảm như: Xuất khẩu điện thoại và linh kiện đạt 13,4 tỷ USD, giảm 12,2%; điện tử, máy vi tính và linh kiện đạt 12 tỷ USD, giảm 9,3%. Xuất khẩu hàng may mặc đạt 7,2 tỷ USD, giảm 17,7%; xơ sợi dệt đạt 941 triệu USD, giảm 35%; vải mành, vải kỹ thuật đạt 178.
Trong số các thị trường xuất khẩu, sụt giảm ở thị trường Mỹ, EU là mạnh nhất, còn các ngành hàng xuất khẩu sang các nước châu Á lại chịu ít tác động hơn.
Ngoài ra, chi phí nguyên liệu vật tư đầu vào tăng cao trong khi mức giá xuất khẩu không tăng làm giảm sức cạnh tranh của sản phẩm, các doanh nghiệp sản xuất cầm chừng tránh rủi ro. Chi phí nhân công, bao bì, vận chuyển… cũng tăng cao.
Chưa kể, hàng Việt xuất khẩu còn gặp “hàng rào kỹ thuật”, biện pháp phòng vệ thương mại từ nước khác.
Cục Xuất nhập khẩu cho rằng, nếu doanh nghiệp Việt Nam chủ động được nguồn nguyên liệu trong nước sẽ giúp đảm bảo nguồn cung ổn định, cùng mức giá cạnh tranh cho hoạt động sản xuất, xuất khẩu.
Trước những khó khăn của doanh nghiệp, Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên yêu cầu các hiệp hội, doanh nghiệp cần dự báo tình hình trong những tháng tới để đề xuất giải pháp thiết thực, khả thi; trong đó có cả những cơ chế, chính sách cần tháo gỡ, nhằm kịp thời khắc phục những yếu kém, lấy lại đà tăng trưởng, phấn đấu đạt mục tiêu mà Trung ương, Quốc hội và Chính phủ đã đưa ra.
