Xu hướng sản xuất kinh doanh ngành xây dựng

(MPI) – Hoạt động sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp xây dựng quý II/2024 tốt hơn quý I/2024 với 26,4% doanh nghiệp nhận định thuận lợi hơn; 42,9% doanh nghiệp nhận định giữ ổn định và 30,7% doanh nghiệp nhận định khó khăn hơn. Dự báo quý III/2024 so với quý II/2024, các doanh nghiệp xây dựng nhận định tốt lên với 28,8% doanh nghiệp dự báo thuận lợi hơn; 43,1% nhận định giữ ổn định và 28,1% dự báo khó khăn hơn.

Ảnh minh họa. Nguồn: Internet

Đánh giá hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp xây dựng dựa trên các chỉ số cân bằng. Chỉ số cân bằng chung đánh giá tổng quan xu hướng sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp, các chỉ số cân bằng thành phần (chi phí sản xuất, sử dụng lao động, hợp đồng xây dựng mới) đánh giá về từng hoạt động sản xuất kinh doanh cụ thể của các doanh nghiệp xây dựng.

Chỉ số cân bằng xu hướng sản xuất kinh doanh ngành xây dựng quý II/2024 so với quý I/2024 là -4,3% (26,4% doanh nghiệp nhận định hoạt động sản xuất kinh doanh thuận lợi hơn và 30,7% doanh nghiệp nhận định hoạt động sản xuất kinh doanh khó khăn hơn). Dự báo quý III/2024 so với quý II/2024 khả quan hơn với với chỉ số cân bằng là 0,7% (28,8% doanh nghiệp nhận định thuận lợi hơn và 28,1% doanh nghiệp nhận định khó khăn hơn).

Chỉ số cân bằng hợp đồng xây dựng mới quý II/2024 so với quý I/2024 là -1,7% (24,1% doanh nghiệp nhận định tăng; 25,8% doanh nghiệp nhận định giảm). Chỉ số cân bằng hợp đồng xây dựng mới quý III/2024 so với quý II/2024 khả quan hơn với 11,2% (30,1% doanh nghiệp dự báo tăng; 18,9% doanh nghiệp dự báo giảm).

Theo ngành kinh tế, quý II/2024 so với quý I/2024, doanh nghiệp xây dựng công trình kỹ thuật dân dụng có chỉ số cân bằng hợp đồng xây dựng mới khả quan nhất với 2,7%; doanh nghiệp hoạt động xây dựng chuyên dụng -3,6%; doanh nghiệp xây dựng nhà các loại -4,1%. Quý III/2024, các doanh nghiệp xây dựng công trình kỹ thuật dân dụng dự báo chỉ số cân bằng về hợp đồng xây dựng mới so với quý II/2024 cao nhất với 15,8%; doanh nghiệp xây dựng nhà các loại 9,3% và doanh nghiệp hoạt động xây dựng chuyên dụng 8,4%.

Chỉ số cân bằng tổng chi phí cho hoạt động xây dựng quý II/2024 so với quý I/2024 là 26,6% (44,5% doanh nghiệp dự báo tăng và 17,9% doanh nghiệp dự báo giảm). Dự báo quý III/2024 so với quý II/2024 chỉ số cân bằng tăng với 31,7% (44,6% doanh nghiệp dự báo tăng và 12,9% doanh nghiệp dự báo giảm).

Chỉ số cân bằng chi phí nguyên vật liệu trực tiếp quý II/2024 so với quý I/2024 là 31,1% (47,3% doanh nghiệp dự báo tăng và 16,2% dự báo giảm). Dự báo quý III/2024 so với quý II/2024 tăng với 34,4% (46,7% doanh nghiệp dự báo tăng và 12,3% dự báo giảm).

Chỉ số cân bằng chi phí nhân công trực tiếp quý II/2024 so với quý I/2024 là 24,3% (39,9% doanh nghiệp dự báo tăng và 15,6% dự báo giảm). Dự báo quý III/2024 so với quý II/2024 tăng với 28,7% (40,3% doanh nghiệp dự báo tăng và 11,6% dự báo giảm).

Chỉ số cân bằng sử dụng lao động chung quý II/2024 so với quý I/2024 là 3,9% (21,9% doanh nghiệp dự báo tăng và 18,0% dự báo giảm). Dự báo quý III/2024 so với quý II/2024 tăng với 13,9% (24,6% doanh nghiệp dự báo tăng và 12,7% dự báo giảm).

Kết quả khảo sát quý II/2024 cho thấy, có 21,9% doanh nghiệp nhận định lao động trong doanh nghiệp tăng so với quý I/2024; 60,1% doanh nghiệp nhận định lao động không đổi và 18,0% doanh nghiệp nhận định lao động giảm.

Dự báo quý III/2024 so với quý II/2024 có 24,6% doanh nghiệp nhận lao định lao động tăng; 62,7% doanh nghiệp nhận định không đổi và 12,7% doanh nghiệp nhận định lao động giảm.

Quý II/2024 có 9,5% doanh nghiệp nhận định lao động thường xuyên tăng so với quý I/2024; 79,5% doanh nghiệp nhận định không đổi và 11,0% doanh nghiệp nhận định giảm. Dự báo quý III/2024, có 11,4% doanh nghiệp nhận định lao động thường xuyên tăng so với quý II/2024; 80,6% doanh nghiệp nhận định không đổi và 8,0% doanh nghiệp nhận định giảm.

Theo kết quả khảo sát, quý II/2024 có 20,5% doanh nghiệp nhận định lao động thời vụ tăng so với quý I/2024; 61,6% doanh nghiệp nhận định không đổi và 17,9% doanh nghiệp nhận định giảm. Dự báo quý III/2024, có 23,6% doanh nghiệp nhận định lao động thời vụ tăng so với quý II/2024; 62,7% doanh nghiệp nhận định không đổi và 13,7% doanh nghiệp nhận định giảm.

Quý II/2024, có 44,5% doanh nghiệp nhận định tổng chi phí sản xuất trên một đơn vị sản phẩm tăng so với quý I/2024; 37,6% doanh nghiệp nhận định không thay đổi, 17,9% doanh nghiệp nhận định tổng chi phí sản xuất trên một đơn vị sản phẩm giảm.

Dự báo quý III/2024 so với quý II/2024 có 44,6% doanh nghiệp dự báo tổng chi phí sản xuất trên một đơn vị sản phẩm tăng; 42,5% doanh nghiệp dự báo không đổi và 12,9% doanh nghiệp dự báo tổng chi phí sản xuất trên một đơn vị sản phẩm giảm.

Chi phí nguyên vật liệu trực tiếp dùng cho hoạt động xây dựng luôn chiếm tỷ trọng lớn nhất trong tổng chi phí sản xuất của doanh nghiệp xây dựng. Kết quả khảo sát cho thấy trong quý II/2024, có 47,3% doanh nghiệp nhận định chi phí nguyên vật liệu trực tiếp tăng so với quý I/2024; 36,5% doanh nghiệp nhận định không đổi và 16,2% doanh nghiệp nhận định giảm. Dự báo quý III/2024, có 46,7% doanh nghiệp dự báo chi phí nguyên vật liệu trực tiếp tăng so với quý II/2024; 41,0% doanh nghiệp nhận định không đổi và 12,3% doanh nghiệp dự báo giảm.

Quý II/2024, có 39,9% doanh nghiệp nhận định chi phí nhân công trực tiếp tăng; 44,5% doanh nghiệp nhận định chi phí nhân công trực tiếp không đổi và 15,6% doanh nghiệp nhận định chi phí nhân công trực tiếp giảm so với quý I/2024. Quý III/2024, có 40,3% doanh nghiệp dự báo chi phí nhân công trực tiếp tăng so với quý II/2024; 48,1% doanh nghiệp nhận định không đổi; 11,6% doanh nghiệp dự báo chi phí nhân công trực tiếp giảm.

Quý II/2024, có 74,2% doanh nghiệp nhận định số lượng hợp đồng xây dựng mới tăng và không đổi so với quý I/2024 (24,1% doanh nghiệp nhận định tăng; 50,1% doanh nghiệp nhận định không đổi); có 25,8% doanh nghiệp nhận định số lượng hợp đồng xây dựng mới giảm. Dự báo quý III/2024, các doanh nghiệp nhận định hợp đồng xây dựng mới nhiều hơn quý II/2024 với 81,1% doanh nghiệp nhận định tăng và không đổi (30,1% doanh nghiệp nhận định tăng; 51,0% doanh nghiệp nhận định không thay đổi); 18,9% doanh nghiệp nhận định số lượng hợp đồng xây dựng mới giảm.

Kết quả khảo sát quý II/2024 cho thấy, có 21,1% doanh nghiệp đánh giá hoạt động dưới 50% năng lực thực tế của doanh nghiệp; 33,3% doanh nghiệp đánh giá năng lực hoạt động từ 50% đến dưới 70% năng lực thực tế; 26,6% doanh nghiệp đánh giá năng lực hoạt động từ 70% đến dưới 90%; 16,7% doanh nghiệp đánh giá năng lực hoạt động từ 90 đến 100%; 2,3% doanh nghiệp đánh giá doanh nghiệp hoạt động trên 100% năng lực thực tế của doanh nghiệp.

Theo nguồn vay, có 75,8% doanh nghiệp vay ngân hàng; 12,3% doanh nghiệp vay người thân, bạn bè; 7,2% doanh nghiệp vay tổ chức tín dụng khác; 3,3% doanh nghiệp vay nhân viên ngân hàng, tổ chức tín dụng không qua thủ tục chính thức; 1,4% doanh nghiệp vay từ các nguồn khác. Trong số các doanh nghiệp có vay vốn ngân hàng phục vụ SXKD, chỉ có 39,7% doanh nghiệp tiếp cận được các khoản vay ưu đãi; 60,3% doanh nghiệp không tiếp cận được các nguồn vay ưu đãi.

Nhận định về tình hình vay vốn cho hoạt động SXKD, có 19,0% doanh nghiệp nhận định vay vốn quý II/2024 thuận lợi hơn quý I/2024, 58,5% doanh nghiệp nhận định không thay đổi, 22,5% doanh nghiệp nhận định vay vốn khó khăn hơn. Dự báo quý III/2024, có 17,6% doanh nghiệp nhận định vay vốn thuận lợi hơn quý II/2024, 61,7% doanh nghiệp nhận định không thay đổi, 20,7% doanh nghiệp nhận định vay vốn khó khăn hơn quý II/2024.

Hai yếu tố thường ảnh hưởng nhiều nhất đến hoạt động SXKD của doanh nghiệp xây dựng là “giá nguyên vật liệu tăng cao” và “không có hợp đồng xây dựng mới”. Theo khảo sát trong quý II/2024, yếu tố ảnh hưởng nhiều nhất đến SXKD của doanh nghiệp là yếu tố “giá nguyên vật liệu tăng cao” với 47,1% số doanh nghiệp; yếu tố “không có hợp đồng xây dựng mới” với 46,9% số doanh nghiệp. Dự báo trong quý III/2024, các doanh nghiệp cho rằng yếu tố “giá nguyên vật liệu tăng cao” ảnh hưởng nhiều nhất với 46,5% doanh nghiệp, yếu tố “không có hợp đồng xây dựng mới” với 41,6% doanh nghiệp.

Để tạo điều kiện thuận lợi hơn nữa cho hoạt động SXKD, doanh nghiệp xây dựng kiến nghị Chính phủ, Bộ, ngành, địa phương hỗ trợ doanh nghiệp, cụ thể: (1) Có 44,8% doanh nghiệp đề nghị được hỗ trợ về nguyên vật liệu như đảm bảo nguồn cung và bình ổn giá nguyên vật liệu; (2) 43,5% doanh nghiệp đề nghị được hỗ trợ về vốn cho SXKD như được vay vốn ưu đãi, thủ tục vay vốn thuận lợi và nhanh chóng hơn, giảm lãi suất cho vay; (3) 39,4% doanh nghiệp đề nghị thông tin đấu thầu cần công khai, minh bạch; (4) 32,7% doanh nghiệp đề nghị tiếp tục cắt giảm thủ tục hành chính; (5) 27,0% doanh nghiệp đề nghị được bàn giao mặt bằng đúng tiến độ để đảm bảo thời gian thi công đúng hợp đồng đã ký kết; (6) 24,8% doanh nghiệp đề nghị phải có chế tài xử phạt các chủ đầu tư chậm thanh quyết toán nợ đọng xây dựng cơ bản để doanh nghiệp xây dựng quay vòng vốn cho hoạt động SXKD./.

Minh Hậu

Bộ Kế hoạch và Đầu tư