Trong bài viết “Chống lãng phí”, xem chống lãng phí như công cuộc chống “giặc nội xâm”, Tổng Bí thư Tô Lâm đề xuất xây dựng “văn hóa phòng, chống lãng phí” như một giải pháp mang tính căn cơ, bền vững để loại bỏ tình trạng lãng phí ra khỏi xã hội, từ đó phát triển đất nước giàu mạnh, phồn vinh, văn minh, hạnh phúc.
Báo Lao Động có cuộc trao đổi cùng PGS.TS Bùi Hoài Sơn – Ủy viên Thường trực Ủy ban Văn hóa Giáo dục của Quốc hội về nội dung: “Xây dựng văn hóa phòng, chống lãng phí trong kỷ nguyên vươn mình của đất nước”.
Qua nghiên cứu, ông có thể lý giải rõ hơn về thông điệp “xây dựng văn hóa phòng, chống lãng phí” của Tổng Bí thư Tô Lâm?
– Văn hóa phòng, chống lãng phí là hệ thống giá trị, thái độ và hành vi nhằm ngăn chặn việc sử dụng lãng phí nguồn lực, tài nguyên và tài sản của cá nhân, tổ chức và xã hội. Nó thể hiện ý thức trách nhiệm trong việc tiết kiệm, sử dụng hiệu quả các nguồn lực công và tư, từ đó giảm thiểu những tổn thất không cần thiết, đồng thời tạo ra giá trị tối đa từ các nguồn lực sẵn có.
Văn hóa phòng, chống lãng phí xuất phát từ sự nhận thức rõ ràng về tầm quan trọng của việc sử dụng tiết kiệm và hiệu quả tài nguyên như đất đai, tài sản công, nhân lực, và năng lượng. Một văn hóa phòng, chống lãng phí mạnh mẽ sẽ thúc đẩy việc quản lý tài sản công minh bạch, cải thiện hiệu suất sử dụng ngân sách, tạo ra môi trường kinh tế và xã hội bền vững hơn.
Việc giáo dục cộng đồng về ý nghĩa của tiết kiệm, tận dụng và tái sử dụng tài nguyên cũng là một phần quan trọng trong việc xây dựng văn hóa này, nhằm hướng tới sự phát triển bền vững và trách nhiệm xã hội.
Việc xây dựng “văn hóa phòng, chống lãng phí” có ý nghĩa như thế nào trong thời kỳ phát triển vươn mình của đất nước?
– Xây dựng văn hóa phòng, chống lãng phí trong thời kỳ phát triển vươn mình của đất nước là vô cùng quan trọng đối với Việt Nam hiện nay.
Thứ nhất, đất nước ta đang trong giai đoạn tăng trưởng nhanh và chuyển mình mạnh mẽ, đòi hỏi việc sử dụng hiệu quả các nguồn lực để phát triển bền vững. Nếu lãng phí tài nguyên như đất đai, nhân lực và tài chính, sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến năng lực cạnh tranh của quốc gia, làm chậm quá trình phát triển.
Thứ hai, đất nước ta hiện đang đối mặt với nhiều thách thức về tài nguyên, môi trường và biến đổi khí hậu. Nếu tiếp tục sử dụng lãng phí các nguồn tài nguyên, không chỉ tạo ra những tác động tiêu cực đến môi trường mà còn gia tăng gánh nặng cho các thế hệ tương lai. Việc xây dựng văn hóa phòng, chống lãng phí là cách đảm bảo sự phát triển dài hạn, giảm thiểu tổn thất về mặt tài nguyên và môi trường.
Thứ ba, phòng, chống lãng phí cũng là một phần của cuộc chiến chống tiêu cực. Lãng phí trong quản lý tài sản công, đầu tư công… là biểu hiện tiêu cực gây mất niềm tin vào hệ thống quản lý Nhà nước. Xây dựng văn hóa này giúp củng cố lòng tin của người dân vào nhà nước, tạo ra một môi trường công khai, minh bạch và trách nhiệm.
Vậy các giải pháp để xây dựng “văn hóa phòng, chống lãng phí” là gì, thưa ông?
– Xây dựng văn hóa phòng, chống lãng phí trong giai đoạn phát triển mạnh mẽ của đất nước đòi hỏi nhiều nỗ lực đồng bộ từ cả chính quyền lẫn người dân. Trước hết, tôi cho rằng, việc nâng cao nhận thức là điều cốt lõi. Giáo dục về chống lãng phí cần được lồng ghép vào chương trình học và triển khai mạnh mẽ trong các chiến dịch truyền thông. Mỗi cá nhân đều cần hiểu rõ vai trò của mình trong việc tiết kiệm tài nguyên và bảo vệ lợi ích chung.
Việc hoàn thiện hệ thống pháp luật và đưa ra những chế tài nghiêm khắc là một yếu tố quan trọng. Các quy định rõ ràng, chặt chẽ sẽ giúp ngăn chặn tình trạng lãng phí, đặc biệt là trong việc quản lý tài sản và đất công. Cần tăng cường khả năng giám sát của các cơ quan chức năng, đảm bảo xử lý kịp thời và minh bạch các hành vi vi phạm.
Tôi nghĩ rằng yếu tố minh bạch trong quản lý tài nguyên công cũng không thể bỏ qua.
Bài học về sự nêu gương trong phòng, chống lãng phí được nhận định là rất quan trọng. Ông nghĩ sao về điều này?
– Xây dựng văn hóa phòng, chống lãng phí trong thời kỳ đất nước phát triển vươn mình mạnh mẽ không chỉ là nhiệm vụ của riêng Nhà nước, mà còn đòi hỏi sự chung tay của toàn xã hội. Văn hóa phòng, chống lãng phí không chỉ là giải pháp kinh tế, mà còn thể hiện tinh thần tự tôn dân tộc, giúp Việt Nam vươn tầm và khẳng định vị thế trong khu vực và thế giới.
Xin cảm ơn PGS.TS Bùi Hoài Sơn!
Laodong.vn
Nguồn:https://laodong.vn/thoi-su/xay-dung-van-hoa-phong-chong-lang-phi-trong-ky-nguyen-vuon-minh-1411269.ldo