Xây dựng chương trình tín dụng mới với lãi suất ưu đãi giúp người dân khôi phục sản xuất sau bão

Văn phòng Chính phủ vừa ban hành Thông báo số 445/TB-VPCP ngày 1/10/2024 kết luận của Thường trực Chính phủ tại Hội nghị Thường trực Chính phủ làm việc với các ngân hàng thương mại cổ phần về các giải pháp góp phần phát triển kinh tế – xã hội đất nước.

Thủ tướng Chính phủ biểu dương, ghi nhận, đánh giá cao vai trò và đóng góp của các ngân hàng thương mại cổ phần; khẳng định Đảng, Nhà nước và Chính phủ luôn luôn quan tâm, đồng hành, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của thành phần kinh tế tư nhân, trong đó có hệ thống ngân hàng thương mại cổ phần… Tin tưởng rằng trong thời gian tới các ngân hàng thương mại cổ phần sẽ tiếp tục nỗ lực, cố gắng, phát huy tốt vai trò của hệ thống ngân hàng trong nền kinh tế, tuân thủ các quy định pháp luật, để cùng cả nước vượt qua khó khăn, thách thức, thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội đất nước theo các mục tiêu đề ra.

Bên cạnh những kết quả đạt được, thời gian qua hệ thống ngân hàng, trong đó có các ngân hàng thương mại cổ phần còn những khó khăn, hạn chế: Nợ xấu và nợ tiềm ẩn trở thành nợ xấu có xu hướng tăng; sức hấp thụ vốn tín dụng của doanh nghiệp và người dân thấp; thị trường bất động sản chậm phục hồi; áp lực đối với tín dụng ngân hàng tiếp tục tăng cao trong bối cảnh các kênh huy động vốn trung dài hạn của nền kinh tế gặp nhiều khó khăn, chưa phát huy hiệu quả; kinh tế thế giới tăng trưởng chậm, diễn biến phức tạp; tình hình thiên tai, bão lũ gây thiệt hại lớn, ảnh hưởng đến đời sống, hoạt động sản xuất, kinh doanh của người dân, doanh nghiệp…

4 bài học kinh nghiệm

Thường trực Chính phủ nêu 4 bài học kinh nghiệm: (i) Ngân hàng Nhà nước Việt Nam và hệ thống các tổ chức tín dụng cần phải bám sát diễn biến thị trường, tình hình kinh tế trong, ngoài nước để có phản ứng chính sách kịp thời, hiệu quả, không bị động, chủ quan, lơ là;

(ii) Hệ thống ngân hàng thương mại cổ phần phải hoạt động tuân thủ theo pháp luật, đồng thời tích cực tham gia đóng góp ý kiến để hoàn thiện hệ thống thể chế, pháp luật trong lĩnh vực ngân hàng phù hợp với nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, tôn trọng quy luật khách quan (quy luật cung cầu, quy luật giá trị, quy luật cạnh tranh);

(iii) Hệ thống ngân hàng thương mại cổ phần luôn đồng hành, chia sẻ, thấu hiểu khó khăn của doanh nghiệp, người dân, cùng với doanh nghiệp tiếp thu góp ý của Nhân dân để đưa ra các giải pháp hoặc đề xuất cấp có thẩm quyền trên tinh thần “cùng lắng nghe, thấu hiểu”, “cùng chia sẻ tầm nhìn và hành động”, “cùng làm, cùng hưởng, cùng thắng, cùng phát triển”, với quan điểm “lợi ích hài hòa, rủi ro chia sẻ”, nhất là trong bối cảnh hiện nay tiếp tục tiết giảm chi phí, ứng dụng công nghệ số để giảm lãi suất cho vay, thiết kế gói tín dụng ưu đãi cho doanh nghiệp và người dân tập trung vào các động lực tăng trưởng truyền thống như tiêu dùng, xuất khẩu, đầu tư và các động lực tăng trưởng mới như kinh tế số, kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn…;

(iv) Hệ thống ngân hàng thương mại cổ phần sẵn sàng nhận nhiệm vụ khi được Chính phủ giao và Ngân hàng Nhà nước Việt Nam giao.

Quán triệt phương châm 6 tăng, 6 giảm, 6 tăng tốc, bứt phá

Trong thời gian tới, tình hình chung là khó khăn, thách thức nhiều hơn thời cơ, thuận lợi, đòi hỏi tất cả chúng ta phải có quyết tâm cao hơn, nỗ lực lớn hơn, hành động quyết liệt, kịp thời, hiệu quả hơn, làm việc nào dứt việc đó, phân công rõ người, rõ việc, rõ thời gian, rõ trách nhiệm, rõ kết quả; tiếp tục phát huy hơn nữa tinh thần tự lực, tự cường, tự hào dân tộc. Quán triệt và thực hiện phương châm:

– “6 tăng” gồm: (i) Tăng năng lực của các tổ chức tín dụng, trong đó có các ngân hàng thương mại cổ phần; (ii) Tăng khả năng tiếp cận và hấp thụ tín dụng, nhất là các doanh nghiệp nhỏ và vừa, các động lực tăng trưởng truyền thống và các động lực tăng trưởng mới; (iii) Tăng cường tháo gỡ vướng mắc pháp lý và chất lượng tín dụng; (iv) Tăng cường phối hợp chặt chẽ, hiệu quả giữa Nhà nước, ngân hàng, doanh nghiệp và năng lực quản trị điều hành của ngân hàng, thị trường tài chính; (v) Tăng công khai, minh bạch về lãi suất huy động, cho vay và cương quyết chống tín dụng đen, sở hữu chéo; (vi) Tăng cường giám sát, kiểm tra và phòng ngừa rủi ro, chống tham nhũng, tiêu cực trong hệ thống ngân hàng.

– “6 giảm” gồm: (i) Giảm lãi suất cho vay ở mức hợp lý; (ii) Giảm chi phí giao dịch, hoạt động; (iii) Giảm thủ tục hành chính; (iv) Giảm phiền hà, sách nhiễu, tư vấn tiêu cực; (v) Giảm tiêu cực, lợi ích nhóm, sở hữu chéo, “sân sau”; (vi) Giảm nợ xấu.

– “6 tăng tốc, bứt phá” gồm: (i) Tăng tốc, bứt phá về số hóa; (ii) Tăng tốc, bứt phá về chất lượng dịch vụ; (iii) Tăng tốc, bứt phá về chất lượng nguồn nhân lực trong hệ thống ngân hàng; (iv) Tăng tốc, bứt phá về hạ tầng ngân hàng; (v) Tăng tốc, bứt phá về phục vụ sản xuất kinh doanh, tạo công ăn việc làm, sinh kế cho người dân, góp phần tăng trưởng kinh tế và kiểm soát lạm phát; (vi) Tăng tốc, bứt phá về vươn ra thị trường quốc tế.

Hỗ trợ người dân và doanh nghiệp chịu thiệt hại do bão lũ

Thường trực Chính phủ yêu cầu Ngân hàng Nhà nước Việt Nam chủ trì, phối hợp với các Bộ, cơ quan liên quan điều hành chính sách tiền tệ chủ động, linh hoạt, kịp thời, hiệu quả hơn nữa, phối hợp chặt chẽ, đồng bộ với chính sách tài khóa và các chính sách vĩ mô khác để ưu tiên thúc đẩy tăng trưởng gắn với giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế và an sinh xã hội.

Trước mắt, triển khai ngay các nhiệm vụ sau để hỗ trợ người dân và doanh nghiệp chịu thiệt hại do bão lũ: (i) Khẩn trương chỉ đạo, hướng dẫn các tổ chức tín dụng chủ động rà soát, tổng hợp thiệt hại của khách hàng đang vay vốn do ảnh hưởng của cơn bão số 3 để kịp thời, chủ động tính toán phương án hỗ trợ, thực hiện cơ cấu lại thời hạn trả nợ, giữ nguyên nhóm nợ, xem xét miễn, giảm lãi vay, xây dựng các chương trình tín dụng mới với lãi suất ưu đãi phù hợp, tiếp tục cho vay mới khách hàng để khôi phục sản xuất kinh doanh sau bão lũ theo quy định của pháp luật; (ii) Phối hợp với Ủy ban nhân dân các địa phương trong việc thực hiện các giải pháp để hỗ trợ người dân bị thiệt hại, các khu vực bị thiệt hại do cơn bão số 3 gây ra; (iii) Xem xét, xử lý theo thẩm quyền và quy định trong tháng 9 năm 2024 đối với kiến nghị của các ngân hàng thương mại cổ phần tại cuộc họp về việc sửa đổi, ban hành quy định về cơ cấu lại thời hạn trả nợ, giữ nguyên nhóm nợ nhằm hỗ trợ khách hàng gặp khó khăn.

Tổ chức triển khai quyết liệt, hiệu quả các nhiệm vụ được giao trong năm 2024 và cho cả giai đoạn trong các Chiến lược, Đề án (như Chiến lược phát triển ngành Ngân hàng Việt Nam đến năm 2025, định hướng đến năm 2030; Đề án Cơ cấu lại hệ thống các tổ chức tín dụng gắn với xử lý nợ xấu giai đoạn 2021-2025…). Theo dõi, giám sát chặt chẽ, chỉ đạo các tổ chức tín dụng triển khai thực hiện nghiêm túc, hiệu quả, quyết liệt phương án cơ cấu lại gắn với xử lý nợ xấu giai đoạn 2021-2025.

Đồng thời, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đẩy mạnh tăng trưởng tín dụng an toàn, hiệu quả nhằm đạt mục tiêu tăng trưởng tín dụng 15% trong năm 2024 đã đề ra; tiếp tục theo dõi, chỉ đạo, điều hành hợp lý, hiệu quả hạn mức tăng trưởng tín dụng minh bạch, hiệu quả đối với các tổ chức tín dụng; chủ động rà soát các vướng mắc về thể chế, cơ chế, chính sách có ảnh hưởng đến hoạt động ngân hàng để kịp thời sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện, vướng ở cấp nào thì tháo gỡ ngay ở cấp đó.

Ngân hàng Nhà nước Việt Nam phối hợp với Bộ Xây dựng và chỉ đạo, hướng dẫn các ngân hàng thương mại cổ phần kịp thời có các giải pháp tháo gỡ vướng mắc, triển khai hiệu quả gói tín dụng 140 nghìn tỷ đồng cho vay nhà ở xã hội; phối hợp chặt chẽ với Bộ Tài chính để kết hợp đồng bộ, hài hòa, hợp lý, hiệu quả chính sách tiền tệ và chính sách tài khóa nhằm thực hiện mục tiêu thúc đẩy tăng trưởng, ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế.

Nghiên cứu ý kiến các đại biểu tại Hội nghị, rà soát, đề xuất xử lý những khó khăn, vướng mắc của các tổ chức tín dụng trong việc xử lý nợ xấu và xử lý tài sản bảo đảm sau khi Nghị quyết số 42/2017/QH14 của Quốc hội về thí điểm xử lý nợ xấu của các tổ chức tín dụng hết hiệu lực, báo cáo Chính phủ trước ngày 25 tháng 9 năm 2024 để báo cáo cấp có thẩm quyền trước ngày 30 tháng 9 năm 2024 theo quy định.

Phấn đấu cuối năm 2025, Việt Nam có 2 – 3 ngân hàng thương mại nằm trong nhóm 100 ngân hàng lớn nhất khu vực Châu Á

Các ngân hàng thương mại cổ phần thực hiện tốt các nhiệm vụ cụ thể đối với ngân hàng thương mại cổ phần tại Chiến lược phát triển ngành Ngân hàng Việt Nam đến năm 2025, định hướng đến năm 2030. Cần có khát vọng, niềm tin và tự tin phát triển. Phấn đấu đến cuối năm 2025, Việt Nam có ít nhất từ 2 – 3 ngân hàng thương mại nằm trong nhóm 100 ngân hàng lớn nhất trong khu vực Châu Á.

Chủ động rà soát, phối hợp với các đơn vị liên quan nắm bắt đầy đủ, chính xác thông tin về khách hàng vay vốn để tổng hợp thiệt hại của khách hàng bị ảnh hưởng của cơn bão số 3 (Yagi) nhằm kịp thời thực hiện các biện pháp hỗ trợ, tháo gỡ khó khăn cho người dân, doanh nghiệp, tích cực tham gia thực hiện công tác an sinh xã hội với tinh thần “tình dân tộc, nghĩa đồng bào”; chủ động thực hiện theo thẩm quyền và đề xuất các giải pháp để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc về việc triển khai Chương trình tín dụng 140.000 tỷ đồng cho vay nhà ở xã hội.

Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát quá trình vay vốn, sử dụng vốn vay, trả nợ của khách hàng; nâng cao hơn nữa hiệu quả của công tác kiểm tra, kiểm soát nội bộ đối với hoạt động cấp tín dụng.

Triển khai quyết liệt, hiệu quả phương án cơ cấu lại gắn với xử lý nợ xấu giai đoạn 2021-2025. Trong đó: Các ngân hàng thương mại cổ phần có quy mô vốn điều lệ hoặc tỷ lệ an toàn vốn chưa đạt mục tiêu tại Đề án 689 phải xây dựng và thực hiện kế hoạch tăng vốn phù hợp; các ngân hàng thương mại cổ phần chưa niêm yết trên thị trường chứng khoán tích cực xây dựng, thực hiện kế hoạch niêm yết trên thị trường chứng khoán trong nước.

Tích cực thực hiện các giải pháp chuyển đổi số, tiếp tục phát triển, hoàn thiện các sản phẩm, dịch vụ thanh toán, đảm bảo hoạt động an toàn, thông suốt, đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của khách hàng.

Tăng cường công tác thông tin truyền thông, hướng dẫn khách hàng, đối tượng thụ hưởng trong tiếp cận chính sách. Chú trọng truyền thông rõ ràng, đầy đủ, minh bạch, chính xác về các chính sách, sản phẩm, dịch vụ của tổ chức tín dụng đến công chúng.

Điều hành chính sách tài khóa mở rộng hợp lý, có trọng tâm, trọng điểm

Bộ Tài chính chủ trì, phối hợp với các Bộ, cơ quan liên quan điều hành chính sách tài khóa mở rộng hợp lý, có trọng tâm, trọng điểm; tiếp tục thực hiện các giải pháp tăng cường quản lý thu, bảo đảm thu đúng, thu đủ, thu kịp thời, mở rộng cơ sở thu; triệt để tiết kiệm chi, nhất là chi thường xuyên để bổ sung nguồn lực cho đầu tư phát triển.

Bộ Tài chính nghiên cứu ý kiến các đại biểu tại Hội nghị, rà soát, đề xuất xử lý những khó khăn, vướng mắc của các tổ chức tín dụng về việc xử phạt hành chính về thuế và tiền chậm nộp tiền thuế giá trị gia tăng đối với hoạt động thư tín dụng (L/C), báo cáo Chính phủ trước ngày 25 tháng 9 năm 2024 để báo cáo cấp có thẩm quyền trước ngày 30 tháng 9 năm 2024 theo quy định.

Xử lý ngay vướng mắc thủ tục đăng ký mua nhà ở xã hội

Bộ Xây dựng chủ trì, phối hợp với các Bộ, cơ quan, địa phương liên quan tiếp tục thực hiện quyết liệt các giải pháp tháo gỡ khó khăn nhằm thúc đẩy phát triển thị trường bất động sản an toàn, bền vững, phát triển nhà ở xã hội; xử lý ngay những vướng mắc, phiền hà trong giải quyết thủ tục hành chính cho người dân và doanh nghiệp, nhất là thủ tục đăng ký mua nhà ở xã hội.

Bộ Kế hoạch và Đầu tư chủ trì, phối hợp với các Bộ, cơ quan liên quan khẩn trương hoàn thành việc xây dựng cơ sở dữ liệu về doanh nghiệp, bảo đảm xây dựng hệ thống cơ sở dữ liệu thống nhất, đầy đủ, minh bạch nhằm phục vụ công tác quản lý nhà nước, nâng cao hiệu quả hỗ trợ doanh nghiệp, đáp ứng nhu cầu khai thác, sử dụng cho hoạt động sản xuất, kinh doanh.

Gắn kết giữa sản xuất với phân phối hàng hoá

Bộ Công Thương chủ trì, phối hợp với các Bộ, cơ quan liên quan đẩy mạnh triển khai các giải pháp nhằm gắn kết giữa sản xuất với phân phối hàng hoá, tăng cường liên kết trong chuỗi giá trị hàng hoá. Tiếp tục triển khai mạnh mẽ các hoạt động kết nối cung cầu hàng hoá, nhằm thúc đẩy tiêu thụ hàng hoá sản xuất trong nước; có biện pháp hàng rào kỹ thuật theo quy định để bảo vệ, khuyến khích phát triển sản xuất và tiệu thụ hàng hóa trong nước.

Đẩy mạnh xúc tiến thương mại, mở rộng thị trường xuất khẩu, tập trung khai thác và phát huy có hiệu quả, thực chất các Hiệp định thương mại tự do đã ký kết, qua đó thúc đẩy xuất khẩu bền vững; rà soát, xử lý tồn đọng tại các dự án sản xuất, kịp thời tháo gỡ khó khăn để các dự án sớm đi vào hoạt động, góp phần tăng năng lực sản xuất cho nền kinh tế; tiếp tục thực hiện các giải pháp ổn định sản xuất, cân đối cung cầu các hàng hoá cơ bản, thiết yếu phục vụ sản xuất và tiêu dùng, nhất là năng lượng.

Xử lý nghiêm các tổ chức, cá nhân thao túng thị trường

Bộ Công an chủ trì, phối hợp với các Bộ, cơ quan liên quan: không hình sự hóa các quan hệ kinh tế, quan hệ dân sự; động viên, khuyến khích các ngân hàng thương mại làm tốt, chấp hành nghiêm chính sách pháp luật, đồng thời kiên quyết xử lý nghiêm theo quy định các tổ chức, cá nhân tiếp tay cho kinh doanh trái phép, hàng giả, hàng nhái, găm hàng đội giá, thao túng thị trường nhất là thị trường vàng và bất động sản… và các tiêu cực, vi phạm pháp luật trong lĩnh vực ngân hàng.

Các Bộ, ngành liên quan khác (Bộ Tư pháp, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Bộ Tài nguyên và Môi trường, Bộ Giao thông vận tải, Thanh tra Chính phủ…) theo chức năng, nhiệm vụ, thẩm quyền được giao tập trung triển khai mạnh mẽ, quyết liệt hơn nữa các chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, phối hợp chặt chẽ, hỗ trợ, tạo điều kiện cho hệ thống các tổ chức tín dụng thực hiện các biện pháp tháo gỡ khó khăn cho sản xuất, kinh doanh, thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội, đặc biệt là khắc phục thiệt hại do cơn bão số 3 (Yagi) gây ra.

Thường trực Chính phủ giao Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc thường xuyên lắng nghe ý kiến góp ý xây dựng của hệ thống các tổ chức tín dụng và kịp thời xử lý vướng mắc, góp phần phát triển hệ thống ngân hàng thương mại lành mạnh, bền vững.