Xây dựng Bộ Chỉ số đánh giá kết quả phát triển khoa học, công nghệ

Chiều 20-1, tại Trụ sở Trung ương Đảng, Ban Chỉ đạo Trung ương về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số (Ban Chỉ đạo) đã tổ chức Phiên họp thứ nhất.

Tổng Bí thư Tô Lâm, Trưởng ban Chỉ đạo Trung ương về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, chủ trì Phiên họp. Tham dự có các thành viên Ban Chỉ đạo và đại diện lãnh đạo các bộ, ngành liên quan.

Sau khi nghe báo cáo về Chương trình công tác năm 2025 của Ban Chỉ đạo và các thành viên Ban Chỉ đạo thảo luận, Tổng Bí thư Tô Lâm phát biểu kết luận nhấn mạnh cần quán triệt một số quan điểm có tính nguyên tắc là: Việc triển khai các nhiệm vụ cần có trọng tâm, trọng điểm, nhấn vào những nội dung cốt lõi nêu trong Nghị quyết số 57-NQ/TW, nhất là chú trọng tháo gỡ các rào cản về thể chế để phát triển khoa học công nghệ.

Ban Chỉ đạo cần bảo đảm hoạt động hiệu quả, tránh hình thức và không làm thay nhiệm vụ của các cơ quan chức năng. Phải phát huy được vai trò cá nhân của từng thành viên Ban Chỉ đạo; quan tâm lắng nghe ý kiến đóng góp của các chuyên gia đầu ngành, ý kiến phản ánh từ cơ sở để trên cơ sở đó phát hiện ra những vấn đề mang tính cấp bách, cơ bản, đột phá để tập trung giải quyết. Triển khai các công việc với tinh thần quyết liệt, khẩn trương; mỗi nhiệm vụ phải được phân công cụ thể, có chỉ số đo lường và có tiến độ rõ ràng.

Về Chương trình làm việc năm 2025, Tổng Bí thư cơ bản nhất trí với dự thảo các nhiệm vụ trọng tâm, cụ thể mà Văn phòng Trung ương Đảng – cơ quan Thường trực Ban Chỉ đạo xây dựng, trong đó đã phân công cho từng thành viên chịu trách nhiệm triển khai; đề nghị trong quá trình thực hiện, tiếp tục bổ sung những vấn đề phát sinh từ thực tiễn. Trong quá trình triển khai các nhiệm vụ, cần lựa chọn những vấn đề trọng tâm, trọng điểm để tập trung thực hiện, tạo sự lan tỏa trong xã hội.

Về Hội đồng tư vấn quốc gia, Tổng Bí thư lưu ý cơ cấu trong hội đồng phải bảo đảm cân đối tỷ lệ các nhà khoa học, chuyên gia đầu ngành các lĩnh vực, ưu tiên người có uy tín, có thành tựu nổi bật; cần có thêm đại diện một số doanh nghiệp, nhà quản lý để bảo đảm hiệu quả thực tiễn.

Tổng Bí thư đánh giá cao đề xuất xây dựng Bộ Chỉ số theo dõi, giám sát, đánh giá kết quả thực hiện Nghị quyết số 57-NQ/TW và yêu cầu khẩn trương hoàn thiện đưa vào sử dụng ngay trong quý II/2025 để đánh giá thực chất kết quả, kịp thời tháo gỡ các điểm nghẽn.

Đối với một số nhiệm vụ trọng tâm cần thực hiện ngay trong Quý I năm 2025, Tổng Bí thư nêu rõ Thường trực Ban Bí thư, Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam chỉ đạo xây dựng, ban hành kế hoạch hoặc chương trình hành động thực hiện Nghị quyết số 57-NQ/TW ngày 22-12-2024 của Bộ Chính trị. Trưởng Ban Tổ chức Trung ương trình Ban Bí thư hướng dẫn việc kiện toàn, bố trí cán bộ có trình độ chuyên môn khoa học công nghệ trong cấp ủy các cấp. Ban cán sự đảng Chính phủ cần chỉ đạo rà soát, bổ sung Quy hoạch điện VIII, khai thác hiệu quả các tiềm năng như điện gió, điện mặt trời, triển khai xây dựng Nhà máy điện hạt nhân, đảm bảo nguồn điện bền vững; quản lý, khai thác, bảo vệ hiệu quả khoáng sản, đặc biệt là đất hiếm.

Thủ tướng Chính phủ, Phó Trưởng Ban Chỉ đạo sẽ chỉ đạo các cơ quan chức năng phát động phong trào thi đua thực hiện Nghị quyết số 57-NQ/TW trong toàn hệ thống chính trị; nghiên cứu, đề xuất phương án cải cách cơ chế quản lý tài chính trong thực hiện nhiệm vụ khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số; đơn giản hóa tối đa các thủ tục hành chính; giao quyền tự chủ trong sử dụng kinh phí nghiên cứu khoa học, phát triển công nghệ; xây dựng các phương án tổ chức, sắp xếp lại các tổ chức khoa học, công nghệ; tập trung đầu tư trọng điểm để phát triển các tổ chức nghiên cứu. Cùng đó, Chính phủ cần có kế hoạch cụ thể để xây dựng nguồn nhân lực chất lượng cao, nhất là nhân tài khoa học, công nghệ; xây dựng dự thảo cơ chế đặc thù thu hút người Việt Nam ở nước ngoài và người nước ngoài có trình độ cao về Việt Nam làm việc, sinh sống, đóng góp vào sự phát triển khoa học công nghệ của nước nhà.

Tổng Bí thư đề nghị Thủ tướng Chính phủ, Phó Trưởng Ban Chỉ đạo và Phó Chủ tịch Quốc hội, Phó Trưởng Ban Chỉ đạo theo chức năng nhiệm vụ, chỉ đạo các cơ quan chức năng theo thẩm quyền nghiên cứu sửa đổi, bổ sung và thông qua các luật có liên quan.

Đối với các thành viên Ban Chỉ đạo, Tổng Bí thư yêu cầu: Bộ trưởng Bộ Công an chỉ đạo triển khai phát triển hệ sinh thái Đề án 06 và Trung tâm dữ liệu quốc gia, sớm đưa các tiện ích vào phục vụ người dân, doanh nghiệp. Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông đạo chỉ đạo triển khai mạng di động băng thông rộng 5G toàn quốc. Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ chỉ đạo xây dựng, trình cấp có thẩm quyền ban hành Chương trình phát triển công nghệ và công nghiệp chiến lược. Bộ trưởng Bộ Tài chính chỉ đạo bố trí ngân sách nhà nước chi cho sự nghiệp khoa học phục vụ các công nghệ chiến lược, đáp ứng yêu cầu Nghị quyết số 57. Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư chỉ đạo xây dựng, trình cấp có thẩm quyền ban hành chính sách hợp tác công tư để phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia.

Tổng Bí thư chỉ rõ từng thành viên Ban Chỉ đạo phải chủ động xây dựng chương trình hành động cá nhân để triển khai các nhiệm vụ được giao. Ban Chỉ đạo không chỉ đóng vai trò định hướng mà cần phải hành động quyết liệt với tinh thần trách nhiệm, quyết tâm cao, sớm biến những mục tiêu, định hướng của Nghị quyết số 57 thành hiện thực.