Vườn rau hữu cơ đầu tiên ở Hải Phòng ‘5 không’

Cơ duyên từ việc “hay đi chợ”

Dù “sinh sau đẻ muộn” với diện tích chỉ 1,2ha nhưng HTX Nông nghiệp công nghệ cao Đại Đồng (huyện Kiến Thụy, TP Hải Phòng) được đầu tư bài bản, quy hoạch rõ ràng trong từng không gian, vị trí. Hiện tại, đây là mô hình trồng rau đạt tiêu chuẩn hữu cơ đầu tiên tại TP Hải Phòng.

Anh Lã Hà Thắng – Giám đốc HTX chia sẻ, cơ duyên đến với sản xuất nông nghiệp của anh xuất phát từ việc mỗi buổi sáng thường giúp vợ đi siêu thị mua thực phẩm cho gia đình.

Nhiều lần tận mắt chứng kiến những quầy hàng bán rau sạch, rau hữu cơ luôn đắt hàng mặc dù giá cao hơn hẳn so với những loại rau khác, hơn nữa khi ăn thấy ngon nên ý tưởng về một khu trồng rau an toàn đã được manh nha.

“Bà xã bận đưa đón con đi học nên buổi sáng tôi thường phụ giúp cô ấy đi chợ. Qua những lần như thế, tôi thấy rằng nhu cầu sử dụng rau quả sạch của người tiêu dùng thật sự rất lớn nên đã ấp ủ sẽ mua đất để xây dựng một trang trại chuyên về rau hữu cơ”, anh Thắng thổ lộ.

Mong muốn và đam mê lớn nhưng do không phải xuất thân từ nông nghiệp, lại không am hiểu nhiều nên quá trình đến với mô hình sản xuất rau hữu cơ của anh gặp khá nhiều khó khăn, vất vả.

Ban đầu, anh Thắng tìm mua đất nông nghiệp ở một số địa phương, sau mới bắt tay vào thực hiện các thủ tục để triển khai nhưng không thành công do chưa am hiểu về các quy trình xây dựng một mô hình sản xuất rau, các địa phương cũng “nghi ngờ” vì anh chưa có kinh nghiệm hay thành tích gì trong sản xuất nông nghiệp.

“Vì có đam mê và mong muốn người dân được sử dụng những loại rau quả hữu cơ chất lượng với số lượng nhiều hơn, giá cả hợp lí hơn nên tôi đã từ bỏ công việc kinh doanh để theo đuổi ước mơ của mình nhưng thời điểm đó chưa biết gì nhiều nên khi đề xuất với địa phương, họ đã gạt ngay”, anh Thắng nhớ lại.

Năm 2023, qua các mối quan hệ, anh Thắng thuê được mảnh đất nông nghiệp tại xã Đại Đồng với giá mỗi năm chỉ 250 đồng/sào. Được sự hỗ trợ, tạo điều kiện của chính quyền địa phương và người dân xã Đại Đồng, HTX Nông nghiệp công nghệ cao Đại Đồng đã chính thức được thành lập với diện tích sản xuất ban đầu 1,2ha.

Bắt tay vào xây dựng cơ sở vật chất, anh Thắng tiếp tục gặp khó khăn do chưa có kinh nghiệm và toàn bộ là “coppy” từ các trang trại khác nên nhiều hạng mục phải sửa đi làm lại nhiều lần, nhất là hệ thống bơm nước.

Có những thời điểm anh gần như “ăn, ngủ” luôn ngoài đồng và những người bạn quen biết đều được nhờ ra trợ giúp. Sau 9 tháng vật lộn, vừa làm vừa học, khu trồng rau hữu cơ đã được hình thành với 32 ô, mỗi ô rộng 250m2, có hệ thống tưới nước tự động, có camera theo dõi…

“Tổng chi phí xây dựng hết gần 3 tỷ đồng. Trong 9 tháng trời, tôi gần như ngày nào cũng có mặt tại trang trại trực tiếp thiết kế và hướng dẫn thợ làm. Hầu như tất cả mọi công việc đều do tôi và bạn bè triển khai, chỉ có nhà màng là phải thuê”, anh Thắng chia sẻ.

Để quy trình sản xuất đảm bảo các điều kiện an toàn theo quy chuẩn nông nghiệp hữu cơ, HTX đã đầu tư xây dựng các nhà màng, nhà kính chắc chắn để tạo môi trường cách ly, không để các loài sâu bệnh hại xâm phạm vào bên trong khu vực gieo trồng.

Riêng đối với các nhà màng, nhà kính, khi xây dựng được thực hiện theo các tiêu chuẩn khắt khe như: Mặt bằng phải được dọn dẹp sạch sẽ, bằng phẳng, được chia kích thước từ trước và lựa chọn các nhà thầu có đủ năng lực, uy tín để thi công.

Mô hình ‘5 không’

Bước vào hoạt động, để có được những sản phẩm thật sự an toàn, chất lượng cho người tiêu dùng, HTX đặt ra tiêu chí “5 không” làm kim chỉ nam cho hoạt động sản xuất đó là: Không sử dụng thuốc diệt cỏ, không sử dụng thuốc bảo vệ thực vật, không sử dụng phân đạm, không giống biến đổi gen, không sử dụng thuốc tăng trưởng.

Anh Phạm Anh Tuấn – cán bộ kỹ thuật HTX cho biết, giống rau được HTX lựa chọn kỹ càng, không biến đổi gen, được lưu hành, có công bố tiêu chuẩn chất chất lượng, có hồ sơ, hóa đơn rõ ràng do các công ty uy tín cung cấp. Phân bón HTX đang sử dụng là phân hữu cơ đạm cá hồi của Na Uy để đảm bảo cải tạo đất tốt nhất, đủ hàm lượng dinh dưỡng cho cây trong vòng 25 – 30 ngày.

Qúa trình sản xuất, theo tiêu chí đã đặt ra, HTX luôn “nói không” với các loại thuốc bảo vệ thực vật, thay vào đó sử dụng các loại chế phẩm vi sinh như gừng, tỏi, ớt, tinh dầu… Với các cây trồng dài ngày, sẽ được dùng nước vôi trong, vôi đặc quyết gốc để phòng bệnh. Khi có sâu ăn lá thì dùng phương pháp bắt thủ công bằng tay.

Riêng hệ thống tưới của HTX được điều khiển bằng phần mềm qua điện thoại. Nguồn nước được lấy từ kênh chính sông Đa Độ, sau đó được lọc 2 tầng, đầu tiên là lọc cặn, sau đó dùng quả lọc nước sinh hoạt hằng ngày để lọc, khi chất lượng nước đạt tiêu chuẩn mới tưới cho rau, quả.

Do được trồng trong nhà màng, kết hợp với việc chủ động được độ ẩm, nguồn nước tưới nên thời gian sinh trưởng của rau được rút ngắn.

“Người dân trồng rau cải ở ngoài ruộng thì phải mất hơn 1 tháng mới có thể thu hoạch nhưng chúng tôi chỉ mất từ 24 – 26 ngày. Mặt khác, trong năm người dân chỉ canh tác được tối đa 2 lứa thì chúng tôi có thể canh tác hơn 10 lứa trên cùng một đơn vị diện tích”, anh Tuấn cho hay.

Theo anh Phạm Anh Tuấn, trồng rau hữu cơ trong nhà màng sẽ giúp tối ưu hóa được thời gian và năng suất, khi thu hoạch rau tươi, giòn, rất ít có hiện tượng xơ ở lá. Anh Tuấn cho biết trước đây khi còn làm nhân viên kỹ thuật cho các nhà vườn trồng cải theo mô hình VietGAP ở ngoài trời, vào chính vụ, mỗi ha canh tác năng suất cao nhất chỉ đạt khoảng 18 – 20 tấn. Tuy nhiên khi trồng cải theo mô hình hữu cơ trong nhà màng, anh đã tối ưu được năng suất, đạt khoảng 25 tấn/ha.

Tiềm năng khách hàng lớn

Hiện tại, HTX Nông nghiệp công nghệ cao Đại Đồng đang trồng các loại rau chủ yếu như cải ngọt, cải canh, cải ngồng, rau dền, xà lách, dưa chuột, dưa lê Hàn Quốc, dưa lưới… Trong đó, cải ngọt, cải canh, cải ngồng, rau dền, xà lách, dưa chuột đã được thu hoạch và nhận được sự phản hồi, đánh giá cao của người dân.

Về kỹ thuật, năng suất rau, HTX đã đạt được mức như mong muốn, chỉ còn vấn đề thị trường là đang khó khăn. Qua hạch toán sơ bộ, mỗi mét vuông trồng rau cải sau 1 tháng sẽ thu về 2,5kg, bán ra thị trường với giá 50 nghìn đồng/kg, sau khi trừ chi phí sẽ thu về được khoảng 100 nghìn đồng/lứa.

Thời gian đầu có sản phẩm, ngoài cho tặng để khách hàng biết đến, đội ngũ cán bộ, nhân viên của HTX phải mang rau đi tiếp thị khắp nơi để giới thiệu tới khách hàng. Tuy vậy, lượng rau bán ra vẫn chưa đạt được như kỳ vọng.

Để mở rộng thị trường, mang đến người tiêu dùng những sản phẩm chất lượng, an toàn, hiện tại, ngoài vệc cung cấp rau cho các siêu thị mini, HTX cũng đang đang hoàn thiện các thủ tục để đưa vào AEON MALL.

“Ngoài cho tặng, tất cả những nơi tiềm năng chúng tôi đều chào hàng hết. Tuy nhiên, việc tổ chức tiêu thụ, mở rộng thị trường sẽ còn gặp nhiều khó khăn, không đơn giản như mình nghĩ, Tuy nhiên, tiềm năng thị trường rất lớn, khi khách hàng đã quen với sản phẩm thì nguồn thu từ trồng rau hữu cơ sẽ không hề nhỏ”, anh Thắng khẳng định.

Ông Phạm Việt Trường – Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch UBND xã Đại Đồng cho biết, việc HTX Nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao Đại Đồng được thành lập và đi vào hoạt động có ý nghĩa rất lớn đối với mục tiêu hoàn thành xã nông thôn mới kiểu mẫu và sự phát triển kinh tế – xã hội của địa phương.

Từ khi HTX hoạt động, đã góp phần khắc phục tình trạng ruộng đất hoang hóa, thực hiện tích tụ ruộng đất để chuyển từ sản xuất nhỏ lẻ manh mún sang sản xuất hàng hóa tập trung, ứng dụng công nghệ cao và thực hiện tái cơ cấu ngành nông nghiệp, tạo công ăn việc làm cho người dân, phát triển kinh tế gắn với xây dựng nông thôn mới kiểu mẫu.

Theo Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật TP Hải Phòng, diện tích gieo trồng rau theo hướng hữu cơ toàn Thành phố hiện nay khoảng 72ha. Một số mô hình sản xuất rau theo hướng hữu cơ điển hình như: Xã An Thọ, An Tiến (An Lão); xã Tú Sơn, Thụy Hương, Ngũ Phúc, Thanh Sơn (Kiến Thụy); các xã An Hưng huyện An Dương; Quang Phục, Đông Hưng (Tiên Lãng); xã Hùng Tiến, Thắng Thủy, Tân Hưng (Vĩnh Bảo).