Năm 2001, Thái tử Dipendra nổ súng giết 9 người thân, trong đó có nhà vua và hoàng hậu, xóa sổ gần như hoàn toàn hoàng gia Nepal.
Tối 1/6/2001, một bữa tiệc được tổ chức tại Cung điện Narayanhiti, nơi ở chính thức của hoàng gia Nepal. Thái tử Dipendra, 29 tuổi, con cả của Vua Birendra Bir Bikram Shah Dev và Hoàng hậu Aishwarya, xuất hiện trong tình trạng say rượu sau khi uống whiskey và hút loại thuốc lá chứa cần sa.
Sau khi gây gổ với một vị khách, Dipendra được em trai Nirajan và một người em họ hộ tống về phòng. Thái tử đã gọi cho người yêu Devyani Rana ba lần. Rana kể rằng Dipendra nói chuyện khá lắp bắp và bảo cô rằng mình sẽ đi ngủ.
Thái tử sau đó bước ra khỏi phòng ngủ trong bộ đồ rằn ri và mang theo ba khẩu súng, trong đó có một khẩu súng trường tấn công M16.
Một phụ tá cung điện nhìn thấy anh ở đầu cầu thang, nhưng không nghĩ có gì bất thường vì Thái tử nổi tiếng là người thích sưu tập súng. Bữa tiệc tối tại cung điện là sự kiện riêng tư chỉ dành cho hoàng gia nên không vệ sĩ nào có mặt.
Thái tử nổ súng vào cha mình, Vua Birendra, trong sự hoảng loạn của người thân. Các phụ tá cung điện cho biết họ đã cố gắng phá cửa kính để giải cứu những thành viên hoàng gia khác. Một nhân chứng kể rằng sau khi giết những người trong căn phòng diễn ra bữa tiệc tối, Thái tử đã đi tìm mẹ mình trong vườn.
“Đừng làm vậy, làm ơn. Hãy giết em nếu anh muốn”, người em trai Nirajan nói trong lúc lấy thân mình che chắn cho Hoàng hậu Aishwarya. Dipendra bắn chết cả hai người.
Thái tử giết tổng cộng 9 người thân, gồm bố mẹ, các em và các cô chú bác, đồng thời bắn bị thương một số người trước khi tự bắn vào đầu mình. Dipendra được chuyển đến bệnh viện trong tình trạng hôn mê. Không rõ động cơ của Dipendra do anh thiệt mạng ba ngày sau khi gây án. Chú của anh, Gyanendra, trở thành tân vương Nepal.
Sự kiện đã gây chấn động cả quốc gia, khiến công chúng đau buồn đổ xuống đường và bạo loạn nổ ra trong vài ngày. Nó mở đầu cho một thời kỳ hỗn loạn ở Nepal mà đỉnh điểm là việc chấm dứt chế độ quân chủ của đất nước 7 năm sau đó.
Có nhiều giả thuyết về nguyên nhân Thái tử gây án. Một số chuyên gia cho rằng quyết định của Vua Nepal chuyển từ chế độ quân chủ chuyên chế sang quân chủ lập hiến sau cuộc nổi dậy vào những năm 1990 đã khiến con trai ông tức giận. Thái tử cảm thấy quốc vương đã trao đi quá nhiều quyền lực và lo lắng về việc kế thừa.
Một giả thuyết phổ biến hơn là Thái tử bất mãn về chuyện tình cảm. Vụ thảm sát được cho là diễn ra sau một cuộc tranh cãi giữa Dipendra và cha mẹ khi họ phản đối anh kết hôn với người yêu Devyani Rana.
Thái tử Dipendra từng theo học Đại học Eton, ngôi trường danh tiếng của Anh chuyên đào tạo các vị vua và thủ tướng tương lai. Trong thời gian này, anh đã gặp được tình yêu của đời mình, Devyani Rana, người cũng du học tại Anh.
Rana là con gái một chính trị gia hàng đầu Nepal, hậu duệ của một vương công Ấn Độ, hội tụ đủ mọi phẩm chất để trở thành vợ thái tử. Nhưng Hoàng hậu Aishwarya quyết tâm cắt đứt mối quan hệ. Bà nhất quyết yêu cầu con trai kết hôn với một người họ hàng xa của nhà Shah.
Gia đình Rana cũng hoài nghi về tình yêu này. Dù cuộc hôn nhân sẽ biến cô thành hoàng hậu tương lai của Nepal, mẹ Rana đã cảnh báo rằng cô sẽ phải quen với lối sống ít xa hoa hơn nhiều.
“Rana đã lớn lên với cuộc sống sung túc tột độ”, tờ Nepali Times viết. “Người mẹ còn nói rằng hoàng gia Nepal tương đối nghèo và bà phải suy nghĩ nghiêm túc về việc liệu con gái mình có thể sống tốt nếu gả vào một gia đình nghèo hay không”.
Nhưng Dipendra và Devyani vẫn tiếp tục bí mật gặp nhau suốt nhiều năm. Thái tử vẫn kiên trì cầu xin cha mẹ cho phép họ kết hôn.
Đến năm 2001, căng thẳng trong mối quan hệ giữa Nhà vua và Hoàng hậu với con trai cả đã đạt đến đỉnh điểm. Có đồn đoán trên báo chí rằng việc Thái tử chưa kết hôn khi sắp bước sang tuổi 30 có thể đe dọa đến vị thế thừa kế ngai vàng.
Một bài báo đăng ngày 27/5/2001 nói rằng “mọi người đang hỏi tại sao Thái tử vẫn chưa kết hôn ở tuổi này và liệu tương lai của anh với tư cách người kế vị ngai vàng có lung lay hay không”.
“Đã đến lúc Thái tử kết hôn. Người dân Nepal mong muốn hôn lễ của Thái tử được tổ chức sớm và theo cách trọng đại nhất”, bài viết kết luận.
Có nhiều giả thuyết khác được đưa ra như vụ thảm sát là kết quả của một âm mưu chính trị. Việc cuộc điều tra về thảm kịch chỉ kéo dài một tuần gây nhiều nghi ngờ. Tuy nhiên, chính phủ Nepal bác bỏ điều này.
Mối nghi ngờ cũng đổ dồn vào người chú lên ngôi sau vụ thảm sát, Gyanendra Bir Bikram Shah Dev. Ông vắng mặt ở cung điện vào đêm định mệnh. Tin đồn lan truyền rằng Gyanendra đã thông đồng với con trai mình là Paras để thực hiện vụ thảm sát và gài bẫy Dipendra để họ giành lấy ngai vàng. Cả hai người đều phủ nhận liên quan đến sự việc.
Một cựu ngoại trưởng Nepal cáo buộc Ấn Độ và Mỹ đứng sau âm mưu nhằm loại bỏ hoàng gia, song không đưa ra bằng chứng.
Vụ thảm sát tại cung điện còn khiến một số người nhớ đến truyền thuyết lưu truyền ở nước này từ năm 1769, khi Vua Prithvi Narayan Shah lập ra vương quốc Nepal. Lúc bấy giờ, nhà vua đang hành quân vào thung lũng Kathmandu thì tình cờ gặp một nhà hiền triết và mời ông chút sữa chua. Nhà hiền triết đã nếm thử và trả lại phần còn lại, nói rằng nó đã được ban phước. Không muốn ăn món sữa chua mà nhà hiền triết đã nếm qua, nhà vua liền ném nó xuống đất.
Vị hiền triết giận dữ chỉ trích nhà vua quá kiêu ngạo. Ông nói rằng nếu quốc vương ăn sữa chua, mọi điều ước của ông ấy đã thành hiện thực. Sữa chua bắn tung tóe vào 10 ngón chân của nhà vua, với lời sấm truyền rằng triều đại ông gây dựng sẽ sụp đổ sau 10 thế hệ.
Quốc vương Birendra là vị vua thứ 11 của triều đại Shah. Vua Gyanendra không được lòng dân và vào năm 2008, Nepal bãi bỏ chế độ quân chủ, chuyển sang nền cộng hòa.
Vũ Hoàng (Theo ABC News)