(Dân trí) – Việc ghi âm, ghi hình tại phiên tòa, theo Chánh án Nguyễn Hòa Bình, phải quy định trong dự án Luật Tổ chức Tòa án nhân dân để duy trì trật tự và tôn trọng quyền con người.
Giải trình làm rõ ý kiến đại biểu Quốc hội liên quan quy định về ghi âm, ghi hình tại phiên tòa tại phiên thảo luận dự án Luật Tổ chức TAND sáng 28/5, Chánh án TAND Tối cao Nguyễn Hòa Bình đề cập nhiều nội dung còn ý kiến khác nhau.
Về Tòa án chuyên biệt, ông Bình cho biết tất cả ý kiến đều ủng hộ thành lập Tòa án chuyên biệt để tăng tính chuyên nghiệp và việc này các nước đều có.
“Còn Tòa chuyên biệt thành lập như thế nào chúng tôi sẽ phải báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội quyết định. Chắc chắn sẽ không có chuyện thành lập tràn lan, chỗ nào cũng có”, Chánh án Nguyễn Hòa Bình khẳng định.
Ông cho biết dự kiến chỉ có 1 Tòa sở hữu trí tuệ, 2 Tòa phá sản và các Tòa hành chính chuyên biệt thành lập ở Hà Nội, Đà Nẵng, TPHCM, cân nhắc thêm ở Cần Thơ.
Dẫn chứng Tòa sở hữu trí tuệ, ông Bình nêu câu chuyện thực tế các thương hiệu của Việt Nam như gạo ST25, cà phê Trung Nguyên, bưởi Năm Roi, nước mắm Phú Quốc đăng ký sở hữu tại nước ngoài nhưng các doanh nghiệp trong nước “không làm gì được”.
Bởi vậy, Chánh án cho rằng rất cần một thiết chế tư pháp để bảo vệ những doanh nghiệp và thương hiệu quốc gia. Nếu không, khi phải đối mặt với việc kiện tụng các thương hiệu này ở nước ngoài, phía Việt Nam thường thua thiệt vì vừa yếu về tài chính, vừa yếu về luật pháp quốc tế.
Từ dẫn chứng này, theo ông Bình, rất cần có một tòa về sở hữu trí tuệ hiện nay.
Về quy định thông tin tại tòa án, ông Bình khẳng định dự thảo luật “chỉ điều chỉnh trong phòng xét xử”, còn ra ngoài phóng viên phỏng vấn ai, quay phim ai, tòa án không có quyền can thiệp.
Dù vậy, Chánh án khẳng định trong phòng xét xử phải quy định trong dự thảo luật này, nhằm nâng cao hiệu quả, để duy trì trật tự và tôn trọng quyền con người.
Dẫn ý kiến của đại biểu Quốc hội cho rằng chỉ cần một bên đồng ý thì có quyền ghi âm, ghi hình tại phiên tòa, Chánh án cho rằng “bên này đồng ý mà bên kia không đồng ý thì cũng ảnh hưởng đến quyền con người”.
Chúng ta cứ hình dung vợ, chồng ly dị có rất nhiều lý do. Vợ đồng ý nói trước truyền thông thì có thể ảnh hưởng đến đời tư của chồng. Không thể một bên đồng ý cho phép truyền thông đưa lên mạng câu chuyện này”, Chánh án Nguyễn Hòa Bình dẫn chứng.
Tương tự, Chánh án cho rằng khi hai bên tranh chấp với nhau, người A kiện người B, doanh nghiệp này kiện doanh nghiệp kia, ai cũng bảo mình thắng thì sẽ lấy tư liệu bất lợi cho bên kia, nên vi phạm đời tư của người khác.
Vì vậy, ông Bình đề nghị giữ nguyên quy định về ghi âm, ghi hình tại tòa án như trong dự thảo luật.
Theo đó, việc ghi âm lời nói, ghi hình ảnh của người tiến hành tố tụng khác, người tham gia phiên tòa, phiên họp thì phải được sự đồng ý của họ và sự đồng ý của chủ tọa phiên tòa, phiên họp.
Về đổi mới tổ chức tòa án theo thẩm quyền xét xử, Chánh án TAND Tối cao bảo lưu quan điểm “phải đổi mới, phải tổ chức theo thẩm quyền xét xử”.
“Bỏ phiếu ở Quốc hội thế nào chúng tôi chấp hành, có thể vẫn giữ nguyên, có thể đổi mới. Nhưng có một điều chắc chắn đây là xu thế, hôm nay chúng ta không làm, con cháu chúng ta cũng sẽ làm”, ông Bình nói.
Dự thảo Luật Tổ chức TAND sửa đổi sau khi được tiếp thu, chỉnh lý có 153 điều, sẽ được Quốc hội xem xét, thông qua tại kỳ họp này.
