‘VinUni đẩy mạnh nghiên cứu khoa học về môi trường’

Ông là Phó hiệu trưởng phụ trách nghiên cứu khoa học và đổi mới sáng tạo, kiêm Viện trưởng Viện Kỹ thuật và Khoa học Máy tính của Trường Đại học VinUni. Giáo sư đề xuất thành lập Trung tâm Trí tuệ Môi trường với kỳ vọng xây dựng nơi giám sát và đưa ra các giải pháp mới cho tương lai về các vấn đề cấp thiết như biến đổi khí hậu, môi trường…

Tại đây, giảng viên, sinh viên và đối tác nghiên cứu trên khắp thế giới có thể đến, làm việc về các vấn đề của Việt Nam. Dưới đây, ông chia sẻ thêm về các ý tưởng xoay quanh trung tâm này:

– Trung tâm Trí tuệ Môi trường có ý nghĩa như thế nào?

– Các vấn đề như biến đổi khí hậu, thích ứng khí hậu và môi trường đang ảnh hưởng mạnh mẽ đến Việt Nam – quốc gia có tốc độ phát triển vượt bậc. Do đó, nhu cầu giám sát và đưa ra các giải pháp mới cho tương lai là rất cấp thiết.

Nhiệm vụ trước hết của trung tâm là giám sát môi trường. Phòng thí nghiệm thực tế được đặt tại khuôn viên nhà trường. Bên cạnh nghiên cứu, các đối tác có thể thử nghiệm các giải pháp của họ. Tuy nhiên, để đạt được kỳ vọng này, chúng tôi sẽ phải giải quyết hai thách thức: mời tài trợ, thuyết phục các đối tác nước ngoài gửi sinh viên và giáo sư tới VinUni để hợp tác.

– Ông muốn phát triển thêm những gì ở VinUni?

– Trước đây tôi chưa bao giờ lãnh đạo một viện nghiên cứu hay một khoa, trường đại học. Tuy nhiên, tôi rất hứng khởi và được hỗ trợ rất nhiều tại VinUni. Hai năm qua, số lượng giảng viên, cán bộ nhân viên của viện tăng gấp đôi. Chúng tôi bắt đầu thu hút được nhân tài. Nhiều người Việt đi ra nước ngoài và giờ lại quay lại làm việc. Tôi luôn ủng hộ xu thế này.

Cùng với đó, cách tiếp cận nghiên cứu cũng thay đổi. Chúng tôi đang cố gắng tập trung nghiên cứu những dự án lớn, có tác động đến đời sống, thay vì chỉ tập trung nghiên cứu vào những vấn đề hẹp và chỉ để “thi đấu” với các nhóm nghiên cứu ở nước ngoài.

Viện muốn kết hợp công nghệ với nhiều môn khoa học đời sống để giải quyết những vấn đề này qua các trung tâm nghiên cứu. Trước đây, chúng tôi chỉ có Trung tâm Sức khỏe thông minh, giờ có thêm Trung tâm Trí tuệ Môi trường.

– Là một nhà khoa học trong lĩnh vực tối ưu, sở hữu nhiều giải thưởng danh giá trên thế giới về Toán học, tại ông tới Việt Nam làm việc?

– VinUni mời tôi về làm Viện trưởng Viện Kỹ thuật và Khoa học máy tính từ cách đây hai năm, sau đó là trở thành Phó hiệu trưởng phụ trách nghiên cứu khoa học và đổi mới sáng tạo. Tôi nghĩ bản thân được giao trọng trách này là vì trường rất coi trọng hoạt động nghiên cứu khoa học có chất lượng, với mục tiêu trở thành một đại học có đẳng cấp cao trên bản đồ thế giới.

Có thể tôi sẽ giúp được VinUni theo cách thay vì cố gắng sao chép y hệt cách làm của đại học hàng đầu thế giới như Cornell, Standford, Berkeley…, chúng tôi sẽ áp dụng những phương pháp thiết thực, ít tốn kém và hiệu quả rõ rệt hơn.

Ngoài ra, tôi có kinh nghiệm về start-up. Trong khi đó, VinUni ủng hộ tinh thần cải tiến và đổi mới. Trường nhận ra nhiệt huyết trong tôi. Động lực đưa tôi đến Việt Nam là vì tôi có nhiều việc để làm ở đất nước này, không coi đó là một chuyến du ngoạn. Tôi được sinh ra ở Việt Nam nên tự thấy mình và đất nước này có một mối liên kết.

Mẹ tôi được sinh ra và lớn lên ở Hà Nội. Ông ngoại tôi từng là kỹ sư mỏ ở Hòn Gai. Sau đó, mẹ tôi vào TP HCM, trở thành giáo viên trường Lycée Marie Curie (nay là Trường THPT Marie Curie). Bố tôi cũng là giáo viên ở đó. Gia đình tôi sống ở đây 7 năm.

Đến năm 1964, tôi lên hai tuổi, gia đình tôi trở về Pháp. Mẹ tôi mất rồi, còn bố vẫn đang sống tại Pháp. Năm 2010, tôi quay lại Việt Nam, bắt đầu nhen nhóm sự hứng thú với đất nước Việt Nam. Đầu năm 2022, khi được VinUni mời, tôi đã không do dự nhận lời ngay.

– Giáo sư có chia sẻ gì về cách truyền cảm hứng cho sinh viên trong nghiên cứu khoa học?

– Tôi vẫn tiếp tục đi dạy. Qua đó, tôi muốn truyền tải niềm đam mê với lĩnh vực tối ưu hóa, toán ứng dụng nói chung cho sinh viên. Bên cạnh đó, tôi tạo cơ hội cho các bạn được tham gia nghiên cứu.

Hiện, sinh viên của chúng tôi đang làm việc và có nhiều đóng góp lớn với một nhà hóa học nổi tiếng tại Berkeley (Mỹ), người đã thắng giải thưởng VinFuture.

Là một người thầy, tôi cũng muốn sinh viên nghĩ về mục đích nghiên cứu có thể giải quyết các vấn đề trong đời sống như thế nào. Bằng cách này, chúng ta có thể thực sự thấm nhuần tinh thần khởi nghiệp như khẩu hiệu của Vingroup. Sinh viên cũng có cơ hội tìm thấy cảm hứng nghiên cứu và tiếp tục theo đuổi nghiên cứu về lâu về dài.

Nhật Lệ