Tiếp tục nâng cao năng lực, chất lượng dự báo, cảnh báo

(VLO) Biến đổi khí hậu ngày càng có nhiều diễn biến phức tạp, khó lường. Do đó, công tác dự báo, cảnh báo của ngành khí tượng thủy văn (KTTV) có vai trò quan trọng trong việc bảo vệ con người và tài sản.

Dự báo khí tượng thủy văn có vai trò quan trọng trong phòng chống, ứng phó thiên tai.

Theo Tổng cục KTTV, thời gian qua, ngành KTTV đã làm tốt công tác dự báo KTTV, thực hiện dự báo thời tiết, thủy văn chi tiết đến các huyện, thị xã trên cả nước; cung cấp kịp thời bản tin dự báo KTTV, cảnh báo về các hiện tượng thời tiết nguy hiểm phục vụ công tác chỉ đạo phòng tránh và giảm nhẹ thiên tai, chủ động kế hoạch sản xuất, kinh doanh.

Việc tăng cường dự báo, cảnh báo thông tin KTTV không chỉ góp phần chủ động phòng tránh và giảm nhẹ thiệt hại do thiên tai, bảo vệ cuộc sống và sinh kế của người dân mà thông tin, dữ liệu KTTV cũng đóng vai trò quan trọng đối với các ngành, lĩnh vực kinh tế- xã hội, quốc phòng, an ninh.

Ông Lê Hồng Phong- Phó Tổng cục trưởng Tổng cục KTTV nhận định: Biến đổi khí hậu đã và đang có tác động sâu sắc đến mọi lĩnh vực phát triển kinh tế – xã hội, các khu vực, vùng miền.

Các hiện tượng thời tiết cực đoan cũng gia tăng trong những năm gần đây như hoạt động, ảnh hưởng của bão và áp thấp nhiệt đới đều có những diễn biến rất bất thường.

Do đó, các bản tin dự báo có độ tin cậy cao sẽ giúp tránh, giảm thiểu được những thiệt hại nặng nề do thiên tai có nguồn gốc KTTV gây ra.

Trong những năm qua, ngành KTTV đã triển khai nhiều giải pháp nhằm tăng cường công tác quản lý nhà nước đối với lĩnh vực KTTV, chỉ đạo các đơn vị, hệ thống dự báo, cảnh báo KTTV quốc gia đẩy mạnh các công tác chuyên môn dự báo, cảnh báo KTTV, đặc biệt là dự báo cảnh báo dài hạn, từ xa, từ sớm, phát huy vai trò quan trọng hỗ trợ các cơ quan quản lý, chính quyền địa phương trong khai thác, sử dụng thông tin, dữ liệu KTTV phục vụ chỉ đạo điều hành phát triển kinh tế – xã hội, phòng chống giảm nhẹ thiệt hại do thiên tai.

Theo ông Lê Hồng Phong, hiệu quả của các bản tin đã đem lại nhiều đóng góp thực tế đối với xã hội. Như năm 2019, trong dự báo hạn hán, xâm nhập mặn, nhờ dự báo sớm nên mặc dù hạn hán và xâm nhập mặn xảy ra với quy mô lớn và mức độ khốc liệt nghiêm trọng nhất trong lịch sử tại ĐBSCL (thời gian xâm nhập mặn kéo dài gấp từ 2 – 2,5 lần, phạm vi ảnh hưởng rộng hơn so với năm 2016) tuy nhiên mức độ thiệt hại đến sản xuất, dân sinh được giảm thiểu đặc biệt là thiệt hại về sản xuất nông nghiệp chỉ bằng khoảng 10% so với năm 2016…

Tại Vĩnh Long, theo ông Trương Hoàng Giang- Giám đốc Đài KTTV, những năm qua, công tác dự báo, cảnh báo, thông tin, truyền thông về phòng chống thiên tai có chuyển biến tích cực; các thông tin về diễn biến tình hình thiên tai, chỉ đạo phòng tránh, ứng phó được chuyển tiếp trên các phương tiện thông tin đại chúng kịp thời.

Theo đó, việc ứng dụng công nghệ thông tin đã phát huy hiệu quả trong lĩnh vực phòng chống thiên tai, các thông tin dự báo, cảnh báo được chuyển đến lãnh đạo các ngành, các cấp địa phương bằng nhiều hình thức một cách nhanh chóng để kịp thời chỉ đạo phòng tránh, ứng phó khi có tình huống thiên tai.

Cụ thể, dự báo, cảnh báo các loại hình thiên tai nguy hiểm như mưa lớn diện rộng đã được cảnh báo trước 2-3 ngày. Đối với mưa lớn cục bộ hoặc mưa lớn trong cơn dông, cảnh báo trước từ 30 phút đến 2- 3 giờ.

Tuy nhiên, theo ông Giang, chất lượng các bản tin dự báo, cảnh báo tăng, song vẫn chưa dự báo, cảnh báo được chính xác, chi tiết các hiện tượng thời tiết nguy hiểm như mưa lớn, dông, sét, nhất là dự báo mưa định lượng; nội dung bản tin còn nặng tính chuyên môn, nhiều thuật ngữ khó hiểu, do đó khi đưa đến người sử dụng hiệu quả chưa thực sự cao.

Thời gian tới, trong điều kiện biến đổi khí hậu hiện nay, các hiện tượng thời tiết khắc nghiệt, cực đoan ngày càng diễn biến phức tạp, khó lường. Yêu cầu về phòng, chống thiên tai, ngày càng cao.

Do đó, ngành KTTV tiếp tục đẩy mạnh, phát triển đồng bộ theo hướng hiện đại hóa; tập trung nâng cao chất lượng dự báo, cảnh báo, nâng cao tính chính xác, độ tin cậy của các bản tin dự báo, cảnh báo thiên tai.

Đồng thời, tiếp tục xây dựng hệ thống quan trắc hiện đại, hệ thống hỗ trợ kỹ thuật, tăng cường công nghệ dự báo, năng lực chuyên môn, đặc biệt là xây dựng và đưa vào dự báo nghiệp vụ dựng mô hình dự báo bão, mưa lớn; xây dựng hệ thống giám sát biến đổi khí hậu, hạn hán, xâm nhập mặn.

Bài, ảnh: TRÀ MY