Sắp xếp, tổ chức lại bộ máy chính trị tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả

Tỉnh Vĩnh Long tham dự hội nghị trực tuyến quán triệt, triển khai tổng kết việc thực hiện Nghị quyết số 18-NQ/TW. ẢNH: NGUYÊN KHÁNH

Tại Hội nghị trực tuyến toàn quốc quán triệt, triển khai tổng kết việc thực hiện Nghị quyết số 18-NQ/TW của BCH Trung ương Đảng khóa XII; tình hình kinh tế- xã hội năm 2024, giải pháp tăng tốc phát triển kinh tế- xã hội năm 2025 và tháo gỡ điểm nghẽn, nút thắt về thể chế do Bộ Chính trị, Ban Bí thư tổ chức vào ngày 1/12, ông Lê Minh Hưng- Trưởng Ban Tổ chức Trung ương, trình bày các nội dung chính, trọng tâm việc triển khai tổng kết Nghị quyết số 18-NQ/TW “Một số vấn đề về tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả”, cụ thể có phương án sắp xếp, tổ chức lại bộ máy hệ thống chính trị trong thời gian tới.

Đối với các cơ quan Đảng 

Phương án chung sẽ nghiên cứu, đề xuất kết thúc hoạt động của các ban cán sự đảng, đảng đoàn trong các cơ quan của Quốc hội, Chính phủ, các bộ, các cơ quan nhà nước, MTTQ Việt Nam và các tổ chức chính trị- xã hội, hội quần chúng do Đảng và Nhà nước giao nhiệm vụ theo hướng lập các đảng bộ.

Cùng đó, nghiên cứu, đề xuất giải thể, sáp nhập, điều chỉnh chức năng, nhiệm vụ của các cơ quan, tổ chức của Đảng, Quốc hội, Chính phủ, các tổ chức chính trị- xã hội, các hội quần chúng do Đảng, Nhà nước giao nhiệm vụ theo hướng giảm đầu mối, tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả; khắc phục tình trạng chồng chéo về chức năng, nhiệm vụ; giảm tầng nấc trung gian.

Nghiên cứu tổ chức lại hoạt động của các báo, tạp chí, truyền hình, cổng thông tin điện tử… của các ban Đảng, Quốc hội, Chính phủ, MTTQ Việt Nam, các tổ chức chính trị- xã hội, các hội quần chúng do Đảng, Nhà nước giao nhiệm vụ… để tăng cường chất lượng, hiệu quả, giảm chi phí.

Cụ thể, đối với các cấp ủy, tổ chức đảng, ông Lê Minh Hưng cho biết, nghiên cứu, đề xuất sáp nhập Ban Tuyên giáo Trung ương và Ban Dân vận Trung ương. Nghiên cứu, kết thúc hoạt động của Ban Đối ngoại Trung ương, chuyển các nhiệm vụ chính về Bộ Ngoại giao; một phần công việc về Văn phòng Trung ương Đảng. Nghiên cứu, kết thúc hoạt động của Ban Bảo vệ chăm sóc sức khỏe Trung ương, chuyển nhiệm vụ về Ban Tổ chức Trung ương, Bộ Y tế và một số bệnh viện Trung ương.

Nghiên cứu, đề xuất chuyển chức năng, nhiệm vụ của Hội đồng Lý luận Trung ương; Hội đồng Lý luận, phê bình văn học, nghệ thuật Trung ương; Hội đồng Khoa học Các cơ quan Đảng Trung ương về Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh.

Nghiên cứu kết thúc hoạt động các tạp chí của các ban đảng Trung ương, chuyển nhiệm vụ liên quan về Tạp chí Cộng sản; tập trung xây dựng Tạp chí Cộng sản là cơ quan nghiên cứu, tuyên truyền lý luận chính trị của BCH Trung ương. Nghiên cứu kết thúc hoạt động của Báo Điện tử Đảng Cộng sản Việt Nam, chuyển chức năng, nhiệm vụ liên quan về Báo Nhân Dân; giao Ban Tuyên giáo Trung ương, Báo Nhân Dân chịu trách nhiệm thực hiện sắp xếp, tinh gọn tổ chức, bộ máy và biên chế.

Nghiên cứu kết thúc hoạt động của Truyền hình Nhân Dân, chuyển chức năng, nhiệm vụ liên quan về Đài Truyền hình Việt Nam; tập trung xây dựng Báo Nhân Dân là cơ quan ngôn luận của Trung ương, tiếng nói của Đảng, Nhà nước và Nhân dân; tập trung báo in, điện tử, được ngân sách đảm bảo chi cho các hoạt động.

Nghiên cứu kết thúc hoạt động của Đảng ủy Khối Các cơ quan Trung ương; lập đảng bộ các cơ quan đảng, cơ quan tư pháp Trung ương trực thuộc Trung ương, gồm các tổ chức đảng trong các ban đảng, cơ quan, đơn vị của Đảng ở Trung ương, Viện Kiểm sát nhân dân tối cao, TAND tối cao; cơ quan chuyên trách tham mưu, giúp việc đặt tại Văn phòng Trung ương Đảng.

Nghiên cứu kết thúc hoạt động của Đảng ủy Khối Doanh nghiệp Trung ương; chuyển các tổ chức đảng ở các tập đoàn, tổng công ty, ngân hàng thương mại nhà nước về trực thuộc Đảng ủy Chính phủ và đảng ủy một số bộ chuyên ngành (tùy theo quy mô, tính chất quan trọng của đảng bộ doanh nghiệp).

Ban Cán sự đảng Chính phủ sẽ kết thúc hoạt động, lập Đảng bộ Chính phủ trực thuộc Trung ương gồm các tổ chức đảng trong các bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ và một số đảng bộ trong các tập đoàn, tổng công ty, ngân hàng thương mại nhà nước; có cơ quan chuyên trách tham mưu, giúp việc tại cơ quan Chính phủ. Đảng bộ quân đội và công an giữ nguyên như hiện nay.

Đảng ủy Chính phủ ngoài các chức năng, nhiệm vụ của đảng bộ trực thuộc Trung ương còn bao gồm chức năng, nhiệm vụ của ban cán sự đảng như hiện nay; lãnh đạo, chỉ đạo toàn diện đối với hoạt động của Chính phủ và các cấp ủy trực thuộc.

Ông Lê Minh Hưng cho biết, thực hiện phương án này, tối thiểu sẽ giảm 4 cơ quan đảng trực thuộc Trung ương; 25 ban cán sự đảng; 16 đảng đoàn trực thuộc Trung ương; tăng 2 đảng ủy trực thuộc Trung ương.

Đối với các bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan trực thuộc Chính phủ

Ông Lê Minh Hưng cho biết, sẽ nghiên cứu, đề xuất sáp nhập, kết thúc hoạt động của một số bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan trực thuộc Chính phủ theo hướng:

Sáp nhập Bộ KH-ĐT và Bộ Tài chính; sáp nhập Bộ GT-VT và Bộ Xây dựng. Cùng đó, sáp nhập Bộ Thông tin-TT và Bộ KH-CN để thực hiện nhiệm vụ quản lý nhà nước về khoa học công nghệ, chuyển đổi số…; chuyển một số nhiệm vụ khác về: Bộ Văn hóa-TT-DL, Bộ GD-ĐT và các cơ quan liên quan.

Sáp nhập Bộ TN-MT và Bộ Nông nghiệp-PTNT để thực hiện nhiệm vụ quản lý nhà nước về nông nghiệp, tài nguyên môi trường, chuyển một số nhiệm vụ khác về các bộ và các cơ quan liên quan.

Kết thúc hoạt động của Bộ Lao động-TB-XH, chuyển nhiệm vụ về: Bộ Nội vụ, Bộ GD-ĐT, Ủy ban Dân tộc và các cơ quan liên quan. Kết thúc hoạt động của Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp, chuyển nhiệm vụ về Bộ Tài chính, các bộ chuyên ngành và các cơ quan liên quan.

Kết thúc hoạt động của Ủy ban Giám sát tài chính quốc gia Việt Nam, chuyển nhiệm vụ về Bộ Tài chính, Ngân hàng Nhà nước và các cơ quan liên quan. Cùng đó, chuyển Ban Tôn giáo Chính phủ về Ủy ban Dân tộc, thành lập Ủy ban Dân tộc- Tôn giáo.

Nghiên cứu, sắp xếp một số bộ, ngành khác để bảo đảm tinh gọn. Nghiên cứu, đề xuất sắp xếp 2 viện hàn lâm khoa học và 2 ĐH quốc gia, bảo đảm hiệu quả, phát huy tốt nhiệm vụ nghiên cứu, đào tạo. Nghiên cứu sắp xếp Học viện Hành chính quốc gia theo hướng sáp nhập vào Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh.

Nghiên cứu, đề xuất kết thúc mô hình tổng cục trực thuộc các bộ, trước hết là sắp xếp các đơn vị như Kho bạc Nhà nước, Tổng cục Thuế, Tổng cục Hải quan, BHXH Việt Nam, Tổng cục Thi hành án dân sự, Tổng cục Quản lý thị trường, chi nhánh ngân hàng nhà nước các tỉnh, thành phố… Tiếp tục xem xét sắp xếp mô hình tổ chức một số đơn vị bên trong của các bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan trực thuộc Chính phủ theo hướng tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả.

Nghiên cứu kết thúc hoạt động của Truyền hình Thông tấn, Truyền hình VOV, chuyển chức năng nhiệm vụ liên quan về Đài Truyền hình Việt Nam. Cùng đó, nghiên cứu tiếp tục sắp xếp các cơ quan báo chí của các bộ, ngành.

Theo ông Lê Minh Hưng, thực hiện phương án này, tối thiểu giảm được 5 bộ, 2 cơ quan trực thuộc Chính phủ.

Tổng Bí thư Tô Lâm phát biểu chỉ đạo, phải khẩn trương, tích cực thực hiện tổng kết Nghị quyết số 18-NQ/TW và tiến hành cuộc cách mạng về sắp xếp, tổ chức, tinh gọn bộ máy của hệ thống chính trị. Đây là vấn đề lớn, rất khó, phức tạp và nhạy cảm, đòi hỏi sự đoàn kết, quyết tâm cao, sự gương mẫu, dũng cảm, vì sự tiến bộ và phát triển trường tồn của đất nước.

Các cấp ủy, tổ chức đảng, nhất là người đứng đầu, đặc biệt là các đồng chí Ủy viên Trung ương Đảng, xác định quyết tâm chính trị cao, nỗ lực lớn, gương mẫu, chủ động quyết liệt, mạnh mẽ trong lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức triển khai thực hiện nhiệm vụ.

Việc tổng kết Nghị quyết số 18-NQ/TW phải được tiến hành khách quan, dân chủ, khoa học, cầu thị; bảo đảm thận trọng, chắc chắn, giữ vững nguyên tắc, tiếp thu ý kiến, học hỏi kinh nghiệm để đảm bảo xây dựng mô hình đồng bộ, liên thông, thống nhất. Quyết tâm hoàn thành tổng kết Nghị quyết số 18-NQ/TW và báo cáo BCH Trung ương Đảng phương án sắp xếp, kiện toàn tổ chức bộ máy hệ thống chính trị trong quý I/2025. 

Việc sắp xếp, tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị bám sát các nguyên tắc của Đảng, Cương lĩnh chính trị, Điều lệ của Đảng, Hiến pháp, pháp luật và yêu cầu thực tiễn. Tổ chức bộ máy mới hoạt động phải tốt hơn tổ chức bộ máy cũ, phải được vận hành thông suốt, hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả. Tinh gọn tổ chức bộ máy phải gắn với cơ cấu lại đội ngũ cán bộ đáp ứng phẩm chất, năng lực, ngang tầm nhiệm vụ, biên chế hợp lý, chuẩn hóa chức danh. Thực hiện thật tốt công tác tư tưởng chính trị, chế độ, chính sách đối với cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức, người lao động thuộc phạm vi tác động, ảnh hưởng khi thực hiện sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy.

HẢI YẾN