Trên tinh thần các văn bản chỉ đạo của Trung ương, của tỉnh về quản lý và tổ chức lễ hội, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Vĩnh Long đã có văn bản triển khai, chỉ đạo các đơn vị trực thuộc, Phòng Văn hóa và Thông tin cấp huyện thực hiện nghiêm túc và hiệu quả công tác quản lý và tổ chức lễ hội ở địa phương 6 tháng đầu năm 2024.
Hiện nay, tỉnh Vĩnh Long có 69 di tích được xếp hạng di tích lịch sử – văn hóa, gồm 13 di tích quốc gia (05 di tích kiến trúc nghệ thuật và 08 di tích lịch sử) và 56 di tích cấp tỉnh (08 di tích kiến trúc nghệ thuật, 36 di tích lịch sử và 12 di tích lịch sử văn hóa). Mỗi năm, toàn tỉnh có khoảng 1.400 lượt lễ hội được tổ chức tại các di tích và cơ sở tín ngưỡng, tôn giáo (trung bình mỗi di tích tổ chức 02 lễ hội). Trong 6 tháng đầu năm, trên địa bàn tỉnh đã tổ chức tốt các loại hình lễ hội. Cụ thể
Đối với Lễ hội truyền thống: Sở đã tham mưu tỉnh tổ chức các hoạt động mừng Đảng, mừng Xuân Giáp Thìn 2024 và tổ chức nhiều lễ hội tại các di tích lịch sử văn hóa, tiêu biểu: Lễ giỗ Quốc Tổ Hùng Vương (tổ chức tại Bảo tàng Vĩnh Long), Lễ hội Lăng Ông Tiền quân Thống chế Điều bát Nguyễn Văn Tồn (Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia, huyện Trà Ôn), Lễ Xuân đinh tại Văn Thánh Miếu (Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia, thành phố Vĩnh Long), Lễ Xuân tế cầu an tại Công Thần Miếu, Lễ Thượng nguyên tại chùa Tiên Châu (huyện Long Hồ), chùa Phước Hậu (huyện Tam Bình),… Bên cạnh đó, Tỉnh còn tổ chức nhiều hoạt động văn hóa, văn nghệ và thể thao nhân dịp Tết cổ truyền Chol–chnam– thmay cho đồng bào dân tộc Khmer. Ngoài ra, Tỉnh còn tổ chức lễ kỷ niệm 36 năm ngày mất (23/01/1988 – 23/01/2024 âm lịch) và 112 năm Ngày sinh Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng Phạm Hùng (11/6/1988 – 11/6/2024); lễ kỷ niệm 16 năm ngày mất Thủ tướng Chính phủ Võ Văn Kiệt (08/5/2008 – 08/5/2024 âm lịch),… thu hút sự quan tâm và hưởng ứng đông đảo của quần chúng Nhân dân.
Lãnh đạo tỉnh dâng hương tại Khu lưu niệm Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng Phạm Hùng nhân kỷ niệm 36 năm ngày mất của đồng chí Phạm Hùng
Đối với loại hình Lễ hội văn hóa: Sở đã tổ chức Lễ trao bằng Kỷ lục Việt Nam “Đường gốm và hoa dài nhất Việt Nam”; Lễ công bố Quyết định di sản văn hóa phi vật thể quốc gia đối với 02 loại hình: Nghệ thuật hát bội và Lễ hội Văn Thánh Miếu; Ngày hội “làm bánh dân gian” huyện Trà Ôn năm 2024 (với sự tham gia của 79 đội thi, thu hút trên 1000 lượt người đến tham dự, tham quan, trải nghiệm). Các lễ hội này đã góp phần quảng bá rộng rãi các giá trị văn hóa và tiềm năng du lịch của địa phương đến người dân trong và ngoài tỉnh.
Có thể thấy, trên địa bàn tỉnh hiện nay có 02 hình thức quản lý, tổ chức lễ hội: Lễ hội không do cơ quan Nhà nước tổ chức và Lễ hội do cơ quan Nhà nước tổ chức.
Theo đó, hình thức lễ hội không do cơ quan Nhà nước tổ chức, theo hướng cộng đồng tự quản chiếm hơn 90% (trong tổng số 1.400 lễ hội được tổ chức tại các di tích), gồm các lễ hội Thượng điền, Hạ điền ở các đình, lễ giỗ cụ Phan Thanh Giản (Văn Thánh Miếu), lễ Xuân tế cầu an (Công Thần Miếu),…. Với hình thức này, người dân thực sự chủ động và tham gia trực tiếp vào các hoạt động lễ hội, tự chủ toàn bộ về kinh phí.
Một số lễ hội lớn do Tỉnh tổ chức như lễ giỗ Quốc tổ Hùng Vương, lễ hội Lăng Ông Tiền quân Thống chế Điều bát Nguyễn Văn Tồn, Lễ kỷ niệm ngày sinh, ngày mất của Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng Phạm Hùng; Thủ tướng Chính phủ Võ Văn Kiệt; Giáo sư, Viện sĩ, Thiếu tướng, Anh hùng lao động Trần Đại Nghĩa,… Trong quá trình tổ chức, bên cạnh những nghi thức dâng hoa, dâng hương còn tổ chức nhiều hoạt động hội, thu hút đông đảo người dân quan tâm, tham dự.
Nhìn chung, công tác quản lý và tổ chức lễ hội trên địa bàn tỉnh trong 6 tháng đầu năm 2024 nâng lên nhờ sự quan tâm của các sở, ban, ngành, các đoàn thể và tổ chức chính trị – xã hội, tạo được sự chuyển biến tích cực trong đời sống Nhân dân. Tổ chức hoạt động lễ hội đảm bảo theo đúng quy định, thực hiện thủ tục đăng ký, thông báo đến chính quyền địa phương trước khi tổ chức. Các lễ hội được tổ chức trang trọng, tiết kiệm, an toàn, hiệu quả, phù hợp với truyền thống văn hóa của dân tộc và phong tục, tập quán tốt đẹp của địa phương, không phô trương, hình thức và lãng phí. Công tác an ninh, trật tự được đảm bảo, vệ sinh môi trường được quan tâm, các hiện tượng tiêu cực đang dần được khắc phục./.
Kim Hường
Nguồn: https://vinhlong.gov.vn/svhttdl/Default.aspx?tabid=11955&ID=256218