Nghiên cứu, ban hành Nghị quyết đặc thù về phát triển ĐBSCL thích ứng với biến đổi khí hậu 

Ngày 4/11, trong phiên thảo luận tại hội trường về Kế hoạch Phát triển kinh tế- xã hội năm 2025, đại biểu Nguyễn Thị Quyên Thanh cho biết, với sự vào cuộc đồng bộ của cả hệ thống chính trị và sự nỗ lực, phấn đấu của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân và cộng đồng doanh nghiệp, kinh tế vĩ mô nước ta ổn định, các cân đối lớn cơ bản được bảo đảm, lạm phát được kiểm soát.

Mặc dù hậu quả của bão số 3 ước tính làm ảnh hưởng tới 0,15% tăng trưởng GDP, cả nước vẫn nỗ lực duy trì mục tiêu tăng trưởng GDP năm 2024 vào khoảng 7%, cao hơn mục tiêu Quốc hội giao (6-6,5%), thuộc nhóm nước có tốc độ tăng trưởng cao trong khu vực và thế giới, được nhiều tổ chức quốc tế lớn, có uy tín đánh giá cao. Điểm sáng nổi bật, có ý nghĩa quan trọng, nâng cao năng lực, tạo nền tảng cho phát triển nhanh và bền vững của nền kinh tế trong năm 2024, đó là Chính phủ đã kiến tạo lực đẩy và phát huy tối đa khả năng giải ngân vốn đầu tư công. Bên cạnh những kết quả đạt được vẫn còn nhiều khó khăn và thách thức. 

Để thực hiện thành công Kế hoạch Phát triển kinh tế-xã hội năm 2025, Chính phủ trình Quốc hội dự thảo Nghị quyết về nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm để thúc đẩy tăng trưởng, kiểm soát lạm phát và ổn định kinh tế vĩ mô. Trên cơ sở thực tiễn quản lý tại phương, tôi trân trọng đề nghị Quốc hội, Chính phủ quan tâm thêm những nội dung sau:

Thứ nhất là, để thúc đẩy sản xuất, giải quyết việc làm, tạo cơ sở tăng tổng cầu tiêu dùng trong nước trong thời gian tới, Chính phủ cần thực hiện giải pháp kích cầu tiêu dùng thông qua chính sách thuế và an sinh xã hội như giảm thuế thu nhập cá nhân; giảm thuế VAT với thời hạn dài hơn, tỷ lệ cao hơn 2%; giảm giá dịch vụ hàng không, đường sắt để kích cầu du lịch trong nước và thu hút du lịch nước ngoài; tăng cường các đợt khuyến mại với mục tiêu Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam. Thực hiện chính sách tín dụng ưu đãi giải quyết vấn đề nhà ở xã hội cho người lao động có thu nhập thấp, tạo an tâm về chỗ ở, khuyến khích tinh thần làm việc, nâng cao mức sống.

Thứ hai là, tiếp tục chú trọng phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao gắn với đẩy mạnh nghiên cứu khoa học, phát triển và ứng dụng công nghệ, thúc đẩy khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo. Do đa phần các doanh nghiệp là các tổ chức, doanh nghiệp trẻ, chưa có nhiều kinh nghiệm, năng lực tổ chức và kỹ năng quản lý điều hành kinh doanh, gắn kết cộng đồng. Do đó Chính phủ cần có các chính sách hỗ trợ cụ thể để khuyến khích doanh nghiệp đầu tư vào nghiên cứu và phát triển, và áp dụng các giải pháp công nghệ mới, cải tiến tổ chức sản xuất và kinh doanh, nâng cao năng lực đổi mới sáng tạo trong hoạt động của doanh nghiệp; tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp khởi nghiệp và sáng tạo.

Thứ ba là, có thể thấy, chưa bao giờ hạ tầng giao thông ĐBSCL được dồn lực đầu tư mạnh mẽ như hiện nay. Từng là “vùng trũng” cao tốc, đến nay trong vùng đã có 120 km cao tốc TP Hồ Chí Minh- Cần Thơ được đưa vào khai thác. Mục tiêu đến năm 2025, toàn vùng sẽ có khoảng 548 km đường bộ cao tốc được đưa vào khai thác và đến năm 2030 là 763 km. Tuy nhiên, biến đổi khí hậu đang là thách thức không nhỏ đối với hoạt động đầu tư hạ tầng giao thông, bảo trì kết cấu hạ tầng giao thông ở khu vực ĐBSCL. Thực tế ghi nhận, trong mấy năm gần đây, biến đổi khí hậu và nước biển dâng đã gây ra tình trạng ngập nặng trên một số tuyến đường trong khu vực như các tuyến QL63, 54, 57, đặc biệt là QL1 đoạn qua các tỉnh Vĩnh Long, Bạc Liêu, Cà Mau… Nguyên nhân chính của việc ngập nước trên các tuyến quốc lộ là do sụt lún nền đường.

Phát triển bền vững được xem là yếu tố quan trọng trong chiến lược phát triển kinh tế của Việt Nam. Do đó, tôi trân trọng đề nghị Quốc hội nghiên cứu, ban hành Nghị quyết đặc thù về phát triển ĐBSCL thích ứng với biến đổi khí hậu thay cho Nghị quyết số 120 ngày 17/11/2017 của Chính phủ về Phát triển ĐBSCL thích ứng với biến đổi khí hậu. Đây là chủ trương có tính đột phá về phát triển để kiến tạo vùng ĐBSCL phát triển bền vững, thích ứng với biến đổi khí hậu và an toàn, thịnh vượng.

Bên cạnh đó, tôi cũng đề nghị Bộ GT-VT sớm có kế hoach đầu tư các tuyến quốc lộ một cách hoàn chỉnh như QL54 đáp ứng nguyện vọng chính đáng của cử tri Vĩnh Long và ĐBSCL. 

Thứ tư là, Bộ Chính trị đã ban hành Kết luận số 91-KL/TW tiếp tục thực hiện Nghị quyết số 29-NQ/TW của BCH Trung ương Đảng khoá XI “Về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, đáp ứng yêu cầu công nghiệp hoá, hiện đại hoá trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế”. Nội dung Kết luận được ngành Giáo dục và xã hội quan tâm, hướng đến mục tiêu đưa giáo dục và đào tạo Việt Nam đạt trình độ tiên tiến của khu vực Châu Á vào năm 2030 và đạt trình độ tiên tiến của thế giới vào năm 2045. 

Để thực hiện tốt các nhiệm vụ theo Kết luận số 91, tôi trân trọng đề nghị Bộ GD-ĐT quan tâm những nội dung:

Đối với nhiệm vụ “tiếp tục triển giáo dục nghề nghiệp theo hướng mở, linh hoạt, hiện đại, hiệu quả, hội nhập, gắn với thị trường lao động; đẩy mạnh phân luồng, tăng số lượng học sinh sau THCS, THPT vào giáo dục nghề nghiệp”, đề nghị Bộ GD-ĐT cần có tổng kết, đánh giá sâu kết quả thực hiện Quyết định số 522/QĐ-TTg ngày 14/5/2018 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án “Giáo dục hướng nghiệp và định hướng phân luồng học sinh trong giáo dục phổ thông giai đoạn 2018-2025”. Bởi vì sau hơn 5 năm triển khai thực hiện Đề án này, các địa phương còn gặp nhiều khó khăn, bất cập; tỷ lệ học sinh tốt nghiệp THCS tiếp tục học tập tại các cơ sở giáo dục nghề nghiệp đào tạo trình độ sơ cấp, trung cấp không đạt được mục tiêu của Đề án. Do đó cần đánh giá, phân tích nguyên nhân, trách nhiệm của các bộ ngành, nhất là Bộ GD-ĐT; Bộ Lao động-TB-XH, trách nhiệm của gia đình; của xã hội, của các cơ sở giáo dục…làm cơ sở để triển khai thực hiện nhiệm vụ này.

Đối với nhiệm vụ “từng bước đưa tiếng Anh trở thành ngôn ngữ thứ hai trong trường học”. Đây là nhiệm vụ đang được ngành Giáo dục và toàn xã hội quan tâm vì kỳ vọng sẽ tạo ra bước phát triển kinh tế-xã hội cho Việt Nam nhưng cũng đặt ra không ít khó khăn và thách thức. Rút kinh nghiệm những kết quả đạt được và những mục tiêu chưa đạt khi triển khai thực hiện Đề án “Dạy và học ngoại ngữ trong hệ thống giáo dục quốc dân giai đoạn 2008-2020”, tôi đề nghị Bộ GD-ĐT cần có lộ trình, đề án tổng thể, toàn diện và lâu dài. Theo tôi thì địa phương rất cần có sự chuẩn bị sớm cho việc bồi dưỡng, nâng cao năng lực đội ngũ giáo viên; cần thiết kế lại chương trình, nội dung, phương pháp dạy học và kiểm tra, đánh giá phù hợp; và đặc biệt là cần sớm hoàn thiện cơ sở pháp lý để việc triển khai được thuận lợi.

B.THANH-Đ.THI (ghi)