Kết quả thực hiện chương trình mục tiêu Quốc gia năm 2023

Trong quá trình triển khai các văn bản hướng dẫn do Trung ương ban hành, trong 17 nội dung quy định tại Nghị định số 27/2022/NĐ-CP ngày 19/4/2022 của Chính phủ, tỉnh đã thực hiện 10 nội dung và 01 trong quá trình xây dựng; 06 nội dung còn lại về cơ chế đặc thù trong quản lý dự án quy mô nhỏ, không phức tạp, tỉnh đề xuất không ban hành do kế hoạch đầu tư công trung hạn (phê duyệt năm 2021), tỉnh đã lựa chọn danh mục công trình, quyết định chủ trương đầu tư để thực hiện nhằm đạt mục tiêu/tiêu chí xã NTM đến năm 2025 và cân đối ngân sách địa phương, huy động nguồn vốn hợp pháp khác để đối ứng thực hiện. Do đó, nếu phải xây dựng tiêu chí lựa chọn dự án theo cơ chế đặc thù (theo điều 14 Nghị định 27/2022/NĐ-CP của Chính phủ) và lấy ý kiến các bộ, cơ quan trung ương cũng như xây dựng thiết kế mẫu, thiết kế điển hình để thực hiện sẽ không phù hợp với thực tế tại địa phương.

Trên cơ sở các văn bản chỉ đạo, hướng dẫn của Trung ương, tỉnh Vĩnh Long đã ban hành 22 văn bản hướng dẫn, chỉ đạo, làm cơ sở để các ngành, địa phương triển khai thực hiện Chương trình, trong đó: 01 văn bản trong công tác thành lập, kiện toàn, quy chế hoạt động của Ban Chỉ đạo và 01 văn bản ban hành cơ chế phân cấp quản lý, tổ chức thực hiện các chương trình mục tiêu quốc gia tại địa phương (theo quy định tại khoản 2 Điều 30 Nghị định số 27/2022/NĐ-CP của Chính phủ); 02 văn bản về kế hoạch thực hiện các chương trình mục tiêu quốc gia năm 2023 theo quy định; 06 văn bản về kế hoạch phân bổ vốn thực hiện các Chương trình MTQG năm 2023 và giai đoạn 2021-2025; 12 văn bản hướng dẫn, chỉ đạo, làm cơ sở để các ngành, địa phương triển khai thực hiện các Chương trình MTQG.

Ban chỉ đạo Chương trình đã xây dựng kế hoạch kiểm tra, giám sát tiến độ thực hiện các Chương trình mục tiêu quốc gia; trong đó, đối với tiêu chí xây dựng nông thôn mới, thực hiện phối hợp giữa các xã và Sở, ngành tỉnh hướng dẫn địa phương thực hiện đạt các chỉ tiêu trong năm; đối với Chương trình mục tiêu quốc gia Giảm nghèo bền vững, Ban chỉ đạo đã tổ chức 25 cuộc kiểm tra, giám sát với nội dung: thực hiện chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo, quy trình rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo năm 2023…, quá trình kiểm tra, giám sát có sự tham gia của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cấp xã. Các thành viên Ban Chỉ đạo được phân công thuộc các Sở, ngành lồng ghép công tác kiểm tra, giám sát xây dựng nông thôn mới vào chương trình công tác hàng năm và trực tiếp chỉ đạo, đôn đốc, kiểm tra tình hình thực hiện xây dựng nông thôn mới ở địa bàn được phân công phụ trách. Ngoài ra, hàng năm, Ban Chỉ đạo các cấp đều thành lập Đoàn và tổ chức kiểm tra, giám sát theo nội dung yêu cầu; nhìn chung, qua kiểm tra, giám sát, đã kịp thời tháo gỡ nhiều khó khăn, vướng mắc trong xây dựng nông thôn mới ở cơ sở.

Trên cơ sở Quyết định số 1506/QĐ-TTg ngày 02/12/2022 và Quyết định số 1513/QĐ-TTg ngày 09/12/2022 của Thủ tướng Chính phủ về việc phân bổ vốn ngân sách trung ương năm 2023 cho địa phương thực hiện 03 CTMTQG, tỉnh Vĩnh Long đã thực hiện phân bổ và giao 100% kế hoạch vốn tại các Nghị quyết của HĐND tỉnh và Quyết định của UBND tỉnh. Cụ thể, tổng kế hoạch vốn là 236.573 triệu đồng. Trong đó, chương trình mục tiêu quốc gia Xây dựng nông thôn mới: 158.203 triệu đồng. Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững: 48.624 triệu đồng. Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế – xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số: 29.746 triệu đồng

Nguồn vốn huy động thực hiện các chương trình mục tiêu quốc gia năm 2023 của tỉnh đạt 664.407 triệu đồng. Trong đó, nguồn hỗ trợ từ ngân sách trung ương là 236.573 triệu đồng, vốn ngân sách địa phương là 420.624 triệu đồng, (trong đó, ngân sách cấp tỉnh là 263.798 triệu đồng; ngân sách cấp huyện là 156.826 triệu đồng). Nguồn huy động khác là 7.210 triệu đồng (nguồn đóng góp của các tổ chức, doanh nghiệp và nguồn lực của cộng đồng dân cư) để thực hiện các tiêu chí như Giao thông, Thủy lợi, Trường học,… 

Nhìn chung, việc huy động tập trung các nguồn lực đầu tư cho các chương trình mục tiêu quốc gia được tỉnh quan tâm thực hiện, kết quả đạt khá cao; đặc biệt là sự tham gia đóng góp của doanh nghiệp và cộng đồng dân cư trong thực hiện các chương trình mục tiêu quốc gia, góp phần đầu tư cơ sở hạ tầng kinh tế xã hội vùng nông thôn được hoàn thiện hơn, thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội và giảm nghèo trên địa bàn tỉnh.

Kế hoạch phân bổ vốn ngân sách trung ương và ngân sách tỉnh thực hiện các CTMTQG năm 2023 là 500.371 triệu đồng (trong đó, ngân sách trung ương là 236.573 triệu đồng, ngân sách tỉnh là 263.798 triệu đồng); thực hiện và giải ngân 431.665 triệu đồng, đạt 86,27% kế hoạch.

Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới: Tổng số vốn phân bổ 421.401 triệu đồng; trong đó, vốn ngân sách trung ương là 158.203 triệu đồng (vốn đầu tư phát triển là 125.160 triệu đồng, vốn sự nghiêp là 33.043 triệu đồng) và vốn ngân sách tỉnh là 263.198 triệu đồng. Thực hiện và giải ngân 403.657 triệu đồng, đạt 95,79% kế hoạch.

Chương trình mục tiêu Quốc gia giảm nghèo bền vững: Tổng số vốn phân bổ là 48.624 triệu đồng (vốn ngân sách trung ương); trong đó, vốn đầu tư phát triển là 3.079 triệu đồng, vốn sự nghiêp là 45.545 triệu đồng. Thực hiện và giải ngân là 5.508 triệu đồng, đạt 11,33% kế hoạch.

Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế – xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số: Tổng số vốn phân bổ là 30.346 triệu đồng; trong đó, vốn ngân sách trung ương là 29.746 triệu đồng (vốn đầu tư phát triển: 13.417 triệu đồng, vốn sự nghiêp: 16.329 triệu đồng) và vốn ngân sách tỉnh là 600 triệu đồng. Thực hiện và giải ngân được 22.500 triệu đồng, đạt 74,14% kế hoạch.

Năm 2023, tỉnh Vĩnh Long có thêm 06 xã được quyết định công nhận đạt chuẩn nông thôn mới; lũy kế tỉnh có 75/87 xã (chiếm tỷ lệ 86,21%) được quyết định công nhận đạt chuẩn nông thôn mới. Tỉnh đã công nhận thêm 08 xã, lũy kế có 32/87 xã, chiếm tỷ lệ 36,78% so với tổng số xã và chiếm tỷ lệ 42,67% so với tổng số xã nông thôn mới. Xã nông thôn mới kiểu mẫu: 01 xã (chiếm tỷ lệ 1,33%). Đến nay tỉnh có 03/07 huyện, thị xã đạt chuẩn/hoàn thành nhiệm vụ xây dựng NTM là thị xã Bình Minh, huyện Bình Tân và huyện Tam Bình, chiếm tỷ lệ 42,86% số đơn vị cấp huyện.

Tổng số tiêu chí đạt được trên địa bàn 87 xã đến nay là 1.580 tiêu chí, số tiêu chí đạt bình quân toàn tỉnh là 18,16 tiêu chí/xã, tăng 57 tiêu chí/xã so với năm 2022. Cụ thể như sau: Có 75 xã đạt 19 tiêu chí (chiếm 86,21%, tăng 06 xã so với năm 2022). Có 04 xã đạt 15-18 tiêu chí (chiếm 4,6%, tăng 01 xã so với năm 2022). Có 04 xã đạt 12-14 tiêu chí (chiếm 4,6%, giảm 03 xã so với năm 2022). Có 04 xã đạt dưới 12 tiêu chí (chiếm 4,6%, giảm 04 xã so với năm 2022).

Kết quả rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo năm 2023 theo chuẩn nghèo đa chiều giai đoạn 2022-2025: Tổng số hộ nghèo là 2.808 hộ, tỷ lệ 0,95%. Tổng số hộ cận nghèo là 7.105 hộ, tỷ lệ 2,4%. Kết quả giảm tỷ lệ hộ nghèo 0,49%/năm, vượt kế hoạch của Chương trình (0,41%/năm). Tuy nhiên, kết quả giảm nghèo của tỉnh chưa thật sự bền vững, hộ nghèo phát sinh vẫn còn do các nguyên nhân bệnh tật, thiên tai, dịch bệnh, lý do bất khả kháng, đời sống của người nghèo còn nhiều khó khăn,…

Tỉnh đã hỗ trợ vay vốn tín dụng cho 24.375 lượt hộ nghèo, hộ cận nghèo, hộ thoát nghèo; học sinh, sinh viên có hoàn cảnh khó khăn; hộ dân tộc thiểu số nghèo; hộ nghèo vay vốn đi làm việc có thời hạn ở nước ngoài, giải quyết việc làm, nước sạch, nhà ở, vệ sinh môi trường,… với số tiền 822.000 triệu đồng. Hỗ trợ 8.233 thẻ BHYT cho người thuộc hộ nghèo và 21.477 thẻ BHYT cho người thuộc hộ cận nghèo với kinh phí là 20.411,514 triệu đồng. Hỗ trợ xây dựng và sửa chữa 1.319 căn nhà đại đoàn kết cho hộ nghèo với số tiền 64.082 triệu đồng. Hỗ trợ đào tạo nghề cho người lao động theo Đề án hỗ trợ đào tạo trình độ sơ cấp, đào tạo dưới 3 tháng (theo Quyết định số 46/2015/QĐ-TTg ngày 28/9/2015 của Thủ tướng Chính phủ) cho 6.327 học viên thuộc hộ nghèo, hộ cận nghèo, hộ mới thoát nghèo….với kinh phí 16.845 triệu đồng.

 Các ban, ngành, đoàn thể cũng đã vận động hỗ trợ Quỹ Vì người nghèo hơn 48.465 triệu đồng để hỗ trợ bảo hiểm y tế hộ cận nghèo, khám chữa bệnh cho người nghèo, phát học bổng cho trẻ em nghèo, trẻ em có hoàn cảnh khó khăn; xây dựng nhà tình thương, nhà đại đoàn kết; địa chỉ nhân đạo (hỗ trợ tiền cho những người bệnh nặng hoàn cảnh gia đình nghèo, khó khăn) và nhiều hoạt động từ thiện khác. Hỗ trợ miễn, giảm học phí, chi phí học tập, tiền ăn, nhà ở theo Nghị định số 81/2021/NĐ-CP và Nghị định số 116/2016/NĐ-CP cho 2.686 học sinh với số tiền 3.046 triệu đồng. Thăm tặng 41.492 phần quà tết cho hộ nghèo, hộ cận nghèo và các đối tượng bảo trợ xã hội với số tiền 14.082 triệu đồng và 2.500kg gạo. Hoạt động trợ giúp pháp lý đạt được nhiều kết quả tích cực. Trong năm đã tổ chức thực hiện 338 cuộc trợ giúp pháp lý, trong đó có 47 cuộc trợ giúp cho hộ nghèo, hộ cận nghèo; giải đáp các quy định về pháp luật cho 686 trường hợp là hộ nghèo và hộ cận nghèo tại các buổi truyền thông về trợ giúp pháp lý. Thực hiện cấp phát 17 loại ấn phẩm báo tuyên truyền; cấp phát báo Vĩnh Long và báo Dân tộc phát triển cho 36 người có uy tín trong đồng bào dân tộc thiểu số với số tiền trên 25 triệu đồng. Hỗ trợ bồn nhựa chứa nước sinh hoạt cho 239 hộ theo Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế – xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số, với số tiền 532 triệu đồng.

Bên cạnh đó, tỉnh tổ chức tuyên truyền, vận động hội viên nông dân tích cực thực hiện các công trình an sinh xã hội, hỗ trợ cho hộ nghèo, hộ có hoàn cảnh khó khăn về vốn, cây, con giống, kỷ thuật…, với tổng số tiền 1.547 triệu đồng, tạo việc làm thường xuyên cho hơn 2.000 hội viên, hỗ trợ hơn 1.885 ngày công lao động; Hội các cấp đã thăm, tặng quà gia đình cán bộ hội viên, nông dân nghèo, hộ hội viên khó khăn, gia đình chính sách, cán bộ hưu với 1.899 phần quà trị giá hơn 552 triệu đồng. Chi bộ Hội Cựu chiến binh tỉnh đóng góp 25 triệu đồng hỗ trợ cho 03 hộ hội viên nghèo chăn nuôi và mua bán nhỏ lẻ, các cấp Hội đẩy mạnh các hoạt động tình nghĩa như: thăm viếng tặng quà, trao học bổng cho con hội viên nghèo học giỏi…với 2.060 suất quà, số tiền là 573 triệu đồng, qua đó góp phần giúp đỡ được 78 hộ thoát nghèo…

Thành Lợi -Nguồn Báo cáo số: 226/BC-UBND