Ngày 1/12, tại trụ sở Chính phủ, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Lưu Quang cùng Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ nhiệm Văn phòng Ủy ban công tác đối ngoại Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị đồng chủ trì Phiên họp lần thứ 15 Ủy ban chỉ đạo hợp tác song phương Việt Nam – Trung Quốc.
Tại Phiên họp, hai bên đã cùng điểm lại những tiến triển mới trong quan hệ song phương kể từ sau Phiên họp lần thứ 14 (7/2022) đến nay, nhất trí cho rằng, quan hệ đối tác hợp tác chiến lược toàn diện Việt Nam – Trung Quốc thời gian qua duy trì đà phát triển tích cực và đạt nhiều kết quả quan trọng. Giao lưu, tiếp xúc cấp cao diễn ra thường xuyên, nổi bật là chuyến thăm chính thức Trung Quốc mang ý nghĩa lịch sử của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tháng 10/2022 và các chuyến thăm và trao đổi cấp cao trong năm 2023 của Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ, Thường trực Ban Bí thư Trương Thị Mai…
Giao lưu, hợp tác kênh Đảng, Quốc hội/Nhân đại, Mặt trận Tổ quốc/Chính hiệp Trung Quốc và giữa các bộ ngành, đoàn thể nhân dân, địa phương hai nước không ngừng được đẩy mạnh và đi vào chiều sâu; các lĩnh vực hợp tác thực chất đạt được nhiều tiến triển đáng khích lệ, chất lượng ngày càng được nâng cao.
Trung Quốc tiếp tục là đối tác thương mại lớn nhất của Việt Nam, trong khi Việt Nam duy trì vị trí là đối tác thương mại lớn nhất của Trung Quốc trong ASEAN và lớn thứ 4 trên thế giới xét theo tiêu chí quốc gia. Đặc biệt là, Trung Quốc trở thành thị trường xuất khẩu nông, lâm, thủy sản lớn nhất của Việt Nam trong 10 tháng đầu năm 2023; vốn đầu tư của Trung Quốc vào Việt Nam tiếp tục tăng, hai bên thúc đẩy hợp tác trong các lĩnh vực mới như kinh tế số, tăng trưởng xanh; hoàn tất đàm phán nhiều văn kiện hợp tác quan trọng, trong đó có Kế hoạch hợp tác thúc đẩy kết nối giữa khuôn khổ “Hai hành lang, một vành đai” với Sáng kiến “Vành đai và Con đường”.
Bên cạnh đó, hai bên cũng thẳng thắn chỉ ra một số lĩnh vực hợp tác chưa tương xứng với tiềm năng và kỳ vọng; tiến độ triển khai các dự án viện trợ không hoàn lại của Trung Quốc dành cho Việt Nam; việc giải quyết các vướng mắc, tồn đọng kéo dài tại một số dự án hợp tác công nghiệp.
Xác định các trọng tâm công tác
Về phương hướng hợp tác thời gian tới, hai bên đi sâu trao đổi và xác định một số trọng tâm công tác: tăng cường trao đổi, tiếp xúc cấp cao và các cấp; triển khai hiệu quả các cơ chế giao lưu, hợp tác giữa hai Đảng, Quốc hội và Nhân đại toàn quốc, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và Chính hiệp Trung Quốc; phát huy vai trò quan trọng của hai Bộ Ngoại giao trong việc điều phối, thúc đẩy các lĩnh vực hợp tác; triển khai tốt các cơ chế giao lưu quốc phòng, an ninh, thực thi pháp luật.
Hai bên nhất trí tiếp tục áp dụng các biện pháp hiệu quả, thực chất để thúc đẩy hợp tác kinh tế – thương mại, đầu tư phát triển bền vững, lành mạnh; tăng cường đầu tư của Trung Quốc vào Việt Nam trong các lĩnh vực sử dụng công nghệ tiên tiến, thân thiện với môi trường; phối hợp tháo gỡ vướng mắc trong các dự án tồn đọng; đẩy nhanh tiến độ triển khai các dự án viện trợ không hoàn lại tại Việt Nam. Hai bên nhất trí đẩy mạnh hợp tác trong các lĩnh vực khoa học công nghệ, môi trường, giao thông vận tải, nông nghiệp, y tế; mở rộng hợp tác trong các lĩnh vực văn hóa, giáo dục, du lịch và giao lưu nhân dân; tăng cường ủng hộ lẫn nhau tại các diễn đàn đa phương.
Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Lưu Quang đề nghị hai bên phối hợp nâng cao hiệu suất thông quan hàng hóa tại các cửa khẩu, lối mở, cặp chợ biên giới Việt – Trung; đẩy nhanh tiến độ mở cửa thị trường Trung Quốc cho một số loại nông, thủy sản của Việt Nam; sớm hoàn tất thủ tục thành lập Văn phòng Xúc tiến thương mại Việt Nam tại Hải Khẩu, tỉnh Hải Nam; tạo điều kiện thuận lợi cho Việt Nam triển khai các hoạt động xúc tiến thương mại, xúc tiến đầu tư và tham dự các hội chợ, triển lãm lớn tại Trung Quốc; đẩy nhanh kết nối hạ tầng giao thông, nhất là đường sắt giữa hai bên; thúc đẩy hợp tác du lịch quay trở lại mức như trước dịch Covid-19; tiếp tục ủng hộ, khuyến khích các địa phương phát huy vai trò và nâng cao hiệu quả các cơ chế hợp tác hiện có, nhất là các hình thức giao lưu, trao đổi trực tiếp giữa người đứng đầu các địa phương.
Về biên giới trên đất liền, hai bên đánh giá tình hình tổng thể ổn định; Phân ban hai bên trong Ủy ban Liên hợp biên giới trên đất liền phối hợp chặt chẽ trong công tác quản lý biên giới; kịp thời trao đổi giải quyết các vấn đề phát sinh; công tác mở mới, nâng cấp cửa khẩu đạt kết quả tích cực, góp phần củng cố đường biên giới đất liền, thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội khu vực biên giới hai nước.
Hai bên trao đổi ý kiến thẳng thắn về vấn đề trên biển, nhất trí tiếp tục tuân thủ nhận thức chung cấp cao, trong đó có Thỏa thuận về những nguyên tắc cơ bản chỉ đạo giải quyết vấn đề trên biển Việt Nam – Trung Quốc; thúc đẩy các cơ chế đàm phán trên biển đạt tiến triển thực chất.
Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang nhấn mạnh, hai bên cần kiểm soát và xử lý thỏa đáng bất đồng, tôn trọng quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của nhau phù hợp với luật pháp quốc tế, nhất là Công ước của Liên hợp quốc về Luật Biển (UNCLOS) năm 1982; cùng các nước ASEAN thúc đẩy đàm phán, sớm đạt văn bản COC thực chất, hiệu lực, hiệu quả, phù hợp luật pháp quốc tế và UNCLOS 1982, góp phần duy trì hòa bình, ổn định ở Biển Đông và trong khu vực.
