Việt Nam đã trải qua các cuộc chiến tranh giải phóng dân tộc và bảo vệ tổ quốc mới có được hòa bình như ngày hôm nay. Nhưng cho dù sống trong hòa bình thì hậu quả của những cuộc chiến ấy vẫn tồn tại, không chỉ để lại hậu quả nặng nề về con người, chiến tranh còn có sức tàn phá ghê gớm đối với môi trường, đó là chất độc hóa học, đó là bom mìn đã rải xuống đất và nước hủy hoại môi trường sống của con người và thiên nhiên. Bom mìn, vật nổ do chiến tranh để lại ở Việt Nam là hiểm họa hàng ngày đối với người dân, là vấn đề nhức nhối của đất nước, gây ra nhiều khó khăn trong sản xuất và đời sống, cản trở sự phát triển kinh tế – xã hội.
Việt Nam luôn song hành cùng cộng đồng quốc tế rà phá, hỗ trợ nạn nhân bom mìn. Ảnh: Internet.
Mặc dù chiến tranh đã qua đi vài chục năm, nhưng hàng trăm nghìn tấn bom đạn vẫn còn sót lại và ở khắp mọi nơi, kể cả thành thị và nông thôn, đồng ruộng và sông ngòi.
Hơn ai hết, Đảng, Nhà nước và Nhân dân Việt Nam hiểu sâu sắc những hậu quả nặng nề mà các cuộc chiến tranh để lại. Chính vì vậy, trong nhiều năm qua, Việt Nam đã tích cực, chủ động trong công tác khắc phục hậu quả chiến tranh nói chung, hậu quả bom mìn nói riêng. Chương trình Hành động quốc gia khắc phục hậu quả bom mìn sau chiến tranh giai đoạn 2010 – 2025 (gọi tắt là Chương trình 504), việc ban hành Chương trình 504 có ý nghĩa quan trọng đối với công cuộc xây dựng, phát triển kinh tế – xã hội của đất nước, ổn định cuộc sống người dân, thể hiện tính nhân văn sâu sắc, trách nhiệm và sự nỗ lực của Đảng, Nhà nước nhằm sớm loại bỏ sự nguy hiểm bởi bom mìn do chiến tranh để lại ở Việt Nam.
Sau 10 năm thực hiện Chương trình 504, có thể khẳng định, công tác khắc phục hậu quả sau chiến tranh nói chung, trong đó có khắc phục hậu quả bom mìn đã được triển khai thực hiện hiệu quả và thu được nhiều kết quả quan trọng.
Có được thành quả này, Việt Nam ghi nhận và trân trọng sự giúp đỡ quý báu của nhiều đối tác quốc tế dành cho Việt Nam trong công tác khắc phục hậu quả bom mìn thời gian qua.
Tháng 4/2023, đoàn Việt Nam do Thiếu tướng Trần Trung Hòa, Tổng Giám đốc VNMAC làm trưởng đoàn đã tham dự các hoạt động tại sự kiện kỷ niệm Ngày quốc tế nhận thức và hỗ trợ hành động bom mìn tại trụ sở Liên hợp quốc (4/4). Thông qua sự kiện đã khẳng định vị thế của Việt Nam nói chung, VNMAC nói riêng trong công tác khắc phục hậu quả bom mìn do chiến tranh để lại trên trường quốc tế.
Đoàn Việt Nam đã có các cuộc làm việc song phương với Bà Izumi Nakamitsu, Phó Tổng Thư ký Liên hợp quốc phụ trách các vấn đề giải trừ quân bị và bà llene Cohn, Giám đốc Cơ quan hành động bom mìn Liên hợp quốc (UNMAS). Phó Tổng thư ký Liên hợp quốc và Giám đốc UNMAS đánh giá cao những thành tựu, sự nỗ lực và quyết tâm của Việt Nam trong thực hiện công tác khắc phục hậu quả bom mìn sau chiến tranh, với kết quả khối lượng diện tích đất đai đã được khảo sát, rà phá được gần 2,5 triệu ha, số lượng bom mìn đã được tìm thấy và phá hủy rất lớn.Năm 2023, VNMAC phối hợp với Tổ chức CRS Việt Nam với sự tài trợ của Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ đang xây dựng và chuẩn bị công bố ra mắt Thư viện điện tử quốc gia về Khắc phục hậu quả bom mìn sau chiến tranh trong thời gian tới. Thư viện điện tử quốc gia về Khắc phục hậu quả bom mìn sau chiến tranh sẽ được tích hợp trên Trang thông tin điện tử VNMAC tại địa chỉ http://thuviendientu.vnmac.gov.vn/. Sau khi ra mắt, thư viện điện tử sẽ là một kho tư liệu, giới thiệu và lưu giữ đầy đủ các thông tin, tư liệu về công tác khắc phục hậu quả bom mìn sau chiến tranh tại Việt Nam từ trước đến nay.
Đầy tháng 10, Đại sứ Đặng Hoàng Giang, Trưởng Phái đoàn thường trực Việt Nam tại Liên hợp quốc, có cuộc gặp làm việc với ông Li Thúc (Ly Thuch), Bộ trưởng cao cấp, Cơ quan Bom mìn và Hỗ trợ nạn nhân Campuchia, Chủ tịch Hội nghị kiểm điểm lần thứ năm Công ước quốc tế về cấm mìn sát thương (Công ước Ottawa) cùng đại diện Đơn vị hỗ trợ thực hiện Công ước và một số đối tác liên quan.
Đại sứ Đặng Hoàng Giang và ông Ly Thuch, Bộ trưởng cao cấp, Cơ quan Bom mìn và Hỗ trợ nạn nhân Campuchia, Chủ tịch Hội nghị kiểm điểm lần thứ năm Công ước quốc tế về cấm mìn sát thương. Ảnh: Internet.
Đại sứ Đặng Hoàng Giang khẳng định Việt Nam luôn song hành cùng cộng đồng quốc tế rà phá bom mìn, hỗ trợ nạn nhân, đã ủng hộ nhiều nội dung quan trọng và khía cạnh nhân đạo trong các công ước có liên quan, trong đó có Công ước Ottawa; đồng thời, tích cực thúc đẩy hợp tác, hỗ trợ giữa các nước, nhất là về kỹ thuật, tài chính trong xử lý bom mìn và hỗ trợ các nạn nhân của mìn sát thương. Việt Nam dành sự quan tâm cao và hết sức nỗ lực triển khai công tác rà phá bom mìn, xây dựng chính sách và triển khai nhiều biện pháp cụ thể để chăm sóc, hỗ trợ các nạn nhân. Việt Nam ghi nhận và trân trọng sự giúp đỡ quý báu của nhiều đối tác quốc tế dành cho Việt Nam trong công tác khắc phục hậu quả bom mìn thời gian qua.
Về phần mình, ông Li Thúc đánh giá cao các nỗ lực của Việt Nam trong công tác xử lý, khắc phục hậu quả bom mìn và thành tựu trong hợp tác với các nước và tổ chức quốc tế trong lĩnh vực này. Ông cho biết Campuchia sẽ đăng cai Hội nghị kiểm điểm lần thứ năm Công ước Ottawa từ 25-29/11/2024 tại Siem Riep, đề nghị Việt Nam xem xét cử đoàn tham dự Hội nghị sắp tới, chia sẻ kinh nghiệm của Việt Nam trong công tác khắc phục hậu quả bom mìn với các nước tham dự hội nghị./.
Diêm Giang