Viết cho tuổi 15: Thất bại trong kỳ thi không có nghĩa là thất bại trong cuộc đời

Như đã thông tin: hơn 98.000 thí sinh tại TP.HCM đã hoàn thành kỳ thi tuyển sinh lớp 10 năm học 2024-2025 với nhiều cảm xúc. Còn tại Hà Nội, gần 106.000 cô cậu lứa tuổi 15 cũng đang nỗ lực hoàn thành những môn thi cuối cùng để vào lớp 10.

Đây là cuộc đua căng thẳng, áp lực rất nhiều. Và nhiều học sinh đã bật khóc khi không làm tốt môn toán vì cho rằng đề thi quá khó. Có em đã gửi đến Tuổi Trẻ Online những chia sẻ rất dài và cảm động về những gì mình đã và đang phải trải qua sau kỳ thi.

Tuổi Trẻ Online giới thiệu với bạn đọc chia sẻ của ThS Trần Xuân Tiến xung quanh câu chuyện này.

Khóc để vơi tất thảy những áp lực đã qua

Như thể một sự ngẫu nhiên, nếu như đề thi môn ngữ văn kỳ thi tuyển sinh 10 TP.HCM năm nay nhắc đến từ khóa “biết nghĩ bằng con tim” ở câu 2 nghị luận xã hội, thì đề thi môn toán lại đòi hỏi thí sinh vận dụng khối óc tối đa nhất có thể, để xử lý khối lượng câu hỏi được phần đông dư luận đánh giá là dài và khó.

Phải chăng đó là sự cân đối giúp kỳ thi có thể cân bằng trong công tác kiểm tra, đánh giá?

Thật khó để đưa ra câu trả lời, ngay cả đối với những người ra đề của cả hai môn thi. Nhưng có một sự thật là đã có nhiều giọt nước mắt chực trào khi các em bước khỏi phòng thi vào buổi thi môn toán vừa qua.

Tuổi 15, với kỳ thi chuyển cấp đầu đời đã diễn ra như thế, trong phức cảm của những hụt hẫng, thất vọng, tự trách, thậm chí là hoang mang. Những giọt nước mắt cứ rơi, khi nghĩ về điểm số môn toán rồi sẽ ra sao.

Về mặt tâm lý, những cảm xúc tiêu cực này hoàn toàn bình thường. Chúng ta hãy cứ thành thật với xúc cảm của bản thân. Khoa học đã chứng minh nước mắt mang đến hàng loạt lợi ích cho cả cơ thể lẫn tâm trí.

Chẳng hạn như giải độc cơ thể, giảm đau, giảm nguy cơ mắc bệnh, giải tỏa cảm xúc, cải thiện tâm trạng, cân bằng trạng thái tâm lý, tăng khả năng gắn kết giao tiếp…

Vậy thì khóc cho tuổi 15 há chẳng ích lợi lắm sao, nhất là sau một kỳ thi chuyển cấp nhọc nhằn cam go. Khóc cho tuổi 15, cho một lần trải nghiệm, cho một ngã rẽ cuộc đời, đâu có gì là sai. Khóc để vơi nhẹ tất thảy những áp lực đã qua.

Đừng vội thất vọng về bản thân

Cảm xúc nào rồi cũng qua. Đã đến lúc chúng ta cảm ơn những khoảnh khắc này, giây phút chúng ta có thể nhìn lại chính mình rõ ràng hơn, thấu đáo hơn.

Chúng ta như thể hiểu rõ hơn về năng lực của bản thân, chúng ta đã và đang ở đâu trong hành trình học tập chinh phục tri thức, chúng ta đã có gì và cần chuẩn bị thêm những gì để có thể hoàn thiện chính mình.

Chúng ta đang trải qua một hành trình thử thách bản thân. Một hành trình đòi hỏi chúng ta phải đúc kết bài học sau tất cả những gì đã diễn ra, và xa hơn, tìm ra trong đó một cơ hội để trưởng thành, tiếp tục hướng đến tương lai ngày mai.

Nản lòng hay tự ti chỉ vì một kết quả không như ý muốn sẽ dẫn đến những điều không mong muốn kế tiếp.

Sau khi nhìn nhận lại thực tế môn toán của bản thân, chúng ta cũng cần khách quan để hiểu rằng chưa giỏi toán không có nghĩa là chúng ta không giỏi tất cả. Mỗi người sẽ có một thế mạnh, năng lực, sở trường và niềm say mê hứng thú riêng.

Dù chúng ta chưa hoàn thành tốt bài làm môn toán như mong đợi, không đồng nghĩa với việc chúng ta đã không cố gắng hết mình, với nhiều công sức và thời gian ôn luyện.

Chúng ta chưa hoàn thành tốt bài làm môn toán như mong đợi, nhưng ở một số lĩnh vực khác, đang chờ đợi sự thành công tỏa sáng của chúng ta. 

Đừng chỉ nhìn vào những điều chúng ta chưa như ý, để vội vàng thất vọng về bản thân.

Gia đình và thầy cô luôn bên cạnh các bạn

Hơn hết trong giai đoạn cần nghỉ ngơi, phục hồi tinh thần này, chúng ta luôn có gia đình, ba mẹ, thầy cô, bạn bè luôn sẵn sàng lắng nghe và động viên. Hãy thoải mái chia sẻ tâm tình, để có thể lắng nghe được lời khuyên chân thành, truyền cảm hứng.

Chúng ta cũng hãy tự thưởng cho bản thân những giấc ngủ đầy và sâu, sau nhiều ngày miệt mài thức khuya dậy sớm văn ôn toán luyện. Hoặc có thể cho phép bản thân thư thái với những chuyến du lịch dã ngoại gần nhà, để hòa mình với thiên nhiên cỏ cây, thanh lọc cảm xúc. Hay cũng có thể làm những điều mình thích mà bấy lâu nay chưa có thời gian thực hiện.

Ngoài việc giúp chúng ta quản lý cảm xúc một cách tích cực nhất, gia đình, ba mẹ, thầy cô, bạn bè còn là chỗ dựa tin cậy để cùng chúng ta thảo luận, hoạch định cho tương lai bước tiếp.

Nguyện vọng 1, nguyện vọng 2, và những phương án khả thi khác đang chờ chúng ta lên kế hoạch, để có được sự chuẩn bị tốt nhất. Bất kỳ khoảng thời gian khó khăn nào trong đời người rồi cũng sẽ qua đi, và những kỳ thi như thế này cũng vậy.

Hãy rộng lòng nhìn về phía trước. Giống như ai đó đã từng nói: thất bại trong một kỳ thi không có nghĩa là thất bại trong cuộc đời.

Và năng lực học tập quan trọng nhất là năng lực luôn biết tự học hỏi, luôn đổi mới, thích ứng linh hoạt. Hãy tự tin hướng đến tương lai bằng cảm xúc tích cực thiện lành.