Hoạt động đưa người Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài đã góp phần phát triển nguồn nhân lực, giải quyết việc làm, tạo thu nhập, nâng cao tay nghề cho người lao động, tăng nguồn ngoại tệ cho đất nước. Tuy nhiên, sau khi lao động hết hạn hợp đồng về nước dù có kỹ năng, kinh nghiệm, tay nghề nhưng vẫn khó tìm kiếm việc làm phù hợp.
Khó tìm được công việc phù hợp khi về nước
Thanh Hóa là tỉnh luôn có số lượng lao động đi làm việc ở nước ngoài đứng đầu cả nước. Hằng năm, số lượng lao động đi làm việc ở nước ngoài chiếm gần 1/10 lao động của các tỉnh, thành, với trên 10.000 người/năm. Ví dụ như năm 2021, dù hoạt động đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài gặp nhiều khó khăn, thách thức do dịch COVID-19 bùng phát ở nhiều quốc gia và vùng lãnh thổ, song được sự quan tâm của các ngành, các cấp và UBND các huyện, thị xã, thành phố, toàn tỉnh đã đưa được 6.030 lao động đi làm việc ở nước ngoài. Năm 2022, toàn tỉnh đưa được trên 10.920 lao động đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng (đạt 218,4% kế hoạch năm). Riêng quý I-2023, toàn tỉnh đưa được 1.513 lao động đi làm việc ở nước ngoài (đạt 30,3% so với kế hoạch năm và bằng 472,8% so với cùng kỳ năm 2022). Sau khi về nước, 98% số lao động có cuộc sống tốt hơn; 95% gia đình có người đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng đã thoát nghèo.
Hiệu quả từ xuất khẩu lao động (XKLĐ) thì đã rõ. Song, vấn đề việc làm sau khi người lao động hết hạn hợp đồng trở về nước lại đang gặp khó. Chính vì vậy, nhiều lao động sau khi về nước đã tìm cách quay trở lại thị trường lao động ngoài nước, hoặc không về nước mà ở lại làm việc, cư trú bất hợp pháp... Ví dụ như anh Nguyễn Văn Thành ở phường Đông Hải, TP Thanh Hóa, đi XKLĐ thị trường Nhật Bản theo chương trình thực tập sinh. Nhờ chịu khó học hỏi nên anh được chủ sử dụng lao động tín nhiệm, sắp xếp vị trí việc làm với mức thu nhập trên 40 triệu đồng/tháng. Anh Thành cho biết: “Năm 2022 tôi trở về nước sau khi hết hạn hợp đồng lao động, những tưởng về nước có kinh nghiệm, tay nghề sẽ dễ dàng tìm được việc làm, nhưng đã đi nhiều nơi, hỏi nhiều chỗ mà vẫn không tìm được việc phù hợp với khả năng và kinh nghiệm. Vợ chồng tôi dự tính sẽ tiếp tục tham gia thị trường lao động Nhật Bản có thêm vốn về đầu tư phát triển kinh tế”.
Cũng đi XKLĐ thị trường Nhật Bản về nước và loay hoay tìm việc làm nhưng không có được công việc ưng ý, ngay sau Tết Nguyên đán Quý Mão anh Nguyễn Bá Cương ở thôn Đức Thịnh, xã Kiên Thọ, huyện Ngọc Lặc tiếp tục quay trở lại thị trường Nhật Bản làm việc. Chị Nguyễn Thị Ngọc - vợ anh Cương cho biết: “Lần đi trước anh ấy tiết kiệm gửi tiền về được hơn 20 triệu đồng/tháng. Số tiền này giúp vợ chồng em trả hết nợ nần, mua thêm được mảnh đất. Dự tính sau khi anh ấy hết hạn hợp đồng lao động lần này sẽ xây nhà, mở hàng buôn bán tại nhà”.
Vì lợi ích cá nhân và tâm lý lo ngại trở về quê sẽ thất nghiệp hoặc không tìm được việc làm phù hợp với kỹ năng và mức lương tương xứng mà nhiều lao động trên địa bàn tỉnh đã ở lại cư trú bất hợp pháp tại thị trường Hàn Quốc, nên năm 2023 Thanh Hóa có 2 huyện tiếp tục bị phía Hàn Quốc tạm dừng tuyển lao động theo chương trình EPS là Hoằng Hóa và Đông Sơn. Việc bị tạm dừng tuyển đã ảnh hưởng đến nhiều lao động khác có nhu cầu đi XKLĐ tại thị trường tiềm năng này. Đơn cử như trường hợp anh Chu Thế Ngọc ở thôn Lê Giang, xã Hoằng Đông, huyện Hoằng Hóa đi XKLĐ thị trường Hàn Quốc không về nước đúng hạn hợp đồng. Dù chính quyền địa phương, các đoàn thể đã nhiều lần đến nhà tuyên truyền, vận động để người thân khuyên anh về nước nhưng anh vẫn ở lại làm việc và cư trú bất hợp pháp hơn 10 năm nay. Việc anh Ngọc và những lao động đi XKLĐ ở lại cư trú bất hợp pháp đã “tước” đi cơ hội của nhiều lao động có nhu cầu đi Hàn Quốc.
Tăng cường kết nối
Nhằm giải quyết mối lo thất nghiệp khi hồi hương cũng như giảm thiểu số lao động cư trú bất hợp pháp và tránh lãng phí nguồn nhân lực có chất lượng, Sở Lao động - Thương binh và Xã hội đã tham mưu và triển khai thực hiện các giải pháp kết nối cung - cầu lao động. Tham mưu ban hành công văn về việc tăng cường tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho doanh nghiệp và hỗ trợ người lao động tìm kiếm việc làm; khuyến khích các doanh nghiệp tạo việc làm và tuyển dụng lao động về nước vào làm việc.
Trước nhu cầu bức thiết của người lao động, Trung tâm Dịch vụ việc làm Thanh Hóa đã tích cực nắm bắt tình hình người lao động thất nghiệp chưa có việc làm tại các địa phương để tổ chức tư vấn, giới thiệu việc làm, học nghề. Đồng thời tăng cường tổ chức các phiên giao dịch việc làm nhằm kết nối doanh nghiệp với người lao động... Chỉ tính trong quý I-2023 trung tâm đã tổ chức 8 phiên giao dịch việc làm định kỳ tại trung tâm và 3 ngày hội việc làm tại các huyện Lang Chánh, Hà Trung và thị xã Bỉm Sơn, với tổng số 99 lượt doanh nghiệp tham gia tuyển dụng và 6.484 lượt người lao động tham gia. Thông qua các phiên giao dịch việc làm, đơn vị đã kết nối việc làm thành công cho 637 lao động có nhu cầu tìm việc làm trong nước, đi làm việc ở nước ngoài và học nghề. Cung cấp thông tin về thị trường lao động và các chính sách liên quan cho 25.100 lượt người lao động; tổ chức tư vấn việc làm và các chính sách liên quan cho 12.948 lượt lao động. Trong đó, nhiều lao động sau khi đi làm việc ở nước ngoài trở về đã tìm được việc làm đúng năng lực, sở trường với mức lương thỏa đáng; doanh nghiệp khai thác được nguồn lao động chất lượng, đáp ứng yêu cầu đề ra.
Mặt khác, đối với người lao động cần tích lũy kỹ năng, tri thức, ngoại ngữ... trong thời gian đi làm ở nước ngoài để thuận lợi hơn trong tìm việc làm khi về nước, không nên thụ động chờ việc tìm đến mình. Đối với các địa phương, đơn vị chức năng ngoài việc quan tâm đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài cần nắm số liệu lao động đi làm việc ở nước ngoài về nước; có đánh giá về trình độ, ngành nghề, tuổi tác, giới tính, nguyện vọng... để kịp thời tư vấn, hỗ trợ, kết nối cung - cầu lao động.
Bài và ảnh: Mai Phương
Nguồn
Bình luận (0)