Vì sao đề xuất bổ sung thịt lợn vào danh mục bình ổn giá?

Chiều 23/5, tiếp tục chương trình kỳ họp thứ 5, Quốc hội khóa XV, Quốc hội thảo luận tại hội trường về một số nội dung còn ý kiến khác nhau của dự án Luật Giá (sửa đổi).

Về thẩm quyền quyết định danh mục hàng hóa, dịch vụ bình ổn giá, ông Lê Quang Mạnh – Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách cho biết, tại Kỳ họp thứ 4, Chính phủ trình Dự thảo Luật trong đó giao Chính phủ quyết định danh mục hàng hóa, dịch vụ bình ổn giá.

Tuy nhiên, qua ý kiến các vị ĐBQH, UBTVQH thấy rằng, giá là vấn đề ảnh hưởng trực tiếp đến từng người dân, doanh nghiệp, ổn định thị trường, do đó các hàng hóa, dịch vụ bình ổn giá cần được quy định cụ thể trong Luật nhằm tạo sự công khai, minh bạch, hạn chế tối đa sự can thiệp từ cơ quan quản lý Nhà nước đến quy luật cung cầu.

Vì vậy, để đúng với chức năng nhiệm vụ của cơ quan dân cử, nhưng vẫn đáp ứng tính linh hoạt, kịp thời, UBTVQH đã chỉ đạo tiếp thu. Theo đó, giữ như quy định của Luật hiện hành, Quốc hội quyết định danh mục.

Trường hợp cần điều chỉnh, Chính phủ trình UBTVQH xem xét, quyết định. Tiếp đó, bổ sung Phụ lục 01 quy định cụ thể những mặt hàng bình ổn giá, bảo đảm công khai, minh bạch; chỉnh lý các quy định có liên quan tại các điều, khoản khác để đảm bảo tính tương thích.

Về danh mục hàng hóa, dịch vụ bình ổn giá, có ý kiến đề nghị bổ sung một số hàng hóa, dịch vụ vào Danh mục hàng hóa, dịch vụ bình ổn giá như trang thiết bị y tế phục vụ công tác phòng, chống dịch Covid-19; lương thực, thực phẩm.

Về vấn đề này, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính Ngân sách cho biết, đối với trang thiết bị y tế phục vụ công tác phòng, chống dịch Covid-19, tại Nghị định 98 về quản lý trang thiết bị y tế và Nghị định 07 đã quy định biện pháp kê khai giá đối với trang thiết bị y tế.

Trong bối cảnh bình thường trước và sau đại dịch như hiện nay, mặt bằng giá trang thiết bị y tế là tương đối ổn định, cơ bản không biến động. Do vậy, không đưa mặt hàng này vào danh mục hàng hóa, dịch vụ bình ổn giá.

Đối với mặt hàng lương thực, thực phẩm, có ý kiến đề nghị bổ sung gạo nếp, các loại thịt, trứng, rau củ, dầu ăn, mì gói, các loại gia vị nấu ăn vào danh mục.

Trên cơ sở đánh giá tính thiết yếu và khả năng cung cầu, UBTVQH nhận thấy, các mặt hàng này có tính thị trường rất cao; gắn với quyền chủ động của các doanh nghiệp kinh doanh các mặt hàng này.

Riêng thịt lợn là mặt hàng có nhu cầu tiêu dùng lớn, cơ bản thiết yếu đối với người dân và nếu gặp sự cố về dịch bệnh, cung ứng… sẽ ảnh hưởng lớn đến cuộc sống người dân.

“Do vậy, tiếp thu ý kiến ĐBQH, bổ sung thịt lợn vào danh mục. Các mặt hàng khác sẽ thực hiện bình ổn trong trường hợp khẩn cấp theo quy định tại Điểm b Khoản 2 Điều 18 của Dự thảo Luật”, ông Lê Quang Mạnh cho biết.

Đối với Quỹ bình ổn giá xăng, dầu: Nhiều ý kiến tán thành duy trì Quỹ bình ổn giá xăng, dầu; một số ý kiến đề nghị không tiếp tục duy trì Quỹ bình ổn giá xăng,dầu.  

Theo ông Lê Quang Mạnh, UBTVQH cho rằng, trong điều kiện hiện nay nên duy trì Quỹ bình ổn giá xăng, dầu vì, Quỹ bình ổn giá xăng, dầu là một trong những công cụ điều tiết giá xăng dầu trong nước, là biện pháp kinh tế, không phải là can thiệp hành chính.

Trong bối cảnh hiện nay việc bỏ quỹ là chưa phù hợp vì tthị trường xăng dầu của Việt Nam vẫn chưa hoàn toàn vận hành theo quy luật thị trường; quản lý, điều hành giá bán lẻ xăng dầu trong nước vẫn thông qua giá cơ sở; chu kỳ điều chỉnh giá xăng dầu trong nước còn tương đối dài(hiện là 10 ngày); lượng dự trữ xăng dầu còn mỏng.

Thực tế cho thấy, khi giá xăng, dầu thế giới biến động thì Quỹ bình ổn đã phát huy vai trò “điều hòa”, góp phần giảm tần suất và mức điều chỉnh tăng giá bán xăng dầu.   

Tuy nhiên, UBTVQH cũng đề nghị cần đổi mới trong quản lý, điều hành giá mặt hàng xăng, dầu; đềcao tính công khai, minh bạch về thực trạng nguồn, việc sử dụng Quỹ, nâng cao tính kịp thời, hiệu quả trong điều hành, đồng thời đánh giá kỹ việc thực hiện Nghị định 95; sớm đưa giá xăng, dầu của Việt Nam hoàn toàn vận hành theo quy luật thị trường.