Tác giả Đoàn Văn Quang với bộ tác phẩm “Vật Cù” sẽ giúp quý vị tìm hiểu trò chơi này vào dịp Tết nguyên đán hàng năm, bắt đầu từ ngày mồng Hai, mồng Ba tết đến hết Khai hạ mồng Bảy tháng Giêng. Khi tiếng trống hội vang lên, khắp làng trên xóm dưới lại kéo nhau đi xem hội vật. Không giống như nhiều trò chơi truyền thống khác, vật cù tổ chức vào dịp đầu xuân ở huyện Thanh Chương mang yếu tố tâm linh nhưng lại náo nhiệt và luôn thu hút đông đảo mọi người tham gia cổ vũ. Bộ ảnh được tác giả gửi tham dự cuộc thi Ảnh và Video Việt Nam hạnh phúc – Happy Vietnam, do Bộ Thông tin và Truyền thông tổ chức.
Theo các bậc cao niên trong vùng, hội vật cù ở đây có từ khoảng đầu thế kỷ 15. Bắt nguồn từ việc chọn những lực sỹ, những người khoẻ mạnh, nhanh nhẹn để xung vào đội quân của tướng quân Phan Đàn . Hội vật cù trở thành một sinh hoạt văn hoá mang tính hội lễ đậm nét dân gian được mọi người ưa thích và phổ biến, đi vào đời sống văn hoá tinh thần, một hội lễ không thể thiếu của những làng quê vùng Thanh Chương, Đô Lương, Nam Đàn hàng năm, Đến nay, Hội vật cù đã được xem là một hội truyền thống chứa đựng những giá trị văn hoá tinh thần ở Thanh Chương, rất được mọi người quan tâm và phát huy.
Trò vật cù được tổ chức trên một khoảng sân, thường có khoảng 14 thanh niên trai tráng chia hai bên cởi trần, đóng khố, tìm cách lừa nhau để ôm cho được quả bóng bằng củ chuối gọt nhẵn chạy về bỏ vào chuồng hay còn gọi lỗ nhỏ được đào theo hình vuông hoặc tròn đối phương thì là thắng cuộc.
Hội vật cù là cuộc thi, trận đấu giữa các làng xã, nhưng các cổ động viên rất đoàn kết, vô tư cùng nhau hò reo, đánh trống, chiêng cuồng nhiệt cho đội nhà cũng như đội bạn với những đường chạy cù ngoạn mục.
Tuy từ xưa không có một điều luật cụ thể, nhưng trong hội vật cù không hề có lối chơi thô bạo, ác ý. Rất quyết liệt nhưng cũng rất trong sáng.
Vật cù là trò chơi hấp dẫn thu hút nhiều đối tượng tham gia nhất là thanh niên. Tuy vậy tham gia chơi vật cù phải là những vận động viên khỏe, mưu trí và thật khéo léo. Ở huyện Thanh Chương có ba hình thức chơi cù gồm: cù gôn, cù đẩy và củ nước. Từ khi vật cù được khôi phục và tổ chức hàng năm, người dân đến với lễ hội đền Bạch Mã nhiều hơn, đặc biệt thanh niên trong vùng tích cực tham gia, tình đoàn kết thêm thắt chặt hơn.
Vietnam.vn
