“Văn hoá là ngành làm ra rất nhiều tiền”

Tiếp tục chương trình phiên họp 33, sáng nay 14/5, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về chủ trương đầu tư Chương trình mục tiêu quốc gia về phát triển văn hóa giai đoạn 2025-2035.

Thực hiện trong 11 năm trên quy mô toàn quốc

Bộ trưởng Bộ VH-TT-DL Nguyễn Văn Hùng cho biết, chương trình được thực hiện trên phạm vi cả nước và tại một số quốc gia có mối quan hệ văn hóa lâu dài, tương tác văn hoá lâu dài với Việt Nam, có đông đảo người Việt Nam sinh sống, lao động, học tập

Chương trình tập trung vào các hoạt động thuộc các lĩnh vực văn hóa, nghệ thuật cụ thể gồm: di sản văn hóa; văn hóa cơ sở; nghệ thuật biểu diễn; mỹ thuật, nhiếp ảnh và triển lãm; điện ảnh; thư viện; giáo dục văn hóa; đào tạo; văn hóa dân tộc; văn hóa đối ngoại; công nghiệp văn hóa…

Về quy mô, chương trình thực hiện trên cả nước, bao gồm tất cả các đơn vị cấp tỉnh, cấp huyện, cấp xã, cấp thôn; một số trung tâm văn hóa Việt Nam ở nước ngoài.

Thời gian thực hiện Chương trình trong 11 năm, từ năm 2025 đến năm 2035, chia làm các giai đoạn: Năm 2025, 2026-2030 và 2031-2035. Mục tiêu của từng giai đoạn cũng được đặt ra cụ thể.

Báo cáo thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục Nguyễn Đắc Vinh cho biết, việc xây dựng chương trình sẽ có tác động tích cực, thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội, quốc phòng, an ninh và phát triển bền vững. Tuy nhiên, ủy ban cho rằng, nội dung này chưa được đánh giá kỹ lưỡng, cụ thể, đầy đủ.

“Đây là một trong những căn cứ quan trọng để xem xét quyết định chủ trương đầu tư của Chương trình; đề nghị Chính phủ tiếp tục rà soát, bổ sung, làm rõ và sâu sắc hơn các tác động đối với hiệu quả kinh tế, xã hội, môi trường, quốc phòng, an ninh, đối ngoại của chương trình” – cơ quan thẩm tra đề nghị.

Luật Đầu tư công quy định chương trình mục tiêu quốc gia có quy mô, phạm vi ở trong nước. Tuy nhiên, chương trình có nội dung đầu tư xây dựng một số trung tâm văn hóa Việt Nam ở nước ngoài. Ủy ban Văn hoá, Giáo dục cho rằng việc nghiên cứu, đánh giá nhiệm vụ đầu tư xây dựng một số Trung tâm văn hóa Việt Nam tại nước ngoài là cần thiết, phù hợp với chủ trương, đường lối của Đảng và Nhà nước ta và yêu cầu thực tiễn. song, hiện vẫn có 2 loại ý kiến về vấn đề này.

Đa số ý kiến của Thường trực Ủy ban Văn hóa, Giáo dục đồng ý với ý kiến thứ nhất. Tức thống nhất với kiến nghị của Chính phủ, báo cáo Quốc hội cho phép thực hiện khác quy định của Luật Đầu tư công. Trong trường hợp được Quốc hội đồng ý, việc ban hành Nghị quyết của Quốc hội cho phép thực hiện khác quy định của Luật Đầu tư công phải được thực hiện theo đúng quy định về ban hành văn bản quy phạm pháp luật (có thể xem xét thực hiện theo trình tự, thủ tục rút gọn).

Loại ý kiến thứ hai đề nghị đánh giá kỹ lưỡng sự cần thiết đầu tư tại nước ngoài trong điều kiện hiện nay. Trong trường hợp thật cần thiết, đề nghị sử dụng nguồn vốn khác ngoài chương trình mục tiêu quốc gia để thực hiện các dự án này theo các quy định có liên quan của pháp luật về đầu tư công. 

“Văn hóa hiện nay là ngành làm ra rất nhiều tiền”

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định nhấn mạnh công nghiệp văn hóa là lĩnh vực đặc biệt quan trọng, là xu thế của thời đại.

Tờ trình của Chính phủ có liệt kê nhiều lĩnh vực: hoạt động văn hóa nghệ thuật, di sản, văn hóa cơ sở, nghệ thuật biểu diễn, mỹ thuật, nhiếp ảnh, triển lãm, điện ảnh…, cuối cùng mới là công nghiệp văn hóa. Ông Nguyễn Khắc Định cho rằng, cách ghi như thế này chưa được cụ thể và bản thân công nghiệp văn hóa đã bao trùm một số lĩnh vực trên, chẳng hạn điện ảnh là công nghiệp văn hóa.

Phó Chủ tịch Quốc hội cho rằng, nhân Chương trình MTQG này, phải dành sự quan tâm rất đặc biệt đến lĩnh vực công nghiệp văn hóa, trên thế giới công nghiệp văn hóa rất phát triển, trở thành động lực tăng trưởng, động lực quan trọng thúc đẩy phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội; được nhiều nước quan tâm, không chỉ thúc đẩy phát triển kinh tế mà còn thúc đẩy giao lưu văn hóa, hội nhập quốc tế, và nước ta có rất nhiều tiềm năng, lợi thế để phát triển công nghiệp văn hóa.

Chiến lược phát triển các ngành công nghiệp văn hóa giai đoạn 2020 – 2030 cũng nêu rõ quan điểm, các ngành công nghiệp văn hóa là một bộ phận cấu thành quan trọng của nền kinh tế quốc dân, văn hóa nhưng cũng là kinh tế.

“Lâu nay chúng ta cứ hiểu văn hóa là ngành đi tiêu tiền, nhưng trên thế giới hiện nay đây là ngành làm ra rất nhiều tiền, là ngành có giá trị gia tăng rất cao. Mấy cô gái ca sĩ Hàn Quốc sang đây diễn có mấy đêm thôi bằng một doanh nghiệp của chúng ta làm trong nhiều tháng; một ca sĩ Hàn Quốc hát bài GangNam Style lan khắp thế giới về văn hóa; rồi ông Park Hang Seo được vinh danh kết nối văn hóa” – ông Nguyễn Khắc Định dẫn chứng, đồng thời một lần nữa nhấn mạnh ngành công nghiệp văn hóa đem lại lợi nhuận rất lớn, mà Nhà nước không cần phải đầu tư gì nhiều, quan trọng là tạo điều kiện cho xã hội phát triển.