Trung QuốcBan đầu chỉ là lập nhóm bạn thân chung sở thích nhưng “văn hóa dazi” đã lan rộng sang nhiều lĩnh vực khác như “cùng ly hôn”, “cùng nghỉ hưu”.
Li Huan, mẹ đơn thân có con trai 7 tuổi mới đây đã mời cô bạn thân Wang Jie cũng đã ly hôn, đưa con chuyển đến sống với mình.
Li, 34 tuổi và Wang không chia sẻ tài sản. Mỗi tháng Wang đưa cho Li 2.000 tệ (7 triệu đồng) để trang trải sinh hoạt phí. Hiện hai bà mẹ và hai con chung sống trong căn hộ ba phòng ngủ ở Hợp Phì, tỉnh An Huy.
Việc sống chung giúp giảm chi phí sinh hoạt, đồng thời mang lại sự nương tựa và giá trị tình cảm cho nhau. Những chiếc tất bẩn không còn vương vãi khắp nơi, việc nhà được chia sẻ. Căn hộ của họ sạch sẽ và ấm cúng.
Li đã ly hôn 7 năm và sống chung với Wang 6 tháng. Nhìn lại cuộc quãng thời gian vừa qua, cô thốt lên: “Điều này đơn giản và hạnh phúc hơn nhiều so với cuộc sống hôn nhân”.
Li, Wang và hai con. Ảnh: Thinkchina
Li và Wang đang theo trào lưu dazi (có nghĩa là bạn thân cùng sở thích). Văn hóa dazi phổ biến trong giới trẻ Trung Quốc từ năm 2023, đề cập đến những người có chung sở thích và thường xuyên chia sẻ với nhau. Ban đầu chỉ là tìm bạn chơi game, ăn uống, thể dục.
Với môi trường và giá trị xã hội đang thay đổi của Trung Quốc, người trẻ đang đưa văn hóa dazi vào nhiều khía cạnh hơn trong cuộc sống, từ “bạn bè ly hôn” thành “bạn bè lập kế hoạch nghỉ hưu” đã xuất hiện. Những nhóm này không chỉ đáp ứng nhu cầu cá nhân và sự hoàn thiện bản thân của thế hệ trẻ mà còn đang định hình lại cấu trúc gia đình và văn hóa xã hội của Trung Quốc.
Just So Soul, một tổ chức tư vấn của công ty chủ yếu nghiên cứu về giới trẻ, phát hiện trong một báo cáo công bố vào tháng 6/2023 gần 90% thanh niên đã nghe nói về dazi, trong khi hơn 60% thanh niên bày tỏ ý định tìm kiếm một dazi.
Văn hóa này đã thấm vào mọi khía cạnh của đời sống thế hệ trẻ. Trong một số trường hợp, dazi được coi là một phần thiết yếu của cuộc sống và thậm chí có thể ảnh hưởng đến kế hoạch tương lai của một cá nhân.
Bà mẹ đơn thân Li Rui ở Trùng Khánh, hơn 30 tuổi cho biết đã tìm thấy một nhóm dazi, tức cha mẹ đã li dị cùng đưa con ra ngoài chơi. Những người này đáp ứng nhu cầu bầu bạn, đồng thời giúp cô linh hoạt hơn trong việc sắp xếp cuộc sống và lịch trình của mình. Li Rui hài lòng với hoàn cảnh hiện tại và nói rằng không có ý định hoặc thấy cần thiết phải kết hôn lần nữa.
Còn Li Huan thừa nhận mặc dù tình bạn 20 năm giúp cô và Wang sống cùng nhau dễ dàng hơn, cô vẫn tin việc bạn bè ly hôn sẽ trở phổ biến hơn ở Trung Quốc vì “những thách thức của hôn nhân, đặc biệt là cuộc hôn nhân thứ hai quá khó vượt qua”. Những người bạn đã ly hôn mang lại cho họ sự đồng hành đơn giản và hiệu quả hơn, chỉ cần như vậy là đủ.
Bên cạnh nhóm những người đã ly hôn, ngày càng có nhiều thanh niên Trung Quốc bắt đầu lên kế hoạch nghỉ hưu trước vì họ không muốn kết hôn và lập gia đình. Một blogger sinh sau năm 1990 tự nhận mình là công ty DINK (thu nhập gấp đôi, không con cái) đã chia sẻ trên mạng xã hội Xiaohongshu vào đầu năm nay về kế hoạch gây quỹ cộng đồng để xây dựng một cộng đồng hưu trí ở khu vực Dãy núi Yimeng, tỉnh Sơn Đông. Ý tưởng này được nhiều cư dân mạng đón nhận nồng nhiệt, với hơn 300 người tham gia nhóm của bloggger này chỉ trong khoảng hai tuần.
Một số cư dân mạng sinh sau 2000 nhiệt tình cho biết họ sẽ tiếp tục theo dõi cộng đồng và hy vọng rằng nó sẽ sẵn sàng vào thời điểm họ nghỉ hưu. “Điều này thật tuyệt vời. Lần tới bố mẹ giục tôi kết hôn, tôi sẽ cho họ xem cái này và nói rằng tôi đã có kế hoạch B”, một người nói.
Ngôi nhà của Li và Wang. Ảnh: Thinkchina
Nhà xã hội học Trung Quốc Ai Jun cho biết thế hệ trẻ ngày càng tập trung nhiều hơn vào bản thân và nhu cầu của mình. Không giống như cha mẹ, họ không còn nghĩ rằng việc kết hôn, mua nhà và sinh con là cần thiết. Những giá trị như sự cho đi, trách nhiệm và sự hy sinh vốn được đánh giá cao trong quá khứ sẽ bị thách thức và quan điểm truyền thống về gia đình sẽ mai một.
Nhà tâm lý Tan Gangqiang, người đứng đầu trung tâm tư vấn tâm lý ở Trùng Khánh cho rằng thực tế cấu trúc gia đình siêu ổn định của Trung Quốc sẽ thay đổi. Văn hóa dazi chỉ là cách mà giới trẻ đối phó với tương lai không chắc chắn, nó cũng là một xu hướng không chỉ phù hợp với những giá trị đang thay đổi mà còn có thể giải quyết các vấn đề hiện tại.
Phó giáo sư Lee Tsung-Yi, Đại học An Huy, người từ lâu đã quan sát xã hội và văn hóa đại lục, cũng cho rằng “sự không chắc chắn” là lý do đằng sau sự nhiệt tình tìm kiếm dazi của thế hệ trẻ.
Lee phân tích rằng thế hệ sau 1990 và 2000 của Trung Quốc lớn lên trong một môi trường tương đối tốt và ổn định. Nhưng giờ đây khi đã bước vào xã hội, cả bối cảnh toàn cầu và nền kinh tế của Trung Quốc đều đang phải đối mặt với những thay đổi lớn và những thanh niên này chưa được chuẩn bị để đối phó với những bất ổn lâu dài.
“Tìm dazi có thể là một cách để họ đối phó với áp lực xã hội”, vị này nói.
Bảo Nhiên (Theo Thinkchina)
